Học giả Trung Quốc nói gì về IPEF - 'vũ khí mới' của Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương?

Thành Dương
Trang mạng quốc tế cfisnet.com vừa đăng bài viết của Giáo sư Thôi Phàn thuộc Đại học Kinh tế và kinh doanh quốc tế, đưa ra góc nhìn của tác giả về Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (IPEF) của Mỹ.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
IPEF từ góc nhìn của học giả Trung Quốc
IPEF có thể là phương tiện để Mỹ tham gia sâu hơn vào thương mại châu Á. (Nguồn: China Briefing)

Tại sao Mỹ khởi động IPEF?

Mỹ là một đối tác thương mại quan trọng ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương và có ảnh hưởng quan trọng đến chuỗi giá trị khu vực ở châu Á.

Kể từ đầu thế kỷ này, các chính quyền của Mỹ đã do dự và phản đối trong việc thúc đẩy các kế hoạch đàm phán thương mại lớn, sa lầy vào tranh chấp lưỡng đảng và không có biện pháp nào thúc đẩy hiệu quả tăng cường quan hệ kinh tế - thương mại với khu vực.

Chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump đã thúc đẩy một cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, áp đặt mức thuế cao. Sau khi chính quyền Tổng thống Joe Biden tiếp quản, những tác động tiêu cực của thuế quan cao đối với nền kinh tế Mỹ dần xuất hiện.

Tin liên quan
IPEF - IPEF - 'Vũ khí mới' của Mỹ tại châu Á-Thái Bình Dương có gì?

Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), trong đó Trung Quốc là một thành viên quan trọng, đã hoàn tất các cuộc đàm phán và có hiệu lực, hình thành khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới. Trung Quốc đã đồng thời đăng ký tham gia Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Đối tác kinh tế kỹ thuật số (DEPA) và đã có những bước chuẩn bị tích cực cho việc này.

Trong bối cảnh đó, tất cả các giới ở Mỹ đã thúc giục chính quyền của ông Biden đưa ra một hệ thống chính sách thương mại rõ ràng đối với Trung Quốc và một chiến lược thương mại ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Trước áp lực trong nước và nhu cầu bầu cử giữa kỳ, chính quyền Mỹ phải có động thái phản hồi và IPEF ra đời.

Các nội dung chính của IPEF là gì?

Nội dung được IPEF công bố hiện nay được chia thành 4 trụ cột và không thể loại trừ nội dung sẽ thay đổi trong tương lai.

Trụ cột đầu tiên là vấn đề thương mại, do Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ phụ trách. Trụ cột thứ hai là chuỗi cung ứng có khả năng phục hồi. Trụ cột thứ ba là năng lượng sạch, khử carbon và cơ sở hạ tầng. Trụ cột thứ tư là thuế và chống tham nhũng. Ba trụ cột sau thuộc trách nhiệm của Bộ Thương mại Mỹ.

Nhìn chung, bốn trụ cột liên quan đến nhiều chủ đề và tình huống phức tạp. Một số nội dung phản ánh các yêu cầu của các quy tắc kinh tế và thương mại tiêu chuẩn cao và hợp lý. Tuy nhiên, hầu hết các nội dung này đều liên quan mật thiết đến lợi ích của Mỹ.

Không rõ các nước đang phát triển như Ấn Độ có thể thoát khỏi giai đoạn phát triển kinh tế ở mức độ nào và chấp nhận môi trường tiêu chuẩn cao, lao động, nền kinh tế kỹ thuật số và các yêu cầu khác do Mỹ đưa ra.

Cũng có một số yếu tố trong bốn trụ cột cố tình thay đổi chuỗi cung ứng với lý do yếu tố an ninh; điều này có thể làm suy yếu an ninh của chuỗi cung ứng ở các quốc gia khác trong khi cải thiện khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng của chính Mỹ.

Tại sao Mỹ không chọn quay trở lại TPP (CPTPP)?

