Giới phân tích lập tức cho rằng quyết định của Washingtion có thể châm ngòi cho một cuộc chiến thương mại với các đồng minh hàng đầu của Mỹ ở châu Âu.
Phát biểu trước báo giới qua điện thoại, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross khẳng định kế hoạch áp 25% thuế đối với sản phẩm thép nhập khẩu và 10% đối với nhôm nhập khẩu từ EU, Canada và Mexico sẽ có hiệu lực kể từ 4 giờ GMT ngày 1/6 (tức 11h ngày 1/6 theo giờ Việt Nam). Ông Wilbur Ross nói: "Chúng tôi chờ mong tiếp tục đàm phán với Canada, Mexico và cả EU do còn tồn tại quá nhiều vấn đề cần giải quyết".
| Kế hoạch áp 25% thuế đối với sản phẩm thép và 10% đối với nhôm nhập khẩu từ EU, Canada và Mexico sẽ có hiệu lực kể từ 4 giờ GMT ngày 1/6 (tức 11h ngày 1/6 theo giờ Việt Nam). (Nguồn: AFP) |
Trong một phản ứng mới nhất từ châu Âu, Thủ tướng Đức Angela Merkel khẳng định các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) sẽ có động thái đáp trả "kiên quyết và thống nhất" trước việc Mỹ áp đặt thuế nhập khẩu đối với thép và nhôm của các nhà sản xuất châu Âu. Phát biểu tại Lisbon trong một cuộc họp báo chung với Thủ tướng Bồ Đào Nha Antonio Costa, Thủ tướng Merkel nhấn mạnh châu Âu muốn được miễn trừ khỏi các chế tài của Mỹ vốn không phù hợp với các quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).
Trước đó, EU đe dọa sẽ đáp trả với các biện pháp thuế tương đương, nhằm vào các sản phẩm nhập khẩu có tính biểu tượng từ Mỹ như xe motor Harley-Davidson, đồ jeans và rượu whiskey. Cũng liên quan đến việc Mỹ áp mức thuế mới đối với các sản phẩm nhôm và thép nhập khẩu, Chính phủ Canada ngày 30/5 cảnh báo sẽ "trả đũa" thương mại Mỹ trong trường hợp Tổng thống Donald Trump áp mức thuế này đối với quốc gia láng giềng.
Theo Bộ trưởng Kinh tế Pháp Bruno Le Maire, thương mại thế giới không nên là một cuộc "đọ súng" giữa các nước, đồng thời cảnh báo EU sẵn sàng thực hiện "tất cả các biện pháp cần thiết" để đáp trả nếu Mỹ áp mức thuế mới đối với các sản phẩm nhôm và thép nhập khẩu. Ông Le Maire nêu rõ các biện pháp thuế cứng rắn là "vô lý và nguy hiểm" đối với tăng trưởng kinh tế và thương mại tự do.
| Thủ tướng Đức Angela Merkel khẳng định các nước thành viên EU sẽ có động thái đáp trả "kiên quyết và thống nhất". (Nguồn: AFP) |
Cùng chung quan điểm, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cảnh báo về mối đe dọa chủ nghĩa bảo hộ, cho rằng cần ngăn chặn sự trỗi dậy của chủ nghĩa bảo hộ và cô lập trong thương mại tự do. Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Đức Olaf Scholz cho rằng EU phải có biện pháp đáp trả mạnh mẽ trước mọi hành động áp thuế của Mỹ. Ông Scholz nhận định căng thẳng thương mại giữa Mỹ và châu Âu vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Tháng Ba vừa qua, Mỹ quyết định tăng thuế nhập khẩu thêm 25% đối với thép và 10% đối với nhôm với lý do bảo vệ an ninh quốc gia và bảo vệ các nhà sản xuất Mỹ trước sự lấn át của các nhà sản xuất nước ngoài ngay tại "sân nhà". Tuy nhiên, Mỹ tạm miễn áp mức thuế mới này đối với một số đối tác trong đó có EU để thương lượng thêm cho đến ngày 1/6. Hiện EU đang nỗ lực thuyết phục Washington miễn vĩnh viễn việc áp mức thuế nhập khẩu mới đối với các sản phẩm nhôm và thép từ khối này.
Căng thẳng thương mại Mỹ - EU nóng lên trong bối cảnh Hội nghị Bộ trưởng Tài chính, Bộ trưởng Phát triển và Thống đốc Ngân hàng trung ương Nhóm các nền công nghiệp phát triển nhất thế giới (G7) khai mạc ngày 31/5 tại Whistler (Canada). Dự kiến, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin sẽ tiến hành các cuộc gặp riêng rẽ với người đồng cấp các nước EU để thảo luận chương trình nghị sự về thương mại của Tổng thống Trump.
Trước đó, trong một tuyên bố chung, Ủy viên phụ trách thương mại của Liên minh châu Âu (EU) Cecilia Malmstrom và Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản Hiroshige Seko cảnh báo việc áp thuế trên sẽ gây ra tác động lớn tới một bộ phận rất quan trọng của thương mại toàn cầu. Điều này sẽ gây "rối loạn nghiêm trọng" tới thị trường thế giới, cũng như dẫn tới sự kết thúc của hệ thống thương mại đa phương dựa trên các nguyên tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).