📞

Nhân bản lạc đà: Nghề 'hot' tại Trung Đông

Khánh Hà 08:59 | 01/04/2023
Kỹ thuật nhân bản không chỉ tái tạo thành công những chú lạc đà đẹp về vóc dáng, tốt về đặc tính mà còn giúp nhiều chủ lạc đà lưu giữ hình ảnh của con vật đáng yêu cua họ khi chúng không còn tồn tại.

Năm 2009, ca nhân bản lạc đà đầu tiên trên thế giới do Nisar Ahmad Wani thực hiện thành công đã được ca ngợi là một thành tựu to lớn của khoa học. Hiện nhà khoa học này đang là Giám đốc Trung tâm Công nghệ Sinh học Sinh sản (RPC) ở Dubai, và phương pháp này phổ biến đến mức công việc nghiên cứu nhân bản đã chiếm từ 5-9 giờ làm việc mỗi ngày của ông.

Nhóm của Wani đang nghiên cứu và phát triển các kỹ thuật nhân bản mới cũng như duy trì các ngân hàng tế bào, cho phép tạo ra các bản sao của các loài động vật khác như trâu và cừu.

Tuy nhiên, trung tâm vẫn chú trọng công việc nhân bản lạc đà. Mỗi năm, trung tâm đã tạo ra hàng chục con lạc đà một bướu bằng phương pháp nhân bản vô tính, nổi bật nhất là bản sao của "nữ hoàng sắc đẹp" lạc đà, với sự kết hợp hài hoà giữa đôi môi rủ xuống và một chiếc cổ dài.

Tái tạo vẻ đẹp

Các cuộc thi sắc đẹp của lạc đà rất phổ biến ở các quốc gia vùng Vịnh với mức tiền thưởng lên tới hàng chục triệu USD. Trước đây, việc sử dụng các kỹ thuật như tiêm silicone và chất làm đầy, thổi phồng các bộ phận cơ thể bằng dây cao su để tăng vóc dáng thêm hấp dẫn của các “thí sinh” bị coi là vi phạm luật. Nhưng lạc đà nhân bản lại hoàn toàn hợp pháp tại các cuộc thi này.

Mặc dù RPC không cho biết mức giá nhân bản, theo báo chí địa phương, chi phí để có một bản sao 1-1 của con lạc đà đẹp nhất có thể giao động ở mức 50.000 USD.

Ngoài nhân bản các “nữ hoàng sắc đẹp”, nhóm của Wani cũng tái tạo các nhà vô địch đua xe ưu tú để cạnh tranh trong nhiều cuộc đua lạc đà ở UAE hay các con lạc đà biến đổi gen để tạo ra protein trong sữa của chúng, từ đó sử dụng trong sản xuất dược phẩm. Ngoài ra, họ cũng giúp những người chủ có thể lưu giữ hình ảnh của thú cưng của họ từ các mẫu tế bào có thể được lấy ngay sau khi con vật chết.

Nhóm Wani đang triển khai quy trình sử dụng DNA từ các tế bào "soma" (không sinh sản) lấy từ động vật hiến tặng. Nhân từ các tế bào hiến tặng này sẽ được chuyển vào trứng và được kích hoạt bằng hóa chất.

"ADN từ tế bào soma bắt đầu hoạt động giống như ADN của phôi thai. Sau khi được kích hoạt, chúng được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm từ 7 đến 8 ngày trước khi được chuyển đến tử cung của “người mẹ mang thai hộ”. Đứa trẻ được sinh ra có tất cả các gen từ một con vật hiến tặng”, Wani cho biết.

Tuy nhiên theo Wani, tỉ lệ thành công của quy trình này chỉ khoảng 10%, so với 60% ca mang thai tự nhiên đủ tháng.

