| Các nhà lãnh đạo ASEAN và Hàn Quốc tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Hàn Quốc tháng 10/2013. |
Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN – Hàn Quốc diễn ra từ ngày 11-12/12 tới có ý nghĩa như thế nào đối với quan hệ đối thoại giữa ASEAN – Hàn Quốc?
Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 25 năm Quan hệ Đối thoại ASEAN-Hàn Quốc là hoạt động quan trọng nhất trong năm kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN-Hàn Quốc. Đây là dịp các nhà lãnh đạo ASEAN-Hàn Quốc cùng kiểm điểm những thành tựu trong quan hệ 25 năm qua và đề ra các ưu tiên, định hướng phát triển cho quan hệ hai bên trong thời gian tới. Ngoài ra, hai bên sẽ trao đổi về các vấn đề thế giới và khu vực cùng quan tâm.
Tại Hội nghị lần này, hai bên dự kiến sẽ thông qua Tuyên bố chung về “Tầm nhìn tương lai của quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-Hàn Quốc”, định hướng và tạo khuôn khổ cho sự phát triển quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-Hàn Quốc trên tất cả các lĩnh vực về chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội... trong thời gian tới.
Trong lĩnh vực chính trị-an ninh, hai bên sẽ tiếp tục thúc đẩy đối thoại và hợp tác trong các tiến trình, khuôn khổ khu vực do ASEAN dẫn dắt; hợp tác trong các lĩnh vực quản trị tốt, dân chủ và pháp quyền; ngăn ngừa và giải quyết xung đột và quản lý xung đột; hợp tác ứng phó với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống, duy trì hòa bình, ổn định và bảo đảm an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở khu vực vì thịnh vượng chung của tất cả các nước trong và ngoài khu vực.
| Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Minh Khôi. |
Hai bên cũng sẽ tăng cường trao đổi văn hóa và giao lưu nhân dân giữa ASEAN và Hàn Quốc nhằm thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau, tăng cường phát triển nguồn nhân lực, đẩy mạnh hợp tác khoa học, công nghệ; thông tin và truyền thông; an ninh mạng; an ninh năng lượng; y tế, phòng chống và kiểm soát dịch bệnh; ứng phó với biến đổi khí hậu; bảo vệ môi trường; quản lý rừng và nguồn nước; tăng cường hợp tác trong quản lý thiên tai; cũng như hợp tác để đạt được các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ vào năm 2015 và xa hơn nữa.
Có thể khẳng định rằng Hội nghị Cấp cao kỷ niệm lần này là một mốc quan trọng trong quan hệ đối tác ASEAN-Hàn Quốc, sẽ tạo động lực cho quan hệ hợp tác giữa hai bên phát triển mạnh mẽ và hiệu quả hơn trong thời gian tới, vì lợi ích của hai bên, cũng như hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực.
Trong các quan hệ đối thoại của ASEAN với các đối tác, quan hệ với Hàn Quốc là một trong những quan hệ thực tế và hiệu quả nhất. Thứ trưởng nhận định thế nào về triển vọng của mối quan hệ này trong thời gian tới?
Quan hệ ASEAN - Hàn Quốc trong 25 năm qua đã phát triển ngày càng toàn diện, thực chất và hiệu quả. Từ quan hệ đối thoại theo lĩnh vực năm 1989, hai bên đã thiết lập quan hệ đối thoại đầy đủ năm 1991, trở thành Đối tác toàn diện năm 2004, rồi Đối tác chiến lược năm 2010. Hai bên hợp tác chặt chẽ tại các diễn đàn, cơ chế khu vực về chính trị-an ninh do ASEAN khởi xướng và dẫn dắt như ASEAN+1, ASEAN +3, ARF, ADMM+, EAS… Quan hệ kinh tế-thương mại-đầu tư không ngừng phát triển. Hàn Quốc hiện là đối tác thương mại lớn thứ năm của ASEAN và ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ hai và là đích đến thứ hai của các nhà đầu tư Hàn Quốc. Hai bên cũng không ngừng tăng cường hợp tác hiệu quả trong các lĩnh vực khác như văn hóa, giáo dục, phát triển nguồn nhân lực, đối phó với các thách thức an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, an ninh nguồn nước.
Hai bên đang có nhiều thuận lợi để phát triển quan hệ một cách sâu rộng hơn nữa trong thời gian tới. Thứ nhất, hòa bình, ổn định, tăng cường hợp tác, liên kết để phát triển tiếp tục là xu thế quan trọng trong khu vực. Hàn Quốc và ASEAN cùng nằm trong khu vực Đông Á-Thái Bình Dương phát triển năng động, tiếp tục là động lực tăng trưởng kinh tế, đóng góp 40% tăng trưởng GDP của thế giới. Đây chính là môi trường thuận lợi để ASEAN và Hàn Quốc thúc đẩy quan hệ trong thời gian tới.
Thứ hai, hai bên cùng coi trọng và mong muốnmở rộng và làm sâu sắc hơn nữa Quan hệ Đối tác chiến lược hiện có. Hai bên hiện đang tích cực triển khai Kế hoạch hành động giai đoạn 2010-2015 và chuẩn bị xây dựng Kế hoạch hành động giai đoạn 2016-2020. Việc Hội nghị Cấp cao kỷ niệm lần này dự kiến thông qua Tuyên bố chung về “Tầm nhìn quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-Hàn Quốc” nhằm định hướng và tạo khuôn khổ cho sự phát triển quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-Hàn Quốc trong thời gian tới cho thấy quyết tâm đó của các nhà Lãnh đạo hai bên.
