Không bao giờ quên các liệt sỹ quân tình nguyện tại Lào và Campuchia

Hội nghị là dịp để 3 nước cùng đánh giá đầy đủ, toàn diện công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các Hiệp định và các kế hoạch đã ký kết song phương giữa Chính phủ Việt Nam - Lào giai đoạn 1994 - 2012, Việt Nam - Campuchia giai đoạn 2001 – 2012 về công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam hy sinh ở Lào và Campuchia; những kết quả đạt được, những tồn tại, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm. Từ đó, thống nhất thực hiện công tác này trong những năm tiếp theo.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh: “Tổ quốc không bao giờ quên những liệt sỹ, chuyên gia Việt Nam đã anh dũng hy sinh và vẫn nằm lại đất bạn Lào và Campuchia, trước anh linh của những người con đất Việt, tâm nguyện của thân nhân và nhân dân cả nước, đến nay đã có 30.538 hài cốt các liệt sỹ quân tình nguyện, chuyên gia đã được tìm kiếm, quy tập và đưa các anh về trong lòng đất mẹ”.

Đây là việc làm vô cùng thiêng liêng, mang ý nghĩa chính trị - xã hội và nhân văn sâu sắc, thể hiện đạo lý “Uống nước - nhớ nguồn”, thái độ, trách nhiệm, tình cảm của Nhà nước và nhân dân 3 nước Việt Nam - Lào - Campuchia đối với các liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia của Việt Nam.

Sau 18 năm tìm kiếm tại Lào và 11 năm tìm kiếm ở Campuchia, các đội tìm kiếm đã cất bốc, quy tập và hồi hương được tổng số 30.538 hài cốt liệt sỹ (ở Lào 15.989 và 14.549 hài cốt liệt sỹ ở Campuchia) trở về an táng tại các nghĩa trang trong nước. Trong số này đã có 2.841 (chiếm 9,3%) hài cốt xác định được danh tính, đơn vị, quê quán (ở Lào là 1.580; ở Campuchia là 1.261).

Các cuộc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ ở Lào và Campuchia đã làm tăng thêm niềm tin yêu, sự quý trọng của nhân dân Việt Nam đối với chính quyền và các lực lượng vũ trang của mỗi nước; tô thắm thêm  tình đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào, Việt Nam - Campuchia.

Kết quả này mang ý nghĩa chính trị - xã hội sâu sắc, thể hiện thái độ, trách nhiệm, tình cảm của Nhà nước và nhân dân 3 nước Việt Nam - Lào - Campuchia đối với các anh hùng liệt sỹ đã hy sinh vì sự nghiệp giành độc lập dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân.

Thực hiện quy tập cho đến khi không còn thông tin về hài cốt liệt sỹ

Trung tướng Đào Duy Minh, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, cho biết: mục tiêu đến năm 2015, Việt Nam phấn đấu cơ bản hoàn thành việc tìm kiếm, quy tập khoảng 1.000 hài cốt ở Lào; ở Campuchia tìm kiếm, quy tập khoảng trên 3.000 hài cốt. Tất cả số này đều nằm rải rác ở vùng sâu, vùng xa, địa hình rừng núi hiểm trở, thời tiết khắc nghiệt, đường sá đi lại khó khăn; thông tin về phần mộ liệt sỹ (nơi hy sinh, nơi chôn cất) rất hạn chế.

Từ năm 2015 trở đi, Việt Nam đặt mục tiêu tìm kiếm, quy tập gần 2.000 hài cốt ở Campuchia, tiếp đó, thực hiện tìm kiếm, quy tập theo phương thức mới phù hợp, cho đến khi không còn thông tin về hài cốt liệt sỹ.

Lãnh đạo các địa phương Bình Phước, Quảng Trị nêu thực tế hiện nay nhiều gia đình các liệt sỹ sử dụng phương pháp ngoại cảm để tìm hài cốt  (nhất là các tỉnh phía Bắc) đã gây ra nhiều sự nhầm lẫn làm ảnh hưởng không nhỏ tới tâm tư, tình cảm của các gia đình liệt sỹ khác. Từ thực tế đó, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo cụ thể, có văn bản hướng dẫn chi tiết trong việc sử dụng phương pháp ngoại cảm để xác định hài cốt liệt sỹ.

Kiến nghị Bộ Quốc phòng sớm giải mã phiên hiệu và cho phép công bố các đơn vị đã tham gia các trận đánh lớn tại Lào và Campuchia để các địa phương và nhân dân 3 nước sớm có điều kiện cung cấp thông tin và danh tính của các liệt sỹ.

Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đề nghị các đơn vị liên quan phía Việt Nam tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ban Công tác đặc biệt Chính phủ Lào, Ủy ban Chuyên trách Chính phủ Campuchia, hàng năm tổ chức trao đổi, xác định kế hoạch, giải pháp phối hợp hành động; từng giai đoạn chính quyền địa phương hai bên bổ sung các biện pháp triển khai tổ chức thực hiện với quyết tâm chính trị cao; bảo đảm cho các hoạt động tìm kiếm, quy tập đạt hiệu quả thiết thực.

Các Bộ Quốc phòng, Tài chính khẩn trương đề xuất Thủ tướng Chính phủ để sớm có hướng dẫn nhằm bảo đảm phương tiện, trang bị, kinh phí đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ. Từng bước thay thế phương tiện vận chuyển cũ không đảm bảo an toàn; bảo đảm kinh phí cho nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập; tăng kinh phí cho việc thu thập, xử lý, cung cấp thông tin; hỗ trợ kinh phí cho các đơn vị quân đội đón tiếp thân nhân liệt sỹ, cho các gia đình tìm kiếm hài cốt liệt sỹ.

“Chính phủ Việt Nam bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với Chính phủ, các cấp chính quyền và nhân dân hai nước Lào và Campuchia đã tạo mọi điều kiện cho các cấp chính quyền, các lực lượng chuyên trách của Việt Nam tìm kiếm, cất bốc, hồi hương hài cốt liệt sỹ”, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh.

Nhân dịp này, thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đã trao tặng Huân chương Hữu nghị cho các cá nhân, tập thể của hai nước bạn Lào và Campuchia. Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh đã trao bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho các cá nhân, tập thể của Việt Nam có thành tích xuất sắc trong phối hợp thực hiện, triển khai nhiệm vụ tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sỹ và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Lào và Campuchia./.