Nhỏ Bình thường Lớn

Khi nhà văn thay tên đổi họ

Trong khi tác giả loạt truyện Harry Potter gây ngạc nhiên với cái tên Robert Galbraith thì người hâm mộ lại ngã ngửa vì người viết 22 tiểu thuyết lãng mạn dưới cái tên Jessica Blair trong 21 năm qua lại là một người đàn ông nay đã 90 tuổi.
J.K. Rowling phải “giả trai” trong khi Jessica Blair lại mượn cái tên nữ giới...

"Giả trai" để bán sách?

Tháng 4/2013, tiểu thuyết trinh thám mới The Cuckoo's Calling (tạm dịch: Tiếng gọi từ tổ chim cúc cu) do Sphere, nhà xuất bản thuộc tập đoàn Little, Brown xuất bản được tung ra thị trường. Khi ấy, trên trang web của tập đoàn Little, Brown giới thiệu khá hấp dẫn rằng đây là là tiểu thuyết đầu tay của Robert Galbraith "dựa vào trải nghiệm cá nhân của Robert Galbraith và những người bạn cùng chiến đấu với anh".

Tiểu thuyết lập tức nhận được sự quan tâm của nhiều nhà văn trinh thám và giới phê bình, với nhận định chung rằng, Galbraith là cây bút mới rất mạnh trong thể loại văn học này. Nhà văn Mark Billingham mô tả đó là "một trong những câu chuyện thám tử hấp dẫn nhất mà tôi đọc trong nhiều năm".

Tuy nhiên, không ít ý kiến cho rằng, đây hẳn phải là tác phẩm của một nhà văn lớn. Sau khi có nhiều nghi ngờ, Sunday Times đã bắt tay vào điều tra và phát hiện bí mật lớn: Danh tính thật sự của người đứng sau The Cuckoo's Calling chính là nữ tác giả có sách bán chạy nhất nước Anh J.K Rowling.

Cuối cùng, tác giả của Harry Potter đã phải thừa nhận và cảm thấy tiếc khi bị phát hiện. "Tôi hy vọng có thể giữ được bí mật này lâu hơn một chút vì được làm Robert Galbraith là trải nghiệm tự do khi xuất bản sách. Thật tuyệt vời khi cuốn sách ra đời mà không có bất cứ sự khoa trương hay kỳ vọng nào. Và thật vui khi đón nhận những lời phê bình của độc giả dưới một cái tên khác", bà nói.

Giờ đây với cuốn tiểu thuyết trinh thám thứ hai sẽ ra mắt vào mùa hè 2014 The Silkworm (Con tằm), cái tên Robert Galbraith cũng nổi tiếng gần ngang với J.K. Rowling.

Thế nhưng, việc bà "giả trai" cũng gây lên không ít bàn cãi. Cụ thể với việc dựa vào một cái tên nam giới, bà bị cho là góp phần khiến nữ quyền trong văn học đi lùi, thậm chí nặng nề hơn là "phản bội nữ giới". Theo tờ New Statesman, một thực tế đã được chứng minh qua số liệu thống kê là độc giả sách trinh thám đều ít hứng thú khi tác giả là nữ giới. Đây là hiện tượng trọng nam khinh nữ trong văn học. Khá nhiều nhà văn đi theo con đường này, mà trong tiếng Anh gọi là trò "male for sales" - giả trai để bán được sách.

Dù vậy thì thực tế, J.K. Rowling đã chứng tỏ rằng danh tiếng còn quan trọng hơn giới tính trong việc bán sách. Thống kê trên Amazon cho thấy, sách của Robert Galbraith ban đầu chỉ đứng thứ 4.709, nhưng khi danh tính J.K. Rowling bị lộ ra, tác phẩm nhảy vọt lên thứ 3, doanh số tăng hơn 150.000 lần.

Tuy nhiên, lựa chọn của bà đã nói lên một thực trạng đang tồn tại trong văn học. Không chỉ muốn làm mới mình, bà lấy tên nam giới một phần để phù hợp hơn với thể loại trinh thám, dòng văn đang bị nhà văn nam thống trị như James Patterson, Dan Brown, Stieg Larsson...

Lấy tên nữ để quyến rũ độc giả

Trong hơn 50 năm qua, Giải thưởng của Hiệp hội nhà văn lãng mạn Anh (RNA) đều trao cho các nhà văn nữ. Tuy nhiên, theo The Independent, sắp tới nhiều khả năng truyền thống này sẽ bị phá vỡ với sự góp mặt của Jessica Blair với tác phẩm The Road Beneath Me (Con đường dưới chân tôi).

Có lẽ, nhiều người hâm mộ những câu chuyện lãng mạn của Jessica Blair vẫn thường tưởng tượng về chân dung tác giả phải ngã ngửa khi phát hiện ra đó là một người đàn ông với cái tên hoàn toàn xa lạ Bill Spence.

Dù đã viết tới 22 tiểu thuyết với cái tên Jessica Blair, nhưng đây là lần đầu tiên tiểu thuyết của Bill Spence gây được sự chú ý lớn và cũng vì thế danh tính thật của ông đã bị phát hiện. Ông tiết lộ, chính nhà xuất bản đã đề nghị ông lấy bút danh nữ để dễ thu hút độc giả hơn. Vậy là dưới cái tên nữ giới, khi viết truyện, Spencer đã phải nghĩ mình phụ nữ, nhưng đây hoàn toàn không phải là sự gò ép. "Tôi yêu công việc này. Nếu không yêu, tôi đã không làm", ông chia sẻ.

Trả lời phỏng vấn tờ Express của Anh, Bill Spence cho biết, ông không chuẩn bị bài phát biểu bởi vì ông không nghĩ rằng mình sẽ giành chiến thắng. Sự cạnh tranh ở đây sẽ rất quyết liệt vì văn chương lãng mạn hầu như là địa hạt của nữ giới. Tuy nhiên, nếu trở thành nhà văn nam đầu tiên chiến thắng ở giải của RNA, ông sẽ cảm thấy rất vinh dự.

Được biết trong năm nay, Bill Spence dù đã ở tuổi 90 sẽ tiếp tục phát hành thêm một tiểu thuyết lãng mạn cùng một tiểu thuyết ngắn cho Giáng Sinh.

HÀ ANH