Hiến kế chuyển đổi xanh cho ngành Du lịch Việt Nam

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam (VITA) Vũ Thế Bình cho biết ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường đã trở thành nhu cầu cấp bách của toàn thế giới.

Chính phủ Việt Nam đã thể hiện quyết tâm chung tay cùng thế giới giải quyết khủng hoảng khí hậu và giảm phát thải khi tuyên bố Việt Nam sẽ đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Thực hiện tuyên bố trên, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách về môi trường và giao nhiệm vụ cho các Bộ, ngành tham gia vào chương trình với các hoạt động cụ thể của ngành mình.

Chủ tịch VITA khẳng định thích ứng với biến đổi khí hậu vừa là trách nhiệm, vừa là cơ hội để Việt Nam thực hiện chuyển đổi xanh nhằm nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam.

Du lịch là ngành kinh tế tổng hợp, có tính liên ngành, liên vùng và xã hội hóa cao. Mọi sự thay đổi của xã hội, của tự nhiên đều tác động đến du lịch.

Ở Việt Nam tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, sự suy thoái của môi trường đã ảnh hưởng nặng nề đến du lịch. Do vậy, Du lịch Việt Nam đã từng bước triển khai du lịch xanh, loại hình du lịch dựa trên khai thác, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên, nhằm hạn chế những tác động xấu đến môi trường sống của con người.

Theo ông Vũ Thế Bình, để thúc đẩy phát triển du lịch xanh, từng bước đưa du lịch xanh vào cuộc sống, HHDL Việt Nam hướng hoạt động của các doanh nghiệp du lịch Việt Nam theo 4 nội dung: phát triển các hoạt động du lịch không sử dụng rác thải nhựa; xây dựng các tour du lịch không sử dụng phương tiện cơ giới (đi bộ, đi xe đạp...); phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp và nông thôn…; vận động dọn rác thải ở các điểm du lịch.

Diễn đàn chia làm hai phiên thảo luận: nhận thức về chuyển đổi xanh trong du lịch và toạ đàm về giải pháp chuyển đổi xanh đối với du lịch Việt Nam.

Trong đó, các diễn giả làm rõ việc chuyển đổi xanh và du lịch; thực trạng, thách thức và giải pháp phát triển du lịch theo hướng tăng trưởng xanh ở Việt Nam; chuyển đổi xanh trong du lịch- vai trò, trách nhiệm của các bên liên quan; chuyển đổi xanh cho điểm đến của du lịch Việt Nam; phát triển và thực hiện công nghệ xanh cho doanh nghiệp du lịch.

Các diễn giả cũng sẽ thảo luận về chuyển đổi xanh trong đầu tư hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch nghỉ dưỡng ở Việt Nam; chuyển đổi xanh trong xây dựng sản phẩm du lịch và quản lý điểm đến; mô hình thực tế chuyển đổi xanh trong cơ sở lưu trú du lịch ở Việt Nam; chuyển đổi xanh trong đào tạo du lịch; xây dựng sản phẩm du lịch xanh; kế hoạch hành động giảm thiểu rác thải nhựa trong ngành Du lịch….

Tại Diễn đàn, TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh cho rằng, có 5 trụ cột then chốt trong khung khổ phát triển du lịch bền vững ASEAN: “Tăng trưởng kinh tế bền vững; bao trùm xã hội, việc làm và giảm nghèo; hiệu quả nguồn lực, bảo vệ môi trường và biến đổi khí hậu; đa dạng giá trị văn hoá và di sản; hiểu biết lẫn nhau, hoà bình, sức khoẻ, an ninh, an toàn”.

Ông Thành nhấn mạnh, du lịch là vì con người, có sự tham gia của các bên liên quan, du khách, cộng đồng, điểm đến. Tất nhiên, phải đảm bảo hiệu quả cho doanh nghiệp vì doanh nghiệp giữ vai trò trung tâm trong quá trình chuyển đổi xanh, thực hiện trách nhiệm xã hội.

Chia sẻ kinh nghiệm từ địa phương, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Hà Hải cho biết là một trong những điểm đến có tư duy làm du lịch xanh từ rất sớm, hơn 10 năm trước, tỉnh Quảng Ninh đã xác định chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh”, đưa du lịch - ngành công nghiệp “không khói” phát triển bền vững, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Đặc biệt là hiện nay, trước thách thức của biến đổi khí hậu, dịch bệnh Covid-19, khi những xu hướng du lịch thay đổi, du lịch Quảng Ninh đã nhanh chóng thích ứng và phục hồi, nỗ lực “xanh hóa” các hoạt động du lịch phát triển bền vững.

Quảng Ninh cũng kiên trì nhất quán thực hiện chủ trương, phát triển du lịch bền vững và bao trùm; nền tảng tăng trưởng xanh là yêu cầu cấp thiết, xuyên suốt trong các chính sách, chiến lược, quy hoạch của tỉnh.

Định hướng phát triển du lịch của Quảng Ninh đều hướng đến mục tiêu phát triển du lịch theo hướng chuyên nghiệp, chất lượng, bền vững; gắn phát triển du lịch với bảo tồn, phát huy các giá trị, bản sắc văn hóa dân tộc; quản lý, khai thác bền vững, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, bảo tồn và phát huy giá trị di sản- kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long.

Là một trong những đại diện quốc tế tại sự kiện, ông Patrick Haverman, Phó Trưởng đại diện Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam khẳng định, ngành Du lịch đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, dự kiến sẽ đóng góp khoảng hơn 6,4% cho GDP trong năm nay.

Ông Patrick Haverman cho rằng, du lịch Việt Nam đạt được những thành công này cũng nhờ rất nhiều vào việc sở hữu những vẻ đẹp thiên nhiên và di sản văn hóa đa dạng, giàu bản sắc.

Tuy nhiên, đối mặt với những thách thức hiện nay như tình trạng mất mát đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu, việc chuyển đổi sang hướng phát triển bền vững là một điều tất yếu.

Chuyển đổi xanh trong du lịch không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường và giúp thúc đẩy bảo tồn đa dạng sinh học mà còn nâng cao cuộc sống cho các cộng đồng phụ thuộc vào du lịch và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Theo quan điểm của UNDP, quá trình chuyển đổi xanh trong du lịch ở Việt Nam cần tập trung vào một số các vấn đề sau: quy hoạch xanh; quản lý điểm đến hiệu quả; du lịch không rác thải nhựa và carbon thấp; và du lịch bền vững dựa vào thiên nhiên.

Ông Patrick Haverman cũng nhấn mạnh UNDP sẵn sàng hỗ trợ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, VITA và các bên liên quan khác trong quá trình giúp Việt Nam trở thành một điểm đến có trách nhiệm và có tính cạnh tranh.