Hơn bao giờ hết, Việt Nam-Đức nhận thức rõ phải tăng cường Đối tác chiến lược tin cậy và hiệu quả

Xin Đại sứ cho biết ý nghĩa chuyến thăm chính thức Đức lần này của Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn?

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn thăm CHLB Đức lần này trong bối cảnh hai nước đã có hơn 11 năm triển khai rất thành công quan hệ Đối tác chiến lược và đang xây dựng Kế hoạch Hành động để thực hiện các mục tiêu đề ra cho giai đoạn 2022-2024, giai đoạn then chốt tiến tới kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Đức (1975-2025).

Đặc biệt, hai nước đang chuẩn bị cho một số chuyến thăm được mong đợi từ lâu của lãnh đạo cấp cao hai nước sau một thời gian dài gián đoạn do dịch bệnh, cũng như một loạt hội nghị quan trọng như Đối thoại chiến lược và Hội nghị Ủy ban hợp tác kinh tế song phương thường niên.

Đây cũng sẽ là chuyến thăm và tiếp xúc cấp Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên giữa Việt Nam và Đức sau khi hai nước có chính phủ mới, bao gồm cả hai Bộ trưởng Ngoại giao.

Cả hai nước, khu vực châu Á – Thái Bình Dương, châu Âu và toàn thế giới đang đứng trước rất nhiều thách thức to lớn và chưa từng có, như xung đột ở Ukraine, các xung đột vũ trang ở châu Âu và trên thế giới, khủng hoảng của hệ thống đa phương, khủng hoảng năng lượng, biến đổi khí hậu, tác động lâu dài của dịch bệnh… đe dọa nghiêm trọng hòa bình, ổn định, an ninh và hợp tác vì phát triển bền vững của mỗi dân tộc.

Hơn bao giờ hết, Việt Nam và Đức nhận thức rõ sự cần thiết tăng cường những mối quan hệ đối tác tin cậy và hiệu quả.

Mặc dù, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn chỉ có khoảng 24 tiếng tại Berlin, nhưng chuyến thăm ngắn và rất hiệu quả này đầy ắp các hoạt động quan trọng. Dự kiến Bộ trưởng sẽ có hội đàm chính thức với Bộ trưởng Ngoại giao Annalena Baerbock, tiếp kiến Tổng thống Frank-Walter Steinmeier và Chủ tịch Thượng viện Bodo Ramelow, gặp Quốc vụ khanh Nghị viện Bộ Kinh tế và Bảo vệ khí hậu Đức Michael Kellner.

Những nội dung trọng tâm của chuyến thăm là gì, thưa Đại sứ?

Trong các cuộc gặp này, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và các Lãnh đạo Đức sẽ trao đổi về tình hình khu vực và quốc tế mà hai bên cùng quan tâm, trong đó có tình hình triển khai các định hướng chính sách của Đức tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, các nỗ lực duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển trên cơ sở một trật tự thế giới dựa trên luật lệ, cũng như triển vọng phát triển quan hệ Đối tác chiến lược đang triển khai tốt đẹp giữa hai nước trong thời gian tới.

Đặc biệt, hai bên sẽ tập trung thảo luận các biện pháp thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa hợp tác kinh tế, đầu tư, thương mại, du lịch, giáo dục và đào tạo, dạy nghề, công nghiệp chế biến, y tế, dược phẩm, chống biến đổi khí hậu, phát triển năng lượng tái tạo, bao gồm điện gió và điện mặt trời, sản xuất hydrogen xanh và nhiều lĩnh vực kinh tế phát triển quan trọng khác.

Xử lý các vướng mắc trong giải ngân và triển khai ODA của Đức dành cho Việt Nam, thúc đẩy thực hiện các dự án hải đăng, như Đại học Việt Đức, tuyến Metro số hai ở Thành phố Hồ Chí Minh cũng sẽ là những chủ đề quan trọng được hai bên thảo luận.

Trong chương trình chuyến thăm, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn sẽ dành thời gian tới thăm và nói chuyện với cán bộ nhân viên Đại sứ quán Việt Nam tại Berlin và đại diện các cơ quan bên cạnh Sứ quán; chứng kiến Lễ trao một số bức tranh giá trị của các họa sĩ Ban vận động Ngoại giao Văn hóa tặng Đại sứ quán Việt Nam tại Berlin.

Công tác người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục là một trọng tâm của nền ngoại giao toàn diện. Nhân chuyến thăm, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn sẽ trao Bằng khen của Bộ trưởng Ngoại giao và một số Giấy khen cho các tổ chức và cá nhân Việt kiều tiêu biểu có đóng góp tích cực cho các hoạt động phòng chống dịch bệnh và thiên tai ở Việt Nam thời gian qua.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cũng sẽ có buổi làm việc với Lãnh đạo Ban sáng lập Liên đoàn người Việt Nam toàn Liên bang Đức vừa được cộng đồng người Việt bầu ra để tiến hành các công tác trù bị thành lập Liên đoàn thời gian tới.

