Trước đó, ngày 7/12/2017, tại phiên họp Ủy ban Liên chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ Di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 12 của UNESCO diễn ra tại Jeju, Hàn Quốc, Nghệ thuật Bài Chòi Trung bộ Việt Nam đã chính thức được UNESCO ghi danh tại Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
| Biểu diễn bài chòi ở phố cổ Hội An. |
Nghệ thuật Bài Chòi Trung Bộ Việt Nam (ở các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa và Đà Nẵng) là một loại hình nghệ thuật đa dạng kết hợp âm nhạc, thơ ca, diễn xuất, hội họa và văn học.
Bài Chòi có hai hình thức chính là "Chơi Bài Chòi" và "Trình diễn Bài Chòi". Chơi Bài Chòi liên quan đến một trò chơi thẻ bài trong chòi tre vào Tết Nguyên đán. Hội chơi Bài Chòi thường diễn ra ở sân đình làng hoặc những khoảng đất rộng, bằng phẳng.
Để chơi Bài Chòi, người ta dựng 9 hoặc 11 chòi bằng tre, nứa, lợp tranh như những chòi canh giữ rẫy, xếp theo hình chữ U. Chòi ở đáy chữ U gọi là chòi Cái.
Người dẫn dắt cuộc chơi là các "anh/chị Hiệu" ngồi ở chòi Cái. Họ rút con bài trong ống bài, giơ lên rồi hát những câu hát đố tên con bài ấy, gọi là Hô Thai.
Người chơi mua 3 con bài, ngồi trên các chòi để đợi. Nếu cả 3 con bài trùng với những con bài mà "anh/chị Hiệu" xướng tên thì thắng cuộc, được lĩnh thưởng, kết thúc một lượt chơi.
Nhạc cụ đệm trong Bài Chòi thường gồm: đàn nhị, song loan, kèn bóp và trống chiến.
Việc UNESCO ghi danh Nghệ thuật Bài Chòi Trung bộ Việt Nam tại Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại khẳng định bản sắc văn hóa phong phú của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, sự gắn kết cộng đồng, đề cao tôn trọng đa dạng văn hóa, khuyến khích đối thoại giữa các cá nhân, các cộng đồng, các dân tộc khác nhau vì sự khoan dung, tình yêu và lòng bác ái đúng theo tôn chỉ và mục tiêu của Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO.
Kết quả này cũng đồng thời ghi nhận sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, nỗ lực của chính quyền và nhân dân địa phương cùng các nghệ nhân trong việc bảo vệ di sản văn hóa nói chung, Nghệ thuật Bài Chòi Trung bộ nói riêng.
| Đến nay, Việt Nam có 12 di sản được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. 1. Nhã nhạc cung đình Huế 2. Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên 3. Dân ca quan họ Bắc Ninh 4. Ca trù 5. Hội Gióng ở đền Phù Đổng và đền Sóc 6. Hát Xoan 7. Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương 8. Đờn ca tài tử Nam Bộ 9. Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh 10. Nghi lễ và trò chơi kéo co 11. Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt 12. Nghệ thuật Bài chòi |