Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump chuẩn bị hoàn tất một kế hoạch mới đẩy mạnh bán vũ khí, khí tài quân sự, yêu cầu các tùy viên quốc phòng và nhân viên ngoại giao tích cực tham gia hoạt động xúc tiến xuất khẩu vũ khí Mỹ.
Ngày 8/1, các nguồn tin tại Washington cho biết kế hoạch trên nhằm làm giảm bớt những khó khăn trong lĩnh vực xuất khẩu vũ khí của Mỹ, vốn được thực hiện qua một quy trình xem xét tại Quốc hội mà Tổng thống Trump cho rằng lâu nay quá tập trung vào việc "soi xét" vấn đề nhân quyền. Ông đang tìm cách thực hiện cam kết lúc tranh cử là tạo thêm việc làm tại Mỹ qua việc tăng cường xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ ra nước ngoài, qua đó giảm bớt thâm hụt thương mại ở mức 50 tỷ USD trong tháng 11/2017, cao kỷ lục trong 6 năm qua.
| Những quả bom MK-82 tại Căn cứ Không quân Eielson, Alaska. (Nguồn: Reuters) |
Các quan chức Mỹ cấp cao giấu tên nói rằng với sáng kiến trên, Mỹ sẽ xuất khẩu mọi loại vũ khí, từ máy bay tiêm kích và máy bay không người lái tới tàu chiến và pháo. Chương trình này dự kiến sẽ được khởi động ngay tháng 2 tới. Một trong các thay đổi chính sách then chốt là kêu gọi các nhân viên đại sứ quán của Mỹ trên khắp thế giới hoạt động như lực lượng bán hàng cho các nhà thầu quốc phòng.
Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI) công bố năm ngoái, buôn bán vũ khí trên toàn thế giới trong 5 năm qua đã tăng ở mức cao nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh. Các nước xuất khẩu vũ khí lớn nhất trong thời gian từ năm 2012 đến 2016 là Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp và Đức, chiếm 74% lượng vũ khí xuất khẩu, trong đó hai nước Mỹ và Nga chiếm tới 56%. Từ năm 2004, lượng vũ khí bán ra trên thế giới gia tăng liên tục và giai đoạn 2012-2016 tăng 8,4% so với giai đoạn 2007-2011 với các chỉ số cao nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh.
Giai đoạn 2012-2016, Mỹ vẫn đứng đầu các nước xuất khẩu vũ khí với lượng vũ khí xuất khẩu tăng 21% so với giai đoạn 2007-2011, trong đó một nửa là xuất sang Trung Đông. Mỹ xuất khẩu vũ khí sang ít nhất 100 quốc gia, chủ yếu là máy bay chiến đấu mang tên lửa hành trình và các vũ khí có độ chính xác cao cũng như các hệ thống phòng không và chống tên lửa hiện đại thế hệ mới nhất.
Trong thời gian này, vũ khí của Nga chiếm 23% lượng xuất khẩu vũ khí toàn cầu, chủ yếu bán sang các nước Ấn Độ, Trung Quốc và Algeria... Xuất khẩu vũ khí của Nga tăng 4,7% so với 5 năm trước. Trung Quốc đứng vị trí thứ 3, chiếm 6,2% lượng vũ khí xuất khẩu toàn cầu trong giai đoạn 2012-2016. Hiện nay Trung Quốc nằm trong số các nước xuất khẩu vũ khí chính cùng với Pháp (6%), Đức (5,6%).