Diễn ra chỉ tròn hai tháng sau hội nghị trước, Hội nghị lần này được các nhà phân tích đặt nhiều kỳ vọng, đặc biệt là trong bối cảnh các bên tham chiến đang có những động thái mang tính hòa hoãn hơn. Ngay trước thềm Hội nghị, quân đội Syria cho biết đã dừng các chiến dịch tấn công, với mong muốn hỗ trợ cho cuộc đàm phán hòa bình, tạo điều kiện cho các bên tập trung hơn vào thương thuyết, thay vì bàn bạc về tình hình chiến sự.
| Hội nghị quốc tế về vấn đề Syria lần thứ 5 tổ chức tại thủ đô Astana (Kazakhstan). |
Bên cạnh đó, vòng đàm phán lần này được cho là sẽ tiếp nối những thành công của hội nghị hồi tháng Năm, khi mà các bên đã ký kết một biên bản ghi nhớ thiết lập bốn khu vực kiểm soát an ninh tại Idlib, phía Bắc tỉnh Homs, khu vực Đông Ghouta tại Damascus và khu vực Nam Daara/Quineitra. Theo đó, khu vực giải giáp sẽ có hiệu lực trong sáu tháng và có thể gia hạn thêm sáu tháng nếu cần thiết. Khu vực giảm căng thẳng này cũng được chỉ định là nơi sẽ diễn ra các hoạt động cứu trợ nhân đạo một cách an toàn và đầy đủ.
Đây là bước đột phá trong việc xây dựng một giải pháp bền vững, nhằm khôi phục hòa bình tại Syria. Theo ghi nhận, bạo lực tại bốn khu vực trên - nơi có tới 2,5 triệu người sinh sống, đã giảm đáng kể trong những tuần đầu sau thỏa thuận.
Theo ban tổ chức, những vấn đề liên quan đến ranh giới và các bên giám sát ngừng bắn tại bốn khu vực giải giáp này sẽ tiếp tục được mang ra thảo luận tại Hội nghị lần thứ năm.
Vòng đàm phán lần này có sự tham dự đầy đủ của nhiều quan chức cấp cao đến từ các bên liên quan như Đặc phái viên của Tổng thống Nga về vấn đề Syria Alexander Lavrentiev, Thứ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Sedal Onal và người đồng cấp Iran Hossein Ansari. Trong khi đó, đại diện của phía Chính phủ Syria và lực lượng phiến quân Syria lần lượt là Đại sứ Syria tại Liên hợp quốc Bashar Jaafari và Thủ lĩnh phe đối lập Jaysh al-Islam Mohammed Alloush đều chắc chắn tham dự.
Đáng chú ý, bên cạnh sự xuất hiện của Đặc phái viên của Tổng Thư ký Liên hợp quốc về Syria Staffan De Mistura, Hội nghị cũng đánh dấu sự tham dự của Quyền Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về vấn đề Trung Đông Stuart Jones. Việc Washington cử đại diện tham dự là tín hiệu tốt lành, đặc biệt là khi chính quyền Mỹ dưới thời Donald Trump đã không tỏ ra mặn mà với việc giải quyết chiến sự ở Syria thông qua con đường ngoại giao.
Ngoài ra, theo tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu ngày 30/6, bên cạnh việc hoàn thiện các quy trình về thiết lập bốn khu giải giáp, các bên sẽ xem xét khả năng thiết lập một ủy ban hòa giải Syria, bảo đảm việc tiếp cận nhân đạo và khôi phục cơ sở hạ tầng bị tàn phá. Các đại biểu tham dự cũng sẽ ra tuyên bố chung về công tác rà phá bom mìn tại các khu vực di sản được UNESCO công nhận.
Với những diễn biến tích cực như trên, các bên liên quan trong cuộc chiến tại Syria, đặc biệt là người dân nước sở tại, có cơ sở để hy vọng rằng ngày kết thúc cuộc chiến tại đất nước Trung Đông này sẽ không còn xa.