Trước đó, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và Đoàn sẽ thăm Frankfurt, bang Hessen và có buổi làm việc với Lãnh đạo bang Hessen - bang có nhiều quan hệ hợp tác nhiều mặt rất chặt chẽ với Việt Nam. Hợp tác giữa các địa phương Việt Nam với các bang của CHLB Đức thời gian qua đã có nhiều bước phát triển rất ngoạn mục, đi vào chiều sâu với tính thực tiễn và hiệu quả cao.

Lãnh đạo cấp cao của Đức và các bộ ngành dành thời gian đón tiếp và làm việc với Đoàn rất chu đáo, thể hiện sự trọng thị cao đối với Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nói riêng và sự coi trọng đối với quan hệ hữu nghị và hợp tác mang tầm quan trọng chiến lược nói chung giữa hai nước.

Đức hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam ở châu Âu. Đại sứ từng nhận định dư địa hợp tác giữa hai bên còn rất lớn với nhiều cơ hội mới, điều đó được thể hiện cụ thể như thế nào? Trong bối cảnh phục hồi kinh tế hậu đại dịch, nền kinh tế hai nước có thể bổ sung và hỗ trợ như thế nào?

Thời gian qua kể từ năm 2011 khi hai nước thiết lập Đối tác chiến lược, kim ngạch thương mại hai chiều đã tăng hơn gấp đôi, đạt trên 11,2 tỷ USD (theo thống kê của Đức thì con số này lên tới 17,11 tỷ USD, tăng 13% so với năm 2020).

Tính hết tháng 6/2022, tổng kim ngạch thương mại hai nước đã đạt trên 6,2 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ 2021. Thương mại hai nước không ngừng tăng trưởng bất chấp các tác động tiêu cực của đại dịch, là một tín hiệu rất khả quan nằm trong xu hướng chung của kim ngạch Việt Nam-EU sau hai năm thực thi Hiệp định thương mại tự do EVFTA, đồng thời phản ánh vai trò đầu tầu của Đức trong thương mại của EU với Việt Nam.

Về đầu tư, tính đến 31/5 năm nay Đức có 426 dự án còn hiệu lực, với tổng vốn đăng ký là 2,31 tỷ USD. Việt Nam có 36 dự án đầu tư sang Đức, với tổng vốn đăng ký là 283,3 triệu USD. Trong năm tháng đầu năm nay, Đức có thêm 10 dự án mới với 5,12 triệu USD và Việt Nam thêm một dự án lớn với số vốn 34,6 triệu USD.

Trong bối cảnh hai nước nói riêng và thế giới nói chung đang nhanh chóng vượt ra khỏi đại dịch Covid-19, phục hồi kinh tế ở Việt Nam có tốc độ cao hơn trung bình của khu vực và thế giới, thị trường hai nước kể cả về thương mại và đầu tư có xu thế tăng trưởng mạnh mẽ hơn nữa.

Đặc biệt, các doanh nghiệp Đức, trong đó có các doanh nghiệp vừa và nhỏ - xương sống của nền kinh tế Đức - đang có xu thế đa dạng hóa đầu tư, kinh doanh, tránh không tập trung vào một hai đối tác để giảm rủi ro do các biến động chính trị, an ninh và kinh tế thế giới có thể mang lại, rút kinh nghiệm từ các tác động tiêu cực của xung đột ở Ukraine hiện nay tới kinh tế khu vực và thế giới.

Do đó, Việt Nam được giới doanh nghiệp và các nhà đầu tư Đức đánh giá là một đối tác đáng tin cậy, thị trường hấp dẫn hàng đầu để chuyển dịch đầu tư, thương mại hoặc tăng cường quan hệ kinh tế - thương mại. Từ nay tới cuối năm, có rất nhiều đoàn doanh nghiệp Đức đã và đang được tổ chức đi khảo sát thị trường Việt Nam.

Tính bổ sung cho nhau mang tính cơ cấu và truyền thống giữa hai nền kinh tế Việt Nam và Đức trong bối cảnh mới lại càng thể hiện là một cơ sở rất thuận lợi để tăng cường quan hệ hợp tác cùng có lợi vì phát triển bền vững.

Đức ước tính từ nay đến 2030 có thể thiếu hụt hàng trăm ngàn lao động có tay nghề, trong khi đó lao động Việt Nam dồi dào, học nhanh, cần cù và chịu khó, được các doanh nghiệp Đức đánh giá cao. Hai nước đang nỗ lực tăng cường hợp tác trong lĩnh vực dạy nghề và đưa lao động Việt Nam sang làm việc tại Đức.

Việt Nam cũng vẫn có thế mạnh về tài nguyên thiên nhiên, dồi dào ánh nắng mặt trời và sức gió, có bờ biển dài, dễ tiếp cận, do đó có điều kiện thuận lợi để hợp tác với các công ty năng lượng Đức có công nghệ hiện đại để phát triển năng lượng sạch và tái tạo như điện gió, điện mặt trời, hoặc sản xuất hydrogen.

