“Câu chuyện Syria” khó có được cái kết chóng vánh

TIN LIÊN QUAN
	Không kích Syria: Vàng thau lẫn lộn
	Chiến tranh Lạnh phủ bóng đen lên số phận của Damascus

Theo Al-Ahram Weekly (Ai Cập) ngày 19/4, trong khi các nhà lãnh đạo Arab kết thúc hội nghị thượng đỉnh thường niên bằng những lời kêu gọi “không rõ ràng” về một giải pháp chính trị cho vấn đề ở Syria thì lãnh đạo các nước khác, bao gồm cả những người đứng đầu Mỹ, Anh và Pháp - 3 nước tiến hành cuộc tấn công bằng tên lửa nhằm vào các mục tiêu của chính quyền Syria hôm 14/4 vừa qua, đã “sa lầy” vào một cuộc tranh luận về sứ mệnh của mình ở Syria.

Tương lai bất định

Một nhà ngoại giao quốc tế ở New York (Mỹ) yêu cầu giấu tên đã nói với Al-Ahram Weekly rằng cuộc tranh luận ở Mỹ, Pháp và Anh về thời gian, quy mô và các mục tiêu của cuộc tấn công nêu trên đã diễn ra nhiều, trước khi quả tên lửa đầu tiên được phóng đi. Cuộc tấn công này đã được giới chức Mỹ thông báo vào hôm 14/4. Nga, vốn ủng hộ chính quyền Syria và có sự hiện diện quân sự lớn ở quốc gia Trung Đông này, đã được thông báo trước sau khi đe dọa sẽ đánh chặn bất kỳ tên lửa nào.

Nhà ngoại giao nói trên cho hay: “Người Nga đã không đánh chặn tên lửa. Người Mỹ thì không thể nhất trí về những gì cần phải làm tiếp theo. Người Pháp muốn tạo đà cho một giải pháp quân sự chính trị chung trong khi Anh lại không chắc chắn về động thái tiếp theo của họ”.

cau chuyen syria kho co duoc cai ket chong vanh

Hệ thống tên lửa đất đối không mà Nga trang bị cho Syria có thể đối phó với tên lửa hành trình, máy bay và máy bay không người lái. (Nguồn: Sputnik)

Hội nghị thượng đỉnh Arab lần thứ 29 ở Saudi Arabia ngày 15/4 vừa qua cũng có kết cục rối ren tương tự như vậy, khi đã không thể đạt được bất kỳ thỏa thuận nào về Syria bởi họ chia thành hai phe: nước chủ nhà và phần lớn những thành viên khác của Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) đã công khai ủng hộ cuộc không kích của phương Tây; còn Ai Cập, Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Iraq và Algeria đã phản đối dù có hơi dè dặt.

Một nhà ngoại giao Arab tiết lộ: “Tổng thống Syria Bashar Al-Assad là một phần của tình thế cân bằng. Riyadh có thể phải chấp nhận việc ông ấy sẽ tiếp tục tại vị nhưng chỉ trong thời gian này bởi họ miễn cưỡng chấp nhận, nếu một khi có cơ hội thì họ vẫn muốn ông ấy phải ra đi. Trong khi đó, Abu Dhabi và Cairo rất ‘hăng hái’ trong việc giữ ông ở lại, kể cả khi họ không hoàn toàn nhất trí với những sự lựa chọn của ông ấy”.

Nhà ngoại giao này cho rằng “hiện chưa rõ những gì sẽ xảy ra tiếp theo nhưng dường như ít có khả năng về một giải pháp chính trị thực sự. Giải pháp quân sự thì dứt khoát sẽ không có kết quả. Hiện đã quá muộn để cố gắng buộc ông Al-Assad phải ra đi. Trong 7 năm qua, cuộc xung đột trên thực địa đã trở nên quá phức tạp”.

Các nhà ngoại giao quốc tế và Arab cho rằng các cuộc gặp và tham vấn có thể dẫn tới một tiến trình chính trị mới, một lệnh ngừng bắn hữu hạn trên khắp Syria và giải quyết hiệu quả hơn cuộc khủng hoảng nhân đạo lớn và đang diễn biến theo chiều hướng xấu đi tại quốc gia Trung Đông này.

Pháp, với việc Tổng thống Emmanuel Macron nhấn mạnh rằng sứ mệnh ở Syria còn lâu mới hoàn thành, đang chuẩn bị chủ trì một hội nghị hẹp với sự tham dự của Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian và những người đồng cấp Mỹ, Anh, Saudi Arabia và Jordan. Cuộc gặp này sẽ đánh giá khả năng về việc tập hợp một liên minh đối lập của Syria có khả năng nhất trí chương trình nghị sự và xúc tiến giải pháp chính trị. Paris hiện cũng đang cố gắng xây dựng sự đồng thuận với các đồng minh của mình, đặc biệt là Mỹ.

Sẽ có những thay đổi đột ngột

Về phía Mỹ, tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump công khai tuyên bố sẽ chấm dứt sự hiện diện quân sự của Mỹ ở Syria. Trong một tuyên bố trên trang mạng Twitter hồi đầu tuần này, ông thông báo rằng sứ mệnh ở Syria đã “hoàn thành”.

Một nhà ngoại giao châu Âu ở Cairo không cho rằng câu chuyện Syria đã kết thúc chóng vánh và đơn giản như vậy. Theo nhà ngoại giao này, người Mỹ đang thảo luận với các đồng minh của họ ở khu vực, đặc biệt với Israel, vốn có lợi ích đáng kể liên quan đến Syria. Họ cũng cân nhắc về tác động của những bước đi tiếp theo ở Syria có thể tính tới Iran và các đồng minh của Tehran ở khu vực. Quá trình tham vấn về hồ sơ Syria sẽ cần có thời gian trước khi đưa ra quyết định nào đó liên quan tới quốc gia hiện đang là “điểm nóng” ở Trung Đông này.

Một người biểu tình vẽ khẩu hiệu trên đường phố phản đối cuộc không kích ở Syria bên ngoài Đại sứ quán Mỹ tại thủ đô Nicosia, CH Síp, hôm16/4. (Nguồn: AP)

Tuy nhiên, theo nhà ngoại giao này, những cuộc tham vấn như vậy không chắc sẽ đưa ra được một quyết định nhằm loại bỏ ông Al-Assad bằng vũ lực. “Điều đó đã bị một số đồng minh thân cận nhất của Washington ở khu vực bác bỏ và cũng chưa rõ liệu Israel có muốn Al-Assad ra đi không hay là cứ để vị Tổng thống Syria đã suy yếu đấy và hướng tới việc hạn chế sự hiện diện của Iran tại Syria”, nhà ngoại giao này cho hay.

Trước khi phương Tây tấn công Syria bằng tên lửa, Israel đã tự triển khai cuộc tấn công chớp nhoáng khiến 4 cố vấn quân sự Iran thiệt mạng ở một căn cứ không quân nằm trên lãnh thổ Syria nhưng do người Iran kiểm soát. Israel cũng đang gây sức ép với Nga nhằm ngăn chặn bất kỳ thỏa thuận nào cho phép chuyển giao những hệ thống vũ khí tối tân của Nga cho Syria. Trong khi đó, Iran công khai tuyên bố nước này sẽ trả đũa Israel.

Nhà ngoại giao châu Âu ở Cairo nhận định: “Tình hình rất phức tạp và rất có thể xuất hiện những thay đổi đột ngột. Những bước đi tiếp theo vẫn còn xa vời trước khi xảy ra cuộc tấn công bằng tên lửa của Mỹ và đồng minh, và bây giờ vẫn như vậy”.