Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về sức khỏe cộng đồng do nạn lạm dụng thuốc giảm đau gây nghiện, “thủ phạm” gây ra cái chết của hơn 100 người Mỹ mỗi ngày.
| Thổng thống Mỹ Donald Trump ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về sức khỏe cộng đồng do nạn lạm dụng thuốc giảm đau gây nghiện tại Nhà Trắng ngày 26/10. (Nguồn: Reuters) |
Ở Mỹ, dễ dàng mua bán, dễ dàng sử dụng, có thể nói việc lạm dụng thuốc giảm đau đã vô tình kéo theo những hậu quả khôn lường. Trong đó bài phát biểu ban bố trình trạng khẩn cấp ông nói: “Sử dụng thuốc quá liều là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến những cái chết không mong muốn ở Mỹ. Ngày càng có nhiều người chết do sử dụng thuốc quá liều, còn nhiều hơn cả những vụ xả súng và tai nạn giao thông cộng lại. Nước Mỹ cho đến nay vẫn là quốc gia tiêu thụ thuốc, trong đó có nhóm opioid (một loại thuốc giảm đau có tiền chất ma túy) nhiều hơn bất cứ quốc gia nào trên thế giới.”
Đã thành nạn dịch
Ở Massachusetts, 4-5 người qua đời mỗi ngày vì việc lạm dụng thuốc quá liều. Dù chỉ chiếm 5% dân số thế giới, nhưng người dân Mỹ lại tiêu thụ đến 80% lượng thuốc giảm đau có chất gây nghiện trên toàn cầu.
Theo Reuters thông tin, những loại thuốc giảm đau có chứa tiền chất ma túy như opioid, có độ nguy hiểm gấp 50 lần so với heroine. Mỗi ngày có 142 người Mỹ tử vong do dùng quá liều thuốc giảm đau. Mỗi năm, hiểm họa thuốc giảm đau cướp đi sinh mạng của gần 60.000 người Mỹ. Việc lạm dụng thuốc giảm đau có thể khiến Mỹ tiêu tốn 78,5 tỷ USD mỗi năm.”
Hậu quả khôn lường
Hơn 1 năm trước, Kyle qua đời ở tuổi 25 do dùng thuốc quá liều. Đến giờ, cha mẹ vẫn nhớ về anh như một đứa trẻ ngoan. Một ký ức mà họ không muốn làm hoen ố bởi những năm tháng chứng kiến anh dùng thuốc quá liều, tái nghiện và chiến đấu với heroin.
Nhà Kyle chỉ là một trong số ngày càng nhiều gia đình tại Mỹ đang phải chứng kiến người thân qua đời do lạm dụng thuốc giảm đau, trong đó có opioid.
| Thuốc giảm đau gây nghiện đang vị lạm dụng. (Ảnh: Getty Images) |
Nguyên nhân của tình trạng lạm dụng thuốc gây nghiện giảm đau được cho là có bàn tay của một số bác sỹ Mỹ vô lương tâm khi kê đơn với sự thao túng của các hãng dược phẩm mặc cho các chuyên gia y khoa khuyến cáo, việc kê đơn thuốc giảm đau nhóm opioid cần phải thận trọng và chỉ sử dụng cắt cơn đau đối với các bệnh nan y như ung thư giai đoạn cuối. Bên cạnh đó, tình trạng lạm dụng thuốc giảm đau còn do cả thói quen sử dụng thuốc giảm đau thiếu kiểm soát của một bộ phận lớn dân cư tại Mỹ, khiến cuộc khủng hoảng ngày càng lan rộng.
Mỹ hiện là thị trường tiêu thụ thuốc giảm đau lớn nhất trên thế giới, với hơn 2 triệu người nghiện các loại thuốc này. Tổng thống Donald Trump đã cảnh báo sẽ mất nhiều năm, thậm chí nhiều thập kỷ, mới có thể giải quyết vấn nạn này trong xã hội Mỹ. Nhưng nước Mỹ đã sẵn sàng tuyên chiến với tình trạng lạm dụng thuốc giảm đau này.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gọi tình trạng nghiện thuốc giảm đau nhóm opioid ở Mỹ là “nỗi ô nhục quốc gia”, đồng thời ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về sức khỏe cộng đồng do nạn lạm dụng thuốc giảm đau gây nghiện này gây ra ở Mỹ.
Tuyên chiến
Lệnh tình trạng khẩn cấp quốc gia cho phép chính quyền các bang sử dụng linh hoạt các nguồn ngân sách liên bang vốn dành để hỗ trợ giảm thiểu thiệt hại do thiên tai, để trợ cấp mất việc làm cho người nghiện thuốc giảm đau gây nghiện, cũng như đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng chống tệ nạn này tại các vùng hẻo lánh.
Cùng với việc ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia, ông Trump yêu cầu Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ lập tức thu hồi trên thị trường một loạt thuốc giảm đau có nguy cơ đặc biệt cao. Những cá nhân và công ty buôn bán các loại thuốc giảm đau gây nghiện cho người dân Mỹ sẽ sớm phải đối mặt với các “vụ kiện lớn”. Trước đó, Bộ Tư pháp Mỹ đã thành lập một đơn vị phụ trách giám sát việc lạm dụng và sử dụng không đúng cách thuốc giảm đau có chất gây nghiện này. Nếu một bác sỹ kê thuốc giảm đau gây nghiện vì mục tiêu kiếm lời, hay một dược sỹ để thuốc lọt ra ngoài một cách gian lận, họ sẽ bị truy tố.
Cùng với các biện pháp của chính phủ Mỹ, một chiến dịch nhằm giảm thiểu số bệnh nhân lạm dụng thuốc giảm đau đã và đang nhận được sự hưởng ứng của nhiều trường đại học y ở Mỹ. Các khóa học chuyên đề trong chiến dịch này giúp bác sỹ hiểu rõ hơn về tình trạng và tâm lý của bệnh nhân khi dùng thuốc giảm đau và giúp họ có nhận thức đúng đắn về thuốc giảm đau. Một số bệnh viện ở Mỹ cũng đang bắt buộc áp dụng các biện pháp thay thế thuốc giảm đau trong quá trình điều trị chấn thương.
Kể từ khi lên nắm quyền lãnh đạo nước Mỹ hồi tháng 1/2017, Tổng thống Trump đã nhiều lần cam kết sẽ ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để tuyên chiến với nạn lạm dụng các loại thuốc giảm đau như Percocet, OxyContin, Heroin và Fentanyl. Dự kiến, trong tuần tới, một ủy ban do Tổng thống thành lập sẽ công bố báo cáo cuối cùng về thực trạng nghiện thuốc giảm đau tại Mỹ. Các biện pháp ứng phó tiếp theo sẽ được đưa ra dựa trên báo cáo này.
Theo các chuyên gia, tìm hiểu nguyên nhân, để điều trị tận gốc, đó là những gì nước Mỹ cần phải làm ngay bây giờ trước khi quá muộn. Nếu không, nó sẽ càng khiến cho vấn đề thuốc giảm đau gây nghiện tại Mỹ trở nên khó lường hơn.