Tại cuộc họp báo về IPEF ngày 23/5, Đại diện thương mại Mỹ Katherine Tai đã trả lời rõ ràng rằng, việc quay trở lại Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP - tiền thân của CPTPP) thiếu sự ủng hộ trong nước. Hơn nữa, việc quay trở lại TPP không tốt cho việc bầu cử của đảng Dân chủ.

Lấy quan hệ thương mại Mỹ-Nhật Bản làm ví dụ, chính quyền của ông Trump từng gây sức ép buộc Tokyo phải chấp nhận giai đoạn đầu của Hiệp định thương mại Mỹ-Nhật.

Trong hiệp định này, thuế quan của Nhật Bản đối với các sản phẩm nông nghiệp và thực phẩm của Mỹ đã được giảm xuống mức của TPP, trong khi thuế quan của Mỹ đối với ô tô và phụ tùng ô tô của Nhật Bản không được giảm xuống như một ngoại lệ. Nếu Mỹ quay trở lại TPP, Mỹ sẽ bị hạn chế thêm lợi ích từ Nhật Bản, nhưng sẽ phải đối mặt với áp lực giảm thuế ô tô.

Năm 2016, Đại học Tufts Sundaram đưa ra Mô hình Tufts, cho rằng TPP sẽ làm giảm tăng trưởng GDP của Mỹ đi 0,54% và mất 448.000 việc làm do thuế hàng dệt may giảm (từ khoảng 10% xuống 0%) và các lý do khác.

Mặc dù những ước tính này còn khá nhiều tranh cãi, nhưng chúng đã có tác động lớn đến nền chính trị Mỹ. Trong trường hợp Tổng thống Biden đưa nước Mỹ quay trở lại CPTPP, điều đó nhất định tạo cơ hội cho đảng Cộng hòa tấn công chính sách thương mại của đảng Dân chủ.

Sự khác biệt giữa TPP (CPTPP) và IPEF là gì?

Thứ nhất, cả TPP và IPEF do Mỹ khởi xướng đều có những mục đích nhất định ứng phó với Trung Quốc, nhưng IPEF được nhắm đến nhiều hơn.

TPP không cho phép Trung Quốc tham gia đàm phán ban đầu, nhưng các quan chức thương mại Mỹ cũng cho biết, sau khi đàm phán ban đầu hoàn tất và các quy tắc được xác định, Trung Quốc sẽ được phép tham gia và Bắc Kinh sẽ phải chấp nhận các quy định liên quan.

Tuy nhiên, một số nội dung của IPEF quá nhắm vào Trung Quốc, chẳng hạn như các bộ phận của chuỗi cung ứng linh hoạt và trên thực tế Bắc Kinh không thể tham gia.

Thứ hai, TPP liên quan đến việc cắt giảm thuế quan và hơn 99% số thuế có mức thuế bằng 0. IPEF không bao gồm các nhượng bộ về thuế quan.

Thứ ba, TPP là hiệp định thương mại tự do, nếu Mỹ tham gia thì không thể bỏ qua sự liên kết thông qua cửa Quốc hội. Cho đến nay, Chính phủ Mỹ đã chỉ ra rằng, họ sẽ trao đổi nhiều hơn với các thành viên của Quốc hội về IPEF, nhưng đó là một thỏa thuận hành chính và không có ý định trình lên Quốc hội để bỏ phiếu.

Thứ tư, nếu tham gia TPP, TPP cần phải chấp nhận tất cả gói quy tắc, trong khi IPEF cho phép lựa chọn từng trụ cột để tham gia.

Ba điểm khác biệt cuối cùng giữa IPEF và TPP thực sự làm giảm khả năng thất bại hoàn toàn trong IPEF. Có lẽ, ít nhiều một phần nội dung của IPEF cuối cùng sẽ có hiệu lực đối với tất cả hoặc một số thành viên.

Triển vọng và tác động của IPEF?

Mỹ ban đầu đã thiết kế bốn trụ cột của IPEF, nhưng phạm vi đàm phán sâu hơn của nó vẫn chưa được tất cả các bên liên quan thảo luận và thống nhất.