Thứ ba, hai bên còn nhiều tiềm năng để tăng cường quan hệ hợp tác mọi mặt. Hàn Quốc tiếp tục khẳng định là một trong những nền kinh tế hàng đầu của khu vực với nhiều tập đoàn hàng đầu thế giới có năng lực sản xuất và sản phẩm chiếm phần lớn thị phần toàn cầu. Cùng với sự phát triển đó, các doanh nghiệp Hàn quốc có nhu cầu rất lớn mở rộng thị trường ở khu vực ASEAN. Về phần mình, ASEAN đang khẳng định được vai trò của mình với tư cách là tổ chức năng động và thành công nhất thế giới. Đặc biệt, với việc hình thành Cộng đồng kinh tế ASEAN, ASEAN sẽ trở thành một thị trường chung với hơn 600 triệu dân, GDP hơn 2.400 tỷ USD, trong đó hàng hóa lưu chuyển dễ dàng, thuận lợi và mức độ liên kết khu vực tiếp tục được đẩy mạnh trong thời gian tới.
Mặc dầu vậy, quan hệ ASEAN – Hàn Quốc đang đứng trước nhiều khó khăn và thách thức, bao gồm việc duy trì hòa bình, ổn định để tạo điều kiện thuận lợi cho hợp tác và phát triển trong khu vực; kiểm soát tình hình tại các điểm nóng, nỗ lực giải quyết các thách thức an ninh phi truyền thống...
Nhìn tổng thể những thuận lợi và thách thức trong quan hệ ASEAN-Hàn Quốc, có thể thấy thuận lợi vẫn là cơ bản. Những thách thức tuy không nhỏ nhưng không phải là không thể vượt qua. Triển vọng quan hệ ASEAN-Hàn Quốc là tươi sáng. Với những thành tựu đạt được trong 25 năm qua và những gì các nhà Lãnh đạo hai bên đề ra tại Hội nghị Cấp cao kỷ niệm sắp tới, tôi tin tưởng quan hệ ASEAN-Hàn Quốc sẽ bước vào một giai đoạn phát triển mới với những thành tựu to lớn hơn đang chờ đợi ở phía trước.
Là một thành viên của ASEAN, Việt Nam có vai trò như thế nào trong việc góp phần thúc đẩy mối quan hệ ASEAN – Hàn Quốc, thưa Thứ trưởng?
Việt Nam luôn là một thành viên chủ động, tích cực và có trách nhiệm trong các khuôn khổ hợp tác của ASEAN và luôn nỗ lực thúc đẩy hợp tác hiệu quả giữa ASEAN và các đối tác, trong đó có Hàn Quốc.
Bên cạnh đó, là nước có quan hệ song phương tốt đẹp với Hàn Quốc và nằm ở vị trí trung tâm của khu vực Đông Nam Á, Việt Nam luôn là cầu nối vững chắc giữa ASEAN và Hàn Quốc.
Việt Nam coi trọng, ủng hộ tăng cường và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ ASEAN-Hàn Quốc, xem Hàn Quốc là một trong những đối tác quan trọng nhất có nhiều đóng góp và hỗ trợ thiết thực cho nỗ lực của ASEAN trong xây dựng Cộng đồng, tăng cường kết nối, thu hẹp khoảng cách phát triển. Trên cơ sở đó, chúng ta tích cực thúc đẩy các hoạt động, sáng kiến hợp tác giữa ASEAN và Hàn Quốc trên tất các lĩnh vực ưu tiên hợp tác cùng có lợi. Việt Nam vinh dự là nơi diễn ra sự kiện quan trọng nâng cấp quan hệ ASEAN-Hàn Quốc thành Đối tác chiến lược vì Hòa bình và Thịnh vượng khi Việt Nam giữ vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2010.
Chúng ta cũng đã tham gia xây dựng và tích cực triển khai các Kế hoạch hành động triển khai quan hệ giữa ASEAN và Hàn Quốc, từ quan hệ đối thoại theo lĩnh vực tới quan hệ toàn diện, rồi quan hệ chiến lược, cũng như thống nhất những định hướng quan trọng cho sự phát triển quan hệ trong tương lai phù hợp với thế và lực mới của ASEAN và Hàn Quốc, nhất là trong bối cảnh ASEAN trở thành Cộng đồng vào năm 2015.
“Trong nỗ lực giải quyết vấn đề khoảng cách phát triển cũng như thúc đẩy kết nối, Hàn Quốc sẵn sàng hỗ trợ ASEAN xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông vận tải và công nghệ thông tin, cung cấp các dịch vụ về pháp luật, cũng như lĩnh vực giáo dục-đào tạo. Trong số 10 nước thành viên ASEAN, Việt Nam là đối tác đặc biệt quan trọng của Hàn Quốc, không chỉ trong khuôn khổ ASEAN mà trên toàn thế giới”, Đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam Jun Daejoo phát biểu tại Hội thảo về Quan hệ Đối tác Chiến lược ASEAN-Hàn Quốc: Hướng tới Hội nghị Cấp cao Kỷ niệm ASEAN-Hàn Quốc 2014, ngày 21/11/2014.
Thái Hà (thực hiện)