Hợp tác thương mại - động lực thúc đẩy quan hệ ASEAN-EU

Tham dự Hội thảo có hơn 200 khách mời bao gồm Phó Chủ tịch EP Heidi Hautala, một số thành viên EP, đại diện một số cơ quan của EU bao gồm Cơ quan Đối ngoại EU (EEAS), Ủy ban châu Âu (EC), và các đại diện một số Đại sứ quán, trường đại học, tổ chức, viện nghiên cứu và doanh nghiệp tại Brussels.

Đại sứ - Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Bỉ và bên cạnh Liên minh châu Âu (EU) Nguyễn Văn Thảo tham dự với tư cách diễn giả đại diện ASEAN.

Đại sứ Nguyễn Văn Thảo thay mặt ASEAN phát biểu tại Phiên chủ đề Hợp tác thương mại. Đại sứ khẳng định, đây là động lực thúc đẩy quan hệ ASEAN-EU, nhấn mạnh tiềm năng hợp tác thương mại to lớn giữa hai bên với tổng dân số hơn 1 tỷ người và tổng GDP gần 18 nghìn tỷ Euro, trong đó, kim ngạch thương mại tăng mạnh trong thời gian qua, đạt gần 260 tỷ Euro năm 2021, tăng 18% so với 2020.

ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ 3 của EU, và EU cũng là đối tác thương mại lớn thứ 3 của ASEAN, hai bên có sự bổ trợ lẫn nhau về các mặt hàng xuất khẩu chính, đồng thời có nhu cầu và chính sách đa dạng hóa chuỗi cung ứng trong bối cảnh dịch bệnh và xung đột hiện nay.

EU cũng là nhà đầu tư FDI lớn thứ 2 vào ASEAN với hơn 380 tỷ Euro đến năm 2021.

Đại sứ cho rằng, với mối quan hệ hợp tác lâu dài hơn 4 thập niên và cùng là hai tổ chức khu vực thành công, ASEAN và EU là đối tác tự nhiên, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại và đầu tư.

Theo đó, hai bên cần thiết lập một hiệp định thương mại tự do (FTA) liên khu vực, trên cơ sở các FTA đã và đang thiết lập giữa EU với các nước thành viên ASEAN, trong đó có Việt Nam. Đại sứ chia sẻ những lợi ích mà Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) mang lại cho cả hai bên, trong đó xuất khẩu tăng mạnh năm vừa qua (xuất khẩu của Việt Nam sang EU tăng 11,6%, và xuất khẩu của EU sang Việt Nam tăng 20,5%).

Đại sứ chia sẻ, Việt Nam nhận định rõ những thách thức khi ký FTA với EU, và khi triển khai đã thực hiện nghiêm túc những cam kết, bao gồm phê chuẩn 7/8 công ước Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), thành lập Nhóm tư vấn trong nước (DAG) chỉ 1 năm sau khi ký FTA và đã hợp tác tốt với DAG của EU.

Đại diện Việt Nam mong rằng các FTA đang được đàm phán giữa EU với Indonesia, Thái Lan, cũng như với ASEAN, sẽ không mất thời gian dài như Việt Nam.

Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Bỉ và bên cạnh EU cũng kêu gọi Liên minh tăng cường hỗ trợ ASEAN nâng cao năng lực, tăng cường tiêu chuẩn sản phẩm, đồng thời thúc đẩy hợp tác kết nối với ASEAN, bao gồm thông qua hỗ trợ Kế hoạch Tổng thể về kết nối của ASEAN (MPAC) cũng như triển khai chương trình Global Gateway của EU.

Đại sứ nhấn mạnh, nỗ lực cần được thúc đẩy từ cả hai phía, và cần tăng cường đối thoại để thu hẹp khoảng cách, tăng cường hiểu biết và tôn trọng văn hóa của nhau. Việt Nam sẵn sàng cùng chia sẻ kinh nghiệm cũng như hợp tác chặt chẽ với các nước ASEAN nhằm tiếp tục thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-EU.

Nhận định về cột mốc 45 năm, bà Heidi Hautala, Phó Chủ tịch EP cho rằng, hai bên đã đạt mức quan hệ có thể đối thoại thẳng thắn; khẳng định quan hệ ASEAN-EU là đối tác bình đẳng, trong đó thương mại là động lực chính.

Phó Chủ tịch EP Hautala nhấn mạnh, cần triển khai hiệu quả kết quả của Hội nghị Cấp cao Kỷ niệm ASEAN-EU tháng 12/2022 vừa qua, cũng như triển khai Kế hoạch hành động ASEAN-EU 2023-2027.

Bà cũng nhận định, tuy có những khác biệt, hai bên vẫn chia sẻ nhiều mục tiêu chung, và EU sẵn sàng hợp tác thực chất với ASEAN thúc đẩy hợp tác cùng có lợi, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Tại sự kiện, các diễn giả đều cho rằng, quan hệ ASEAN-EU còn nhiều tiềm năng chưa được khai thác. Ngược lại xu hướng phân cực trên thế giới, cả hai bên đều coi trọng đa phương hóa; và dù có những khác biệt, từ tổ chức, thể chế của ASEAN và EU, đến khác biệt về văn hóa, ngôn ngữ giữa các quốc gia thành viên, hai bên đã và đang triển khai hợp tác trên cở sở tôn trọng lẫn nhau và cùng có lợi.

Do đó, ASEAN và EU cần đẩy mạnh hơn nữa hợp tác trên mọi mặt, đem lại lợi ích thiết thực cho người dân hai bên.