| Đại sứ David Friedman phát biểu tại lễ khai trương Đại sứ quán Mỹ tại Jerusalem, ngày 14//5/2018. (Nguồn: AFP) |
Trả lời phỏng vấn của tờ New York Times, ông David Friedman nói: "Trong tình hình hiện nay, tôi nghĩ rằng Israel có quyền duy trì một số phần, nhưng không phải tất cả, tại Bờ Tây".
Bình luận của Đại sứ David Friedman được đưa ra sau khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong cuộc vận động tranh cử hồi tháng Tư vừa qua đã cam kết sẽ sáp nhập một số khu vực tại Bờ Tây vào lãnh thổ Israel.
Theo Đại sứ Friedman, Israel cũng sẽ duy trì quân đội tại Bờ Tây, thậm chí sau khi đã đạt được một thỏa thuận hòa bình, so sánh sự hiện diện của các lực lượng phòng vệ Israel trong tương lai tại các vùng lãnh thổ Palestine với các căn cứ quân sự của Mỹ tại Nhật Bản. Cũng theo ông Friedman, nguyên nhân dẫn tới cuộc xung đột chủ yếu là xuất phát từ phía Palestine. "Có một số đề xuất vô cùng hào phóng đã được đưa ra cho người Palestine nhưng họ đã từ chối", ông Friedman cho biết, đồng thời nói thêm rằng Chính quyền Palestine "rất yếu kém trong công tác bảo vệ nhân quyền" và "lãnh đạo của Palestine hiện thực sự khó khăn".
Trong cùng ngày, sau khi các bình luận của ông Friedman được New York Times đăng tải, tờ Haaretz (Israel) cho biết các phe cánh tại Palestine và các đảng cánh tả tại Israel đã kịch liệt chỉ trích phát biểu này.
Tổ chức Fatah của Palestine ra thông báo trong đó đặt câu hỏi: "Đây là quan điểm của Chính quyền Mỹ hay là quan điểm của hầu hết người định cư?". Fatah cũng cho rằng, Mỹ trước đây luôn xem Bờ Tây là vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và lưu ý rằng bất kỳ sự thay đổi nào đối với quan điểm này sẽ phá hủy giải pháp 2 nhà nước.
Tổng thư ký Tổ chức giải phóng Palestine (PLO), ông Saeb Erekat phát biểu trên tài khoản Twitter cá nhân rằng, bình luận của ông Friedman cho thấy rõ tầm nhìn mà Đại sứ Mỹ chia sẻ với Tổng thống Donald Trump là "sáp nhập lãnh thổ chiếm đóng. Bước đi này là tội ác chiến tranh theo luật pháp quốc tế".
Theo ông Saeb Erekat, Đại sứ Friedman đưa ra bình luận trên do ngày càng xuất hiện nhiều sự tẩy chay đối với hội nghị kinh tế được tổ chức tại Bahrain vào ngày 25-26/6, trong đó Mỹ dự kiến công bố phần kinh tế của kế hoạch hòa bình Trung Đông.
Tờ Haaretz cũng dẫn phát biểu của một trong những thủ lĩnh phe cánh tả tại Israel, Chủ tịch đảng Meretz, bà Tamar Zandberg nói: "Chừng nào ông Friedman còn là Đại sứ của Mỹ tại Israel và không phải là tại một nhà nước của người định cư, ông ấy phải biết rằng sáp nhập sẽ là thảm họa đối với Nhà nước Israel".
Chủ tịch đảng chính trị Israel gốc Arab Hadash-Ta'al, ông Ayman Odeh đưa ra thông báo cho biết ông "muốn chuyển tải một thông điệp" tới ông chủ phòng Bầu Dục rằng "giải pháp duy nhất đảm bảo an ninh và nhân phẩm cho người Israel và Palestine là chấm dứt chiếm đóng và thành lập một nhà nước Palestine độc lập bên cạnh Israel. Việc đơn phương sáp nhập là tội ác chiến tranh".