Đó là sự gần gũi về mặt tình cảm, được kết tinh từ những năm tháng nhân dân hai nước đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và được tiếp tục vun đắp trong quá trình xây dựng, phát triển ở mỗi nước. Tình bằng hữu ấy một lần nữa được thể hiện qua chuyến thăm chính thức Việt Nam đầu tiên của Thủ tướng nước Cộng hòa Mozambique Carlos Agostinho do Rosario từ ngày 31/7-3/8, theo lời mời của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc.
| Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp Thủ tướng nước Cộng hòa Mozambique Carlos Agostinho do Rosario sang thăm chính thức Việt Nam. (Nguồn VOV) |
| Ngày 1/8, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tiếp Thủ tướng Carlos Agostinho do Rosario. Tổng Bí thư đề nghị trong thời gian tới quan hệ hợp tác giữa hai Đảng, hai nước cần đi vào chiều sâu, hiệu quả và thiết thực hơn nữa, vì lợi ích chung của nhân dân hai nước, đóng góp vào hòa bình, phát triển của khu vực và trên thế giới. |
Chào đón vị khách quý từ châu Phi sang thăm Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng đây là dấu mốc quan trọng trong quan hệ giữa hai nước kể từ sau chuyến thăm cấp Nhà nước tới Mozambique của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang vào tháng Ba năm ngoái. Tại cuộc hội đàm ngày 1/8, hai Thủ tướng đã trao đổi về nhiều vấn đề quan trọng như việc duy trì truyền thống trao đổi đoàn các cấp; phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế; các thách thức an ninh, chính trị và kinh tế mà hai nước đang phải đối mặt…
Việt Nam nhất trí sẽ tăng cường trao đổi kinh nghiệm phát triển trong các lĩnh vực mà Mozambique có nhu cầu như phòng chống thiên tai, dự báo thời tiết, ứng phó biển đổi khí hậu, giáo dục đào tạo, trao đổi chuyên gia và an ninh-quốc phòng… "Hai bên đã nhất trí cần phát huy truyền thống để đẩy mạnh hợp tác toàn diện trên các lĩnh vực", Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã khẳng định như vậy trong cuộc họp báo ngay sau hội đàm.
| Việt Nam và Mozambique thiết lập quan hệ ngoại giao 25/6/1975. Hai nước có quan hệ hữu nghị truyền thống, đã ủng hộ lẫn nhau trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc và sự nghiệp xây dựng, phát triển kinh tế ở mỗi nước. Hiện nay, hai bên đang hợp tác trên nhiều lĩnh vực... (Ảnh: Nguyễn Hồng) |
Những điều đặc biệt
Vào đúng ngày Mozambique tuyên bố độc lập 25/6/1975, Việt Nam và quốc gia nằm ở Đông Nam châu Phi đã thiết lập quan hệ ngoại giao. Lịch sử hai nước có sự tương đồng: đều gian khổ đấu tranh giành độc lập và có niềm vui thống nhất trọn vẹn đất nước vào năm 1975.
Tại Maputo có Đại lộ Hồ Chí Minh. Đây chính là điều đặc biệt thường được nhắc đến như là biểu tượng của tình hữu nghị truyền thống giữa hai quốc gia. Đại lộ dài khoảng một cây số, nằm ngay trung tâm thủ đô Maputo, được Tổng thống đầu tiên của nước Mozambique độc lập Samora Moisos Machel đặt tên vào năm 1977, để vinh danh Chủ tịch kính yêu của dân tộc Việt Nam, đồng thời thể hiện tình đoàn kết với nhân dân Việt Nam.
Cách đây bốn năm, cũng vào tháng Tám, trong chuyến thăm chính thức Mozambique, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã cùng Chủ tịch Hội đồng thành phố Maputo chính thức khánh thành biển tên Đại lộ Hồ Chí Minh và trồng cây lưu niệm tại ngã tư giao giữa Đại lộ Hồ Chí Minh và Đại lộ Olof Palme (gần Tòa Thị chính thành phố). Một sự kiện nhằm khắc sâu hơn nữa mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước.
| Hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo Việt Nam - Mozambique, ngày 1/8 tại Hà Nội. (Ảnh: Nguyễn Hồng). |
Trải thảm đón đầu tư
Hai Thủ tướng cho rằng trong tổng quan mối quan hệ đang ngày càng phát triển Việt Nam - Mozambique, hợp tác song phương trên một số lĩnh vực được đánh giá là “sâu sắc”, trong đó hợp tác kinh tế - thương mại diễn ra khá sôi động. Từ năm 2006-2010, trao đổi thương mại song phương tăng 3 lần (từ 13,83 lên 45,35 triệu USD). Năm 2016, kim ngạch hai chiều đạt hơn 100 triệu USD, trong đó Việt Nam xuất trên 72 triệu USD. Trong cuộc hội đàm, hai nhà lãnh đạo nhất trí cần thúc đẩy các giải pháp để đạt mục tiêu kim ngạch thương mại hai chiều 500 triệu USD trong thời gian tới. Hai bên phấn đấu đưa Mozambique trở thành đối tác hàng đầu của Việt Nam tại châu Phi Nam Sahara và Việt Nam trở thành cầu nối của Mozambique với khu vực Đông Nam Á. Phía Việt Nam đề nghị Mozambique sớm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam mở kho ngoại quan, phát triển kênh phân phối cũng như hoàn thiện khuôn khổ pháp luật đầu tư cho nhà đầu tư nước ngoài.