Tổ chức tư vấn CSIS của Mỹ dự kiến rằng, các bên tham gia IPEF sẽ tổ chức một cuộc họp cấp bộ trưởng vào giữa mùa Hè này để làm rõ thêm nội dung của các cuộc đàm phán, sau đó bắt đầu đàm phán nhóm về các vấn đề trụ cột chính và cuối cùng hoàn thành đàm phán trước khi các nhà lãnh đạo Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) họp không chính thức tại Mỹ, vào tháng 11/2023.

Mỹ là thị trường quan trọng của nhiều nền kinh tế trong khu vực. Vì lo sợ mất thị trường Mỹ và mong muốn có được đầu tư và công nghệ của Mỹ, hoặc mong muốn có được một phần chuyển giao công nghiệp từ Trung Quốc, hầu hết các quốc gia trong khu vực sẵn sàng tham gia vào các cuộc thảo luận và đàm phán sau khi được mời.

Tin liên quan
Thay thế cho TPP, IPEF liệu có đủ sức khiến Bắc Kinh lo ngại? Thay thế cho TPP, IPEF liệu có đủ sức khiến Bắc Kinh lo ngại?

Một khi bắt đầu đàm phán, nhiều nước đang phát triển có thể do dự và rút lui nếu họ không thể tiếp cận thị trường nhiều hơn, chấp nhận các tiêu chuẩn cao do Mỹ đặt ra và có thể tôn trọng ý định của Mỹ trong việc sắp xếp chuỗi cung ứng.

Sự không chắc chắn về kết quả cuộc bầu cử giữa kỳ của Mỹ và cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 khiến triển vọng của IPEF càng khó dự đoán hơn.

Tuy nhiên, Mỹ đã thực hiện một số bước để tối đa hóa xác suất tồn tại của IPEF. Mỹ đã mời tất cả các nhà đàm phán RCEP tham gia IPEF, ngoại trừ Trung Quốc và ba nước kém phát triển nhất.

Cùng với việc cho phép các bên lựa chọn các trụ cột khác nhau để đàm phán, có thể IPEF sẽ không bị thất bại như các cuộc đàm phán trước và có thể một số nội dung cuối cùng sẽ khả thi.

Các lĩnh vực đáng chú ý nhất bao gồm, các quy tắc nền kinh tế kỹ thuật số và chuỗi cung ứng linh hoạt, không loại trừ Mỹ sẽ hình thành một cơ chế mới kiểm soát công nghệ ở khu vực, đề phòng nguồn năng lượng mới lọt vào Trung Quốc.

Doanh nghiệp Mỹ sẽ ưu tiên đầu tư vào các nước tham gia IPEF

Doanh nghiệp Mỹ sẽ ưu tiên đầu tư vào các nước tham gia IPEF

Ngày 31/5, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo cho biết, công ty Mỹ sẽ ưu tiên đầu tư vào các nước thuộc Khuôn khổ ...

IPEF: Để giá trị vượt qua thách thức

IPEF: Để giá trị vượt qua thách thức

Các tuyên bố mới đây của Mỹ về IPEF đã phần nào xoa dịu quan ngại khu vực, song thành công của sáng kiến này ...

(theo cfisnet.com)

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Đọc thêm

Cập nhật bảng giá xe hãng Honda mới nhất tháng 3/2024

Cập nhật bảng giá xe hãng Honda mới nhất tháng 3/2024

Bảng giá xe hãng Honda của các dòng HR-V 2021, City 2021, CR-V 2021, City 2023, HR-V 2022, Accord 2021, Brio 2021, Accord 2022, Civic 2021, Civic 2022, Civic Type ...
Nhật thực toàn phần giúp chúng ta đo lường lịch sử cổ đại như thế nào?

Nhật thực toàn phần giúp chúng ta đo lường lịch sử cổ đại như thế nào?

Nhật thực toàn phần xảy ra theo một lịch trình đáng tin cậy mà chúng ta có thể tính toán trước từ lâu.
Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều, thị trường sẽ biến động thế nào?

Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều, thị trường sẽ biến động thế nào?

Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều thị trường sẽ biến động thế nào?
Đại sứ Ngô Đức Mạnh: Kết quả bầu cử Tổng thống Nga và những điều sẽ đến...

Đại sứ Ngô Đức Mạnh: Kết quả bầu cử Tổng thống Nga và những điều sẽ đến...

Kết quả bầu cử cho thấy nước Nga sẽ không có xáo trộn lớn về mặt chính sách, đường hướng phát triển đất nước Nga trong thời gian tới.
Bài tarot hôm nay 20/3/2024: Hé lộ những bí ẩn của bạn trong chuyện tình yêu?

Bài tarot hôm nay 20/3/2024: Hé lộ những bí ẩn của bạn trong chuyện tình yêu?

Hãy chọn một lá bài tarot dưới đây để khám phá xem những bí ẩn của bạn trong chuyện tình yêu là gì nhé!
Mức đóng BHXH, BHTN, BHYT năm 2025 khi sửa Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm, Luật Bảo hiểm y tế

Mức đóng BHXH, BHTN, BHYT năm 2025 khi sửa Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm, Luật Bảo hiểm y tế

Có phải từ năm 2025, mức đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, BHYT sẽ có những thay đổi lớn khi sửa Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm, Luật ...
Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều, thị trường sẽ biến động thế nào?

Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều, thị trường sẽ biến động thế nào?

Giá cà phê hôm nay 19/3/2024: Giá cà phê robusta tiếp tục tăng, hàng sắp ra nhiều thị trường sẽ biến động thế nào?
VBF 2024: Doanh nghiệp FDI phải đóng vai trò tiên phong, dẫn dắt trong chiến lược tăng trưởng xanh

VBF 2024: Doanh nghiệp FDI phải đóng vai trò tiên phong, dẫn dắt trong chiến lược tăng trưởng xanh

Sáng 19/3, tại Hà Nội đã diễn ra Hội nghị Thủ tướng Chính phủ gặp mặt cộng đồng doanh nghiệp FDI và VBF 2024.
Giá xăng dầu hôm nay 19/3: Nhu cầu nhiên liệu tại Trung Quốc hồi phục hỗ trợ giá dầu

Giá xăng dầu hôm nay 19/3: Nhu cầu nhiên liệu tại Trung Quốc hồi phục hỗ trợ giá dầu

Giá xăng dầu hôm nay 19/3, thế giới duy trì đà tăng khi sản lượng xuất khẩu dầu thô của Iraq và Saudi Arabia giảm xuống, thị trường Trung Quốc dần hồi phục.
Giá heo hơi hôm nay 19/3: Giá heo hơi đi ngang ở mốc cao; giá thịt thế giới tăng nhẹ

Giá heo hơi hôm nay 19/3: Giá heo hơi đi ngang ở mốc cao; giá thịt thế giới tăng nhẹ

Giá heo hơi hôm nay đi ngang ở cả ba miền. Hiện tại, giá khảo sát ở các tỉnh thành dao động trong khoảng 56.000 - 61.000 đồng/kg, đang dừng ở mức cao
Giá tiêu hôm nay 19/3/2024, tiêu trong nước tăng giá, nông dân có lợi nhuận tốt, nhận định thị trường ‘sáng cửa’, tâm lý trữ hàng

Giá tiêu hôm nay 19/3/2024, tiêu trong nước tăng giá, nông dân có lợi nhuận tốt, nhận định thị trường ‘sáng cửa’, tâm lý trữ hàng

Giá tiêu hôm nay 19/3/2024 tại thị trường trong nước ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 93.500 – 95.500 đồng/kg.
Thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo Việt Nam chinh phục thị trường toàn cầu

Thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo Việt Nam chinh phục thị trường toàn cầu

Chiều 18/3, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, NIC phối hợp với Tập đoàn Meta công bố chương trình 'Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024'.
Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Nỗ lực lấy lại niềm tin vào thị trường; nguồn cung khan hiếm, giá nhà tăng cao… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà ở trong nước, TPHCM thu hồi đất 31 dự án, mức phạt khi chậm sang tên sổ đỏ

Bất động sản mới nhất: Đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà ở trong nước, TPHCM thu hồi đất 31 dự án, mức phạt khi chậm sang tên sổ đỏ

Bộ Xây dựng đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà trong nước, TPCM thu hồi đất 31 dự án trong năm 2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Chính phủ yêu cầu giải quyết việc ‘thổi giá’, giải mã hiện tượng giá chung cư tăng vù vù, chuyên gia hiến kế

Bất động sản mới nhất: Chính phủ yêu cầu giải quyết việc ‘thổi giá’, giải mã hiện tượng giá chung cư tăng vù vù, chuyên gia hiến kế

Yêu cầu khắc phục nghịch lý thừa nhà cao cấp, giá nhà trung bình ở Việt Nam cao gấp gần 24 lần thu nhập… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Hồ sơ miễn thuế đối với trường hợp thừa kế bất động sản

Hồ sơ miễn thuế đối với trường hợp thừa kế bất động sản

Xin cho tôi hỏi hồ sơ miễn thuế đối với trường hợp thừa kế bất động sản gồm những gì? - Độc giả Thanh Huyền
Khám phá cơ hội đầu tư lớn tại Dự án Đông Tăng Long

Khám phá cơ hội đầu tư lớn tại Dự án Đông Tăng Long

Dự án Khu đô thị mới Đông Tăng Long có tổng diện tích lên tới 160ha là một trong những dự án bất động sản hiếm hoi tại TP. HCM rộng lớn và nằm tại ...
Thị trường bất động sản: Vượt qua giai đoạn khó khăn nhất, ghi nhận động thái tích cực

Thị trường bất động sản: Vượt qua giai đoạn khó khăn nhất, ghi nhận động thái tích cực

Thị trường bất động sản năm 2024 dù còn nhiều khó khăn và mức phục hồi không đồng đều, nhưng đang và sẽ ghi nhận những động thái tích cực.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3: Euro, Bảng Anh 'ngược chiều' USD, thị trường tự do đã hạ nhiệt

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3: Euro, Bảng Anh 'ngược chiều' USD, thị trường tự do đã hạ nhiệt

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/3 ghi nhận đồng USD tăng trước một loạt cuộc họp của các ngân hàng trung ương trong tuần này.
Thị trường chứng khoán Nhật Bản 'mất kết nối' với nền kinh tế, vì sao vậy?

Thị trường chứng khoán Nhật Bản 'mất kết nối' với nền kinh tế, vì sao vậy?

Chỉ số Nikkei 225 của thị trường chứng khoán Nhật Bản đã liên tục 'xô đổ' các mức cao mới và tăng hơn 18% kể từ đầu năm nay.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/3: USD ổn định, Euro nỗ lực giữ đà tăng bền vững

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/3: USD ổn định, Euro nỗ lực giữ đà tăng bền vững

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/3 ghi nhận đồng USD ổn định sau khi dữ liệu Chỉ số giá sản xuất (PPI) của Mỹ được công bố.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/3: USD/VND tăng cao, doanh nghiệp 'chịu trận'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/3: USD/VND tăng cao, doanh nghiệp 'chịu trận'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/3 ghi nhận đồng USD tăng giá nhờ được thúc đẩy bởi dữ liệu từ Mỹ.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/3: USD 'quay xe' hạ giá, thị trường tự do không còn 'nóng rẫy'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/3: USD 'quay xe' hạ giá, thị trường tự do không còn 'nóng rẫy'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 14/3 ghi nhận đồng Euro tăng 0,2% so với đồng USD, đạt mức 1,0951 USD.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 13/3: USD giao dịch đầy biến động, Euro được 'ưu ái'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 13/3: USD giao dịch đầy biến động, Euro được 'ưu ái'

Tỷ giá USD tăng nhẹ sau khi dữ liệu mới công bố cho thấy, lạm phát tháng 2 tại Mỹ cao hơn dự kiến.
Phiên bản di động