Nhìn lại năm 2020: Điểm danh những quốc gia ‘tỏa sáng’

Malawi được The Economist bình chọn là quốc gia tiêu biểu của thế giới năm 2020. (Nguồn: arise)

Malawi – câu chuyện về những người dân không chịu buông xuôi

Malawi, một quốc gia nhỏ bé ở miền nam châu Phi, nằm giữa Zambia, Tanzania và Mozambique, đã được xướng tên với lý do “quốc gia có sự cải thiện nhất, là quốc gia có người dân đứng lên bảo vệ dân chủ”.

Trong bối cảnh dịch Covid-19 khiến nhiều quốc gia trên thế giới điêu đứng thì người dân Malawi vẫn không ngừng đấu tranh cho nền dân chủ quốc gia. The Economist điểm lại các thành tích của quốc gia nằm ở miền Nam châu Phi như sau:

Đầu năm 2012, tổng thống Malawi qua đời. Cái chết của ông được giấu kín và xác của ông được chở qua Nam Phi để “điều trị y tế”, được xem như là một thủ đoạn câu giờ để Peter Mutharika, em trai ông lên thay thế.

Mưu toan chiếm quyền này thất bại.

Tuy vậy, 2 năm sau, ông Peter Mutharika được bầu làm tổng thống và tái tranh cử năm 2019.

Tuy nhiên, theo The Economist kết quả kiểm phiếu trong cuộc bầu cử 2019 đã bị sửa đổi bằng dung dịch xóa (thường gọi là Tipp-Ex) được bôi đầy trên các tờ kiểm phiếu. Các quan sát viên nước ngoài làm ngơ và chấp nhận kết quả đó.

Thế nhưng, người Malawi không chịu buông xuôi. Họ đã phát động các cuộc biểu tình hàng loạt để phản đối cái được gọi là “cuộc bầu cử Tipp-Ex”, còn các thẩm phán của Tòa án Tối cao Malawi từ chối các hình thức hối lộ và tuyên bố hủy cuộc bầu cử đó.

Một cuộc bầu cử mới được tổ chức vào tháng 6/2020, với kết quả là ông Mutharika phải ra đi, thay thế bằng ông Lazarus Chakwera, người được đa số cử tri tín nhiệm.

Theo The Economist, Malawi vẫn còn nghèo nhưng người dân của nước này đã chứng tỏ rằng họ là công dân của một nước chứ không phải thần dân của một người.

Chính vì lẽ đó mà Malawi được tạp chí Anh bình chọn là quốc gia tiêu biểu của thế giới năm 2020.

Những ứng viên sáng giá

Trong danh sách các quốc gia vào vòng sơ tuyển của The Economist, có thể điểm ra một số ứng viên nổi bật như New Zealand, Mỹ và Bolivia.

Trường hợp đầu tiên là New Zealand. Cuộc sống ở New Zealand năm 2020 theo nhiều người không tốt hơn so với năm 2019. Thế nhưng người dân nước này có quyền tự hào khi virus corona chủng mới (SARS-Cov-2) đã bị kiềm chế sau khi nữ