Bên cạnh kinh tế - thương mại, nông nghiệp là một trong những lĩnh vực hợp tác quan trọng nhất mà hai bên quan tâm thúc đẩy một cách thực chất và hiệu quả. Từ 10 năm trước, hai nước đã ký Hiệp định cấp Chính phủ về hợp tác nông nghiệp. Việt Nam cũng đã cử tám chuyên gia nông nghiệp, ký Dự án Hợp tác nghiên cứu phát triển cây lương thực và cây thực phẩm tại Mozabique giai đoạn 2013-2017 với tổng trị giá đầu tư 2,2 triệu USD… Theo Thủ tướng Carlos Agostinho do Rosario, trong cuộc chiến chống đói nghèo ở Mozambique, nông nghiệp mang lại hiệu quả rất lớn và đóng góp quan trọng vào nền kinh tế Mozambique. Bên cạnh đó, ông tin tưởng những nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú sẽ giúp nước này vượt qua khó khăn về kinh tế hiện nay.
Về đầu tư, Mozambique đứng thứ 11 trong số 72 quốc gia và vùng lãnh thổ mà Việt Nam có hoạt động đầu tư. Một câu chuyện hợp tác thành công đã được hai Thủ tướng nhắc đến là Movitel - mạng thông tin di động của Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel tại Mozambique, với tổng vốn đầu tư gần 500 triệu USD. Đi vào hoạt động từ tháng 5/2012, đến nay, Movitel đã trở thành mạng viễn thông phủ sóng lớn thứ hai ở Mozambique, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của nước này.
Ngoài các lĩnh vực kể trên, Thủ tướng Carlos Agostinho do Rosario đã kêu gọi các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng hoạt động sang các lĩnh vực khác như thương mại, dầu khí, vận tải biển, chế biến nông sản, thuỷ sản… Ông khẳng định Mozambique muốn mời các doanh nghiệp Việt Nam tham gia các diễn đàn doanh nghiệp để tìm hiểu cơ hội đầu tư. "Đất nước của chúng tôi có đất đai rất phì nhiêu, người dân cần cù và có lực lượng lao động phong phú…", Thủ tướng Carlos Agostinho do Rosario mời gọi các nhà đầu tư.
Có thể thấy, dù gặp phải khó khăn khi kinh doanh ở nơi xa vạn dặm, doanh nghiệp Việt Nam sẽ có những thuận lợi vì Mozambique luôn sẵn sàng trải thảm đón đầu tư nước ngoài, trong khi tăng cường xây dựng cơ sở hạ tầng và phát huy nội lực xây dựng đất nước.
| Sau hội đàm, hai Thủ tướng đã chứng kiến lễ ký Bản ghi nhớ về Hợp tác bảo vệ, bảo tồn các loài động vật, thực vật hoang dã và lễ ký tắt Hiệp định về Dịch vụ vận tải hàng không giữa Chính phủ hai nước. |
Khám phá Mozambique
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đánh giá Mozambique là quốc gia có triển vọng phát triển kinh tế nhanh nhất khu vực châu Phi Nam Sahara. IMF dự báo tăng trưởng GDP của Mozambique trong năm nay đạt 4,5%, tăng 0,6% so với năm ngoái. Tháng 5/2017, thỏa thuận đầu tư trị giá gần 5 tỷ USD giữa Chính phủ Mozambique với các công ty dầu khí của Italy, Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ và Indonesia được cho là sẽ mở ra làn sóng đầu tư mới vào nước này.
Trang du lịch nổi tiếng Lonely Planet miêu tả Mozambique một cách ngắn gọn là nơi của truyền thống đi biển, nơi sở hữu những bãi biển cát vàng đẹp mắt. Biển chắc hẳn là “đặc sản” của đất nước tiếp giáp Ấn Độ Dương này. Hãy đọc lời giới thiệu trên Lonely Planet về Mozambique để rồi bạn chỉ muốn được đặt chân đến đây: Mozambique lôi cuốn bởi đường bờ biển trải dài với những cây cọ đung đưa trong gió và truyền thống văn hoá đặc sắc. Đến Mozambique bạn sẽ thấy nhiều rung cảm cùng cơ hội phiêu lưu. Nơi đây là địa chỉ cần phải đến đối với những ai thích du lịch. Những cồn cát, những làn nước xanh ngọc, những đàn cá đầy màu sắc, các rạn san hô được bảo vệ tốt, cuộc sống về đêm sôi động và sự pha trộn văn hóa khiến Mozambique trở nên ngày càng hấp dẫn…