Hãng tin Bayerischer Rundfunk (BR) - thành viên của Hiệp hội truyền thông quốc gia Đức cho biết, một nhóm nghiên cứu nước này vừa công bố những thành công đáng kể trong việc điều trị ung thư bằng cách kết hợp dùng methadone - một loại chất giúp giảm đau.
Những manh mối tích cực
Cách đây hơn 8 năm, chuyên gia nghiên cứu sinh học phân tử - TS. Claudia Friesen (Đại học Ulm, Đức) lần đầu tiên phát hiện thuốc giảm đau trong nhóm D, L methadone có khả năng chống lại tế bào ung thư bạch cầu và một số loại tế bào ung thư biểu mô.
Suốt nhiều năm qua, nhờ việc kết hợp thuốc trị ung thư temozolomide với methadone, nhóm nghiên cứu do TS. Claudia Friesen làm chủ nhiệm đã điều trị thành công cho 80 bệnh nhân trong tình trạng các khối u đã phát triển mạnh bên trong cơ thể và có nguy cơ tử vong. Tuy nhiên, tất cả bệnh nhân được điều trị và sống lâu hơn đáng kể so với dự đoán. Nhiều người trong số họ hiện vẫn còn sống, mặc dù trước đó, các bác sĩ thông báo bệnh tình của họ tiến triển theo chiều hướng xấu và khó có thể qua khỏi mùa Hè vừa qua.
| Một phòng thí nghiệm điều trị ung thư, (Nguồn: DW) |
Cách đây gần 3 năm, các chuyên gia cũng đã phát hiện một cơ chế phân tử diễn ra bên trong tế bào ung thư nhờ tác dụng của methadone. Tiến sỹ Claudia Friesen cho biết: “Bằng các thí nghiệm tiến hành trên tế bào con người và tế bào động vật, chúng tôi có thể quan sát được những phản ứng xảy ra với các tế bào ung thư khi cấy hợp chất thuốc đặc trị có kèm methadone.”.
Nguyên tắc “chìa khóa - ổ khóa”
Công dụng của thuốc trị ung thư kết hợp methadone phụ thuộc vào lượng thụ thể opioid. Thực tế cho thấy, các hóa chất trị ung thư làm tăng số lượng các thụ thể opioid bám trên bề mặt tế bào ung thư. Khi chúng ta có được càng nhiều thụ thể opioid, thì sẽ càng có nhiều methadone tiếp cận được bề mặt tế bào.
| Methadone thường được sử dụng phổ biến trong việc điều trị cai nghiện heroin. Việc kết hợp với thuốc trị ung thư sẽ gây phản ứng kích hoạt các thụ thể opioid (hợp chất giảm đau tự nhiên bên trong cơ thể có tác dụng như morphine) nằm trên bề mặt của các tế bào ung thư. Điều này giúp cho các loại thuốc thẩm thấu nhanh hơn vào tế bào. Đồng thời lượng thuốc bị bơm ngược ra ngoài tế bào ung thư cũng ít hơn. Do đó nồng độ và liều lượng của thuốc ở bên trong tế bào ung thư không bị mất đi nhiều. |
Nhóm nghiên cứu cho biết: “Điều này giống như một nguyên tắc “ổ khóa - chìa khóa”. Chúng ta biết rằng, lượng ổ khóa càng nhiều thì sẽ phù hợp với lượng chìa khóa lớn tương đương. Vì thế, khả năng mở khóa cũng sẽ cao hơn. Đây là mấu chốt trong việc tiêu diệt các tế bào ung thư. Mặc khác, các tế bào khỏe mạnh sẽ không bị ảnh hưởng bởi chúng có số lượng rất nhỏ các thụ thể trên bề mặt. Đồng thời, quá trình dẫn truyền tín hiệu để phân bào sẽ không diễn ra ngay cả khi tế bào ung thư bị tiêu diệt”.
“Bên cạnh đó, các thí nghiệm cũng đã chỉ ra rằng, các loại thuốc được coi là chất kháng lại thụ thể opioid sẽ làm gián đoạn các nguyên tắc trên. Việc sử dụng thuốc có chức năng kháng lại methadone cũng giống như hành động bôi keo hoặc bã kẹo cao su vào ổ khóa khiến chúng trở nên vô dụng. Tuy nhiên, sự gián đoạn này lại không xảy ra ở các các bệnh ung thư khác như ung thư tuyến tụy, ung thư vú, ung thư buồng trứng và ung thư tuyến tiền liệt”, TS. Friesen nhấn mạnh.
Mặc dù đã điều trị cho gần 80 trường hợp ung thư nhưng phương pháp của TS. Friesen vẫn chưa được chứng nhận lâm sàng về tính hiệu quả của nó. Dựa theo những quy định về thuốc và sử dụng thuốc tại Đức, những thí nghiệm bước đầu trong việc nghiên cứu điều trị ung thư bằng methadone chưa được công nhận là cơ sở khoa học về tác dụng hỗ trợ của methadone trong quá trình điều trị ung thư.