Đắm chìm trong hương cà phê Ban Mê
Thành phố Buôn Ma Thuột - thủ phủ của Đắk Lắk dường như là nơi lý tưởng nhất để tận hưởng hương vị cà phê. "Trong cái se se lạnh của xứ núi trập trùng có độ cao trung bình 500m so với mực nước biển này, nhấm nháp một ly cà phê đặc sánh, thơm lừng quyện với hương hoa cà phê nồng nàn thì không còn gì bằng", Y Chiến (con trai chưa có vợ ở dân tộc Ê Đê có tên đệm là Y) - người dẫn đường nói với tôi như thế. Y Chiến nói không sai. Cả thành phố Buôn Ma Thuột thơm lừng hương cà phê rang say. Gió thì cứ lộng lộng đưa hương bay trên những dải núi dài bất tận.
Chỉ hai ngày ở Đắk Lắk, tôi từ một người không biết uống cà phê đã trở nên nghiện. Suốt cả chuyến đi, ngày nào tôi cũng uống cà phê như một sự cám dỗ không cưỡng được. Y Chiến bảo: "Nếu vào hẳn đông rồi, hoa dã quỳ nở miên man trên những con dốc, vàng đến nao lòng, cà phê còn ngon hơn cơ". Nhưng trong chừng ấy thời gian, tôi được đi rất nhiều nơi ở xứ núi này. Buôn Ako Dhong - có nghĩa là buôn lũng đầu nguồn của người dân tộc Ê Đê là một nơi rất hấp dẫn và trong tương lai có khả năng thu hút rất nhiều khách du lịch, còn bây giờ, nó vẫn rất yên bình.
Buôn Ako Dhong trong một ngày mưa, phụ nữ mặc váy ngồi dệt cửi hoặc cho con bú ngoài bậu cửa, nhà sạch sẽ, cửa khép hờ, không có ý đón khách nhưng cũng không giật mình vì người lạ vào nhà. Buôn Ako Dhong còn giữ được hầu như nguyên vẹn kiến trúc nhà dài của người Ê Đê. Cả buôn tràn ngập hoa từ trong nhà ra ngoài ngõ, những hàng rào hoa được cắt tỉa gọn gàng, tỉ mỉ. Buôn có một đội cồng chiêng và múa hát truyền thống. Cứ mỗi khi Buôn có khách, đội văn nghệ và cồng chiêng lại tới nhà già làng để cùng uống rượu cần và múa hát giao lưu.
Ngắm thác giữa đại ngàn
Có lẽ Đắk Lắk nổi tiếng hơn cả bởi thác nước. Với những du khách có "máu" khám phá thì núi rừng Tây Nguyên, đặc biệt là Đắk Lắk hoang sơ với nhiều thắng cảnh thiên nhiên hùng vĩ là một nơi không thể không đến.
Người ta nói: Báu vật của rừng xanh Đắk Lắk làm mê hoặc lòng người là những ngọn thác bạc giữa rừng già. Thác giờ đây được coi là một "đặc sản" không thể thiếu trong các tour thám hiểm núi rừng Tây Nguyên. Các ngọn thác nổi tiếng gần như đều nằm cùng nhau trên dòng Sêrêpôk- một dòng sông chảy về hướng Tây.
Đắk Lắk có những ngọn thác hoang sơ và đẹp mê hồn như Thuỷ Tiên, Dray Nur, Gia Long, Krông Kmar, Yang Prong... Thác Thuỷ Tiên (huyện Krông Năng) là ngọn thác 3 tầng tuyệt đẹp. Thác Gia Long hay còn gọi là Dray Sap thượng, ở đầu nguồn Sêrêpôk (huyện Krông Ana) giống như khúc nhạc rừng huyền bí. Đây là nơi các vị vua nhà Nguyễn từng đến du ngoạn và được công nhận là di tích lịch sử, thắng cảnh quốc gia... Nhưng Dray Nur (huyện Krông Ana) mới chính là đệ nhất hùng vĩ trên dòng Sêrêpôk huyền thoại được hoà quyện bởi hai dòng sông Krông Ana (theo tiếng dân tộc Êđê có nghĩa là sông cái) và Krông Nô (sông đực), với chiều dài trên 250 mét, chiều cao trên 30 mét.
Phiêu lưu ở Buôn Đôn
Buôn Đôn là một trong những địa chỉ nổi tiếng nhất không phải chỉ của Đắk Lắk mà của cả Tây Nguyên. Nói đến Buôn Đôn là nói đến việc săn voi và thuần dưỡng voi. Đây cũng là nơi tập trung nhiều voi nhất cả nước. N'Thu Knul, mang hai dòng máu Việt- Lào, được tôn vinh là vua săn voi ở Buôn Đôn.
Trong đời mình, N'Thu Knul săn được hơn 300 con voi rừng, trong đó có 1 con voi trắng gọi là Bạch Tượng. Săn được con voi này quý bằng hàng trăm con voi khác vì voi Bạch Tượng đi tới đâu là voi thường đi theo tới đó. Bạch Tượng được tặng cho Hoàng gia Thái Lan... Mộ của vua săn voi được xây theo kiểu M'Nông - Lào hiện vẫn đang ở Buôn Đôn và là một điểm tham quan du lịch.
Đến Buôn Đôn có cái thú không thể bỏ qua là cưỡi voi khám phá rừng nguyên sinh. Cứ tưởng tượng, bạn ngật ngưỡng trên lưng voi, cao 3-4m so với mặt đất, vừa đi vừa phải gạt lá rừng hay dừng lại để voi nhổ một cây rừng nào đó thì thú vị, mạo hiểm đến mức nào. Sẽ tuyệt hơn nhiều lần khi bạn cùng những chú voi hiền lành vượt dòng Sêrêpôk.
Đặc biệt hơn nữa là đi thuyền độc mộc trên dòng Sêrêpôk hùng vĩ, chiêm ngưỡng mây trời, sông nước và cuộc sống của người dân sống ven sông hoặc qua hồ Lăk, qua sông Krông Ana, đến buôn Jun, buôn M'liêng, buôn Triết, buôn Du Kmăn... Hiện nay, các công ty du lịch như Đam San, Đắk Lắk, Biệt Điện, Lữ hành cao nguyên Việt Nam, Trung tâm du lịch Bản Đôn... của Đắk Lắk đã khai thác các tuyến, điểm du lịch này.
Nguyễn Anh