Do tác động của khủng hoảng năng lượng vì xung đột ở Ukraine và cắt giảm lượng khí đốt cung cấp từ Nga, Đức đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng sang các nguồn năng lượng tái tạo và sạch, phát triển mạnh mẽ các công nghệ mới trong lĩnh vực này, bao gồm cả công nghệ sản xuất và sử dụng hydrogen.

Bối cảnh như vậy tạo ra nhiều cơ hội hợp tác mới to lớn giữa hai nước trong lĩnh vực này, đặc biệt khi vừa qua Đức ủng hộ G7 chọn Việt Nam là một đối tác toàn cầu trong chuyển đổi năng lượng công bằng.

Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ xanh, công nghệ số, công nghệ chế tạo máy móc, thiết bị của Đức cũng là cơ hội lớn trong hợp tác giữa hai nước về đầu tư và chuyển giao công nghệ.

Mặt khác, các chính sách phát triển cân bằng và bảo vệ môi trường, cùng cam kết tại COP26 của Việt Nam đã tạo điều kiện thuận lợi để tăng cường hợp tác với Đức trong các lĩnh vực nêu trên.

Có thể khẳng định, lúc này là cơ hội vàng để hai nước tranh thủ đẩy mạnh hợp tác, đưa mối quan hệ Đối tác chiến lược lên một tầm cao mới, không chỉ về chính trị, an ninh mà đặc biệt là về kinh tế, thương mại, khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo, dạy nghề, hợp tác lao động.

Đại sứ có thể chia sẻ những điểm nhấn nổi bật trong các hoạt động giao lưu văn hóa, giao lưu nhân dân cũng như hợp tác giáo dục giữa hai nước, qua đó thúc đẩy sâu rộng hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Đức?

Hơn hai năm dịch bệnh vừa qua đã phần nào hạn chế các hoạt động giao lưu văn hóa, giao lưu nhân dân và hợp tác giáo dục và đào tạo, dạy nghề cũng như hợp tác lao động giữa hai nước.

Với việc cả hai nước đã dần quay lại cuộc sống bình thường, chiến thắng đại dịch, chúng ta đang chứng kiến sự bùng nổ của các hoạt động giao lưu trên nhiều lĩnh vực quan trọng này, với nhiều đoàn văn nghệ sĩ sang Đức biểu diễn, tổ chức các lễ hội, cuộc thi văn nghệ, trao đổi sinh viên và đặc biệt là hợp tác đào tạo nghề, đưa lao động được đào tạo sang Đức làm việc có thời hạn dài.

Một loạt thành phố, địa phương có quan hệ kết nghĩa như giữa Leipzig với Thành phố Hồ Chí Minh, Wernigerode với Hội An… đang tích cực lên kế hoạch cho các hoạt động sôi động như hội chợ, triển lãm, tuần – ngày văn hóa…

Nhiều bang của Đức đã lên kế hoạch cử các đoàn doanh nghiệp thăm Việt Nam trong năm nay và đầu năm sau. Từ phía Việt Nam cũng rất sôi động các đoàn công tác của các bộ, ngành, địa phương theo các chương trình hợp tác phong phú, cụ thể và hiệu quả.

Chúng ta cũng đang lên kế hoạch cho một số chuyến thăm cấp cao của Lãnh đạo hai nước trong thời gian sắp tới, tạo tiền đề thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng giữa hai nước.

Đức đã trở thành một điểm đến hàng đầu hấp dẫn du học sinh Việt Nam nhờ chính sách miễn học phí của các đại học công lập và hợp tác song phương trực tiếp giữa các trường đại học.

Trong năm nay, một dự án hải đăng trong hợp tác song phương về giáo dục đào tạo là Đại học Việt Đức sẽ khánh thành khu học đường mới ở Bình Dương, đánh dấu một bước phát triển mới quan trọng trong hợp tác giáo dục đại học và sau đại học giữa hai nước.

Với các hạn chế chống dịch bệnh được dần dỡ bỏ hoàn toàn, du lịch đang phục hồi mạnh mẽ, chúng ta đang chứng kiến sự tăng đột biến khách du lịch Việt Nam sang thăm Đức, kể cả du lịch truyền thống lẫn du lịch khám chữa bệnh và du lịch khám phá thị trường.

Một điểm không kém phần quan trọng, đó là cộng đồng hơn 200 ngàn người Việt Nam tại Đức đang tiếp tục có các bước phát triển mạnh mẽ, hội nhập thành công vào xã hội Đức và ngày càng phát huy vai trò là một cây cầu nối hai dân tộc, tạo điều kiện thúc đẩy giao lưu nhân dân, hợp tác kinh tế, du lịch, thương mại và đầu tư giữa hai nước.

Xin cảm ơn Đại sứ!