Một biểu tượng văn hóa

Lạc đã có ý nghĩa trong cuộc sống đời thường ở Dubai. Ngoài tham dự các cuộc thi, loài động vật một bướu này còn vận chuyển hàng hoá qua các sa mạc khắc nghiệt của Bán đảo Ả Rập, đồng thời là nguồn cung cấp thịt và sữa. Chúng cũng là một biểu tượng văn hóa của lối sống truyền thống của người Dubai.

Obaid Al Falasi, người đồng sáng lập Trung tâm cưỡi lạc đà sa mạc Arab, trường dạy cưỡi lạc đà đầu tiên của Dubai, cho biết: “Lạc đà là một yếu tố thiết yếu để đảm bảo sự sinh tồn ở Trung Đông trước kỷ nguyên dầu khí. "Nhờ có khả năng chịu đựng khí hậu khắc nghiệt và tồn tại nhờ sử dụng rất ít thức ăn và nước uống, lạc đà được lựa chọn trong việc di chuyển giữa các quốc gia và các khu định cư. Thêm vào đó, lạc đà được xem là tài sản, là bạn đồng hành của mọi người, và hiện phong tục đó vẫn tồn tại ở tại một số bộ lạc và gia đình ở khu vực này. Đối với nhiều người, chúng cũng có ý nghĩa tâm linh. Lạc đà được nhắc đến trong Kinh Qur'an và được mô tả nhiều lần là có đặc tính độc nhất so với các loài khác, do được Chúa ban cho khả năng sinh tồn trong hoàn cảnh không có nước và thức ăn”.

Với những đặc tính như vậy, theo Obaid Al Falasi, việc nhân bản lạc đà không bị coi là một sự báng bổ. "Nhân bản vô tính là một thành tựu khoa học của riêng nó, điều đó được coi là như vậy," ông giải thích.

Bên cạnh việc nhân bản vô tính, để cải thiện cơ hội thành công và tỷ lệ sinh sản, Trung tâm nhân giống lạc đà của Dubai đang tập trung nghiên cứu phương pháp cấy phôi từ một con cái sang một con lạc đà khác. Al Falasi cho biết chí phí nhân bản vô tính quá cao đối với hầu hết mọi người và việc chuyển phôi phổ biến hơn, "để đảm bảo một con lạc đà tốt có thể sinh ra nhiều con hơn, thay vì cứ phải chờ một đến hai năm."

Hồi sinh

Giờ đây, Wani và nhóm của anh ấy đang tìm cách sử dụng công nghệ này để giúp đỡ các loài có nguy cơ tuyệt chủng.

Lạc đà hai bướu hoang dã Bactrian là một trong những loài động vật có vú lớn có nguy cơ tuyệt chủng cao nhất trên hành tinh, bị đe dọa do mất môi trường sống và giao phối với lạc đà nhà. Để giúp bảo tồn lạc loài động vật này, nhóm của Wani đang nghiên cứu các kỹ thuật liên quan đến chuyển nhân tế bào sinh dưỡng giữa các loài, trong đó một loài vật nuôi có họ hàng gần được sử dụng làm vật hiến trứng cũng như vật mẹ thay thế để mang phôi nhân bản đến kỳ hạn.

Vào năm 2017, con lạc đà Bactrian nhân bản đầu tiên đã được sinh ra tại trung tâm bằng phương pháp này, sau khi phôi được cấy vào một con lạc đà một bướu.

Trong tương lai, Wani hy vọng sẽ sử dụng kỹ thuật nhân bản để bảo tồn các loài động vật đang bị đe dọa nghiêm trọng khác và thậm chí giúp khôi phục các loài đã tuyệt chủng.

"Trung tâm của chúng tôi tập trung vào phát triển và áp dụng các kỹ thuật sinh sản mới nhất như nhân bản vô tính, IVF, thụ tinh nhân tạo và chuyển phôi để tăng cường nhân giống các loài động vật khác nhau trong khu vực và cũng để bảo tồn các loài có nguy cơ tuyệt chủng", Wani nói.

(The Context)