Khai mạc Hội nghị Thượng đỉnh kinh doanh Việt Nam 2020

Hội nghị có sự tham dự của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình, Chủ tịch VCCI kiêm Chủ tịch VBS 2020 Vũ Tiến Lộc cùng đại diện các bộ, ngành địa phương và đông đảo cộng đồng doanh nghiệp.

Hội nghị gồm 3 phiên thảo luận là Việt Nam: Cơ hội và tiềm năng trong bối cảnh đại dịch toàn cầu; Phát triển ngành dịch vụ hậu cầu thông minh - Chìa khóa để Việt Nam nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu và Hợp tác phát triển nông nghiệp công nghệ cao góp phần đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình cho rằng, dịch Covid-19 bùng phát đã tác động tiêu cực tới mọi hoạt động kinh tế-xã hội toàn cầu. Đại dịch khiến hoạt động kinh doanh đình trệ, giao thương đầu tư gián đoạn, hàng triệu lao động mất việc làm, hoạt động xã hội đều bị ảnh hưởng. Kinh tế thế giới đang rơi vào tình trạng suy thoái nghiêm trong nhất kể từ đại hủng hoảng năm 1929-1933.

Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình thông tin, Chính phủ hành động quyết liệt luôn đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp vượt qua khó khăn, biến thách thức thành cơ hội, tận dụng tốt các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, thu hút luồng vốn FDI từ tái cấu trúc chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất trên toàn cầu, thúc đẩy thương mại, chuyển đổi số, hỗ trợ các mô hình kinh doanh mới, phương thức xuất, tiêu dùng và giao tiếp mới...

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình khẳng định, để đưa đất nước vươn lên phát triển bao trùm và bền vững, thực hiện khát vọng phồn vinh và hạnh phúc, Chính phủ Việt Nam cam kết 4 nội dung sau:

Thứ nhất, nỗ lực xây dựng một Chính phủ kiến tạo phát triển, liêm chính, hành động quyết liệt, phục vụ doanh nghiệp và người dân. Tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi; cải cách mạnh mẽ thủ tục chính; kiên quyết tháo gỡ những điểm nghẽn; thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, phát triển mạnh doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, giúp doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, thành công tại thị trường trong nước và cả quốc tế.

Thứ hai, thúc đẩy nền kinh tế số, xã hội số; hướng phát triển bền vững với việc triển khai các chính sách quan trọng, Chính phủ sẽ hỗ trợ phát triển hạ tầng kỹ thuật số, công nghệ thông tin và truyền thông, đào tạo nhân lực chất lượng cao, giàu kỹ năng nhằm đưa đóng góp của kinh tế số lên 20% GDP của cả nước vào năm 2025.

Thứ ba, ưu tiên đầu tư và triển khai nhanh các dự án kết cấu hạ tầng, đặc biệt là các kết cấu hạ tầng chiến lược, hạ tầng xương sống số về cả ba phương diện số lượng, chất lượng và tính đồng bộ. Chú trọng đầu tư bảo đảm hệ thống hạ tầng cơ bản ở nông thôn miền núi hướng đến mục tiêu trở thành nền kinh tế có thu nhập cao, nền kinh tế xanh và bền vững.

Thứ tư, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, nhất là giáo dục đại học và đào tạo lao động giàu kỹ năng phục vụ sự phát triển của nền kinh tế hiện đại.

Tại Hội nghị, Chủ tịch VCCI 2020 Vũ Tiến Lộc cho biết, nhiệm kỳ qua, số lượng doanh nghiệp tăng 1,5 lần, có 3 đợt sóng cải cách, chúng ta đã xóa hàng ngàn giấy phép con, cắt giảm 50-60% quy định hành chính liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp, thành lập tổ công tác đặc biệt về rà soát, bất cập, chồng chéo về kinh doanh và tổ công tác thu hút đầu tư.

Thời gian tới, Chính phủ đã kiên định mục tiêu thúc đẩy phát triển kinh tế trong bối cảnh mới. Theo đó, kinh tế số là một trong những động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế phát triển bền vững, bao trùm.

"Kinh tế số sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa tìm kiếm một mô hình hoạt động kinh doanh linh hoạt hơn, vừa tiết giảm chi phí vừa tối ưu nguồn lực để vượt qua khó khăn, phát triển cả trong thời đại dịch Covid-19 và sau đại dịch.

Mặc dù là lĩnh vực công nghệ, nhưng chuyển đổi số thành công hay thất bại lại không chủ yếu phụ thuộc nhiều vào công nghệ mà lại vào quyết tâm chính trị và thể chế kinh tế quốc gia. Do đó, cần tạo ra một hệ thống thể chế kinh tế hiện đại với các quy định pháp luật, có kỹ năng để tạo được hệ sinh thái cho thương mại điện tử, cho nền kinh tế số", ông Lộc nhấn mạnh.

Tại phiên thảo luận Việt Nam: Cơ hội và tiềm năng trong bối cảnh đại dịch toàn cầu, Bà Đinh Thị Quỳnh Vân - Tổng Giám đốc PwC Việt Nam cho biết, Covid-19 đã tác động đến mọi mặt của kinh tế, xã hội trên toàn cầu. Tại Việt Nam, Covid-19 khiến bảng cân đối kế toán suy yếu, trong bối cảnh chính trị có nhiều bất ổn thì các doanh nghiệp nhỏ là đơn vị bị thiệt hại nặng nề nhất. Thực tế đã có nhiều doanh nghiệp phá sản.

May mắn, Việt Nam là một số quốc gia hiếm hoi có được tăng trưởng GDP dương trong năm 2020. Để có thể thích ứng với “bình thường mới”, doanh nghiệp Việt Nam cần hoạt động một cách bền vững hơn để tái tạo tương lai. Việc tái thiết sẽ là cần thiết cho mọi doanh nghiệp đang trên đà suy thoái. Lực lượng lao động sẽ là động lực chính cho tăng trưởng dài hạn của doanh nghiệp quốc gia.

Theo ông Đỗ Nhất Hoàng, Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), lý do giúp cho Việt Nam tăng trưởng cao so với các nước là bởi Việt Nam vốn có những ưu thế nhất định và có những chính sách phù hợp trong giai đoạn vừa qua gồm: Có sự ổn định chính trị; Tăng trưởng nhanh và bền vững; Chi phí và ưu đãi cạnh tranh; Nguồn nhân lực dồi dào; Thị trường tiềm năng; Việt Nam hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới; Luôn cải cách mạnh mẽ và ở Vị trí trung tâm kết nối thị trường Trung Quốc với các nước ASEAN và các nước khác.

Việt Nam là một trong những thị trường được các nhà đầu tư quan tâm cùng với nhiều nước khác như Indonesi, Thái Lan, Ấn Độ… Vì vậy, để đón dòng vốn này, theo ông Hoàng, thứ nhất, phải có đất khu công nghiệp vì dòng vốn đầu tư chủ yếu đến là các khu công nghiệp.

Thứ hai là đào tạo nguồn nhân lực và đẩy mạnh đào tạo nhanh theo đơn đặt hàng nhanh của các doanh nghiệp.

Thứ ba, liên quan tới vấn đề năng lượng thì Bộ Công tương đang rà soát lại tổng sơ đồ điện VIII.

Thứ tư, là đẩy mạnh công nghiệp phụ trợ.

Thứ năm, Việt Nam trong thời gian qua không ngừng sửa đổi các chính sách.

Bên cạnh đó, TS. Nguyễn Đình Cung, Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, chúng ta đang nhấn mạnh quá nhiều tới cơ hội mà quên đi điều cần quan tâm hơn là những thách thức.

“Có hai từ khoá là tốc độ và linh hoạt, Chính phủ và doanh nghiệp phải thay đổi nhanh hơn nhiều so với trước. Chúng ta sẽ cùng thảo luận để vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội”, ông TS. Cung nhấn manh.

Tạp phiên thảo luận Phát triển ngành dịch vụ hậu cầu thông minh - Chìa khóa để Việt Nam nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu, Phó Cục trưởng Cục xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải cho rằng, trong những năm gần đây, thương mại quốc tế không ngừng phát triển nhờ xu hướng toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế giữa các quốc gia ngày càng sâu và rộng, mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu nói riêng và nền kinh tế nước nhà nói chung.

Trong đó, đặc biệt phải kể đến dịch vụ hậu cần (logistics) - một lĩnh vực then chốt, đóng một vai trò quan trọng trong thương mại quốc tế.

Ngành logistics Việt Nam là một ngành cạnh tranh và có triển vọng bùng nổ trong tương lai với tỷ trọng thấp ở mức 7,40%. Theo dữ liệu báo cáo của CRIF D&B, ngành logistics Việt Nam có xu hướng tăng trưởng tích cực và liên tục, trong đó, doanh thu bán hàng tăng 6,8% từ 305.825 triệu đồng (năm 2017) lên 332.634 triệu đồng (năm 2019).

Ông Shige Sakaki, Chuyên gia cao cấp phụ trách về giao thông vận tải Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết, từ vị trí thứ 64 cách đây hai năm, Việt Nam đã tăn lên vị trí thứ 39 trên toàn cầu trong bảng xếp hạng chỉ số hiệu suất dịch vụ logistics (LPI) năm 2018. Đây là con số đáng khích lệ.

Tuy nhiên, khi dẫn lại Báo cáo của World Bank, ông Shige Sakaki cũng chỉ ra một số vấn đề còn tồn tại trong ngành logistics toàn cầu như thiếu nguồn lực lao động, chênh lệch hiệu suất dịch vụ logistics của các nước phát triển so với các nước đang phát triển, vấn đề ô nhiễm khí thải...

Để ngành logistics Việt Nam có thể phát triển trong thời gian tới, ông Shige Sakaki cho rằng, với những nước đang phát triển như Việt Nam thì việc đưa ngành logistics phát triển đúng hướng sẽ đồng nghĩa với việc cải thiện cơ sở hạ tầng, hải quan, kỹ năng và luật lệ.

Theo ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ logistis Việt Nam, về cơ hội và thách thức trong việc đầu tư, phát triển của ngành logistics hiện nay, điểm tích cực là Chính phủ đang có sự quan tâm hỗ trợ cho các doanh nghiệp logistics. Hiện tại, ngành này cần những công nghệ mới để đáp ứng yêu cầu của thương mại điện tử, chuỗi cung ứng lạnh, tự động hóa trong quản trị kho hàng cũng như mảng logistics đô thị cần sự phát triển hơn nữa.

Tại phiên thảo luận Hợp tác phát triển nông nghiệp công nghệ cao góp phần đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu, ông Trần Hữu Quyền - Chủ tịch HĐQT VNTP Technology cho biết, những năm gần đây Việt Nam cũng nhập khẩu công nghệ áp dụng vào nông nghiệp công nghệ cao từ các nước như Brazil, Nhật Bản...Nhưng chỉ các doanh nghiệp lớn mới tiếp cận được. Đến nay, các doanh nghiệp trong nước cũng đã phát triển được các công nghệ như IOT, AI... giúp người dân và doanh nghiệp nhỏ cũng tiếp cận được công nghệ, giảm chi phí đầu tư, hiện thực hoá giấc mơ nông nghiệp công nghệ cao.

"Việt Nam chưa có bản đồ nông sản toàn quốc do đó thừa rất thừa mà thiếu rất thiếu, bà con sản xuất tự phát chưa có sự điều tiết. Do đó, chúng tôi mong muốn tham gia vào để mang tới cuộc chơi tường minh, các doanh nghiệp và người nông dân đều có thể tham gia đúng theo tín hiệu thị trường", ông Trần Hữu Quyền nói.

Theo ông Võ Quan Huy - Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An - Mỹ Bình chia sẻ, với đại dịch Covid-19, các doanh nghiệp phải tìm hiểu giữ khách hàng và sau đó mới mở rộng thị trường. Do đó, để giữ được khách hàng, sản xuất đáp ứng nhu cầu thị trường không có cách nào khác là liên kết hợp tác phát triển với bà con, liên kết từ vùng trồng, quy trình sản xuất để đáp ứng được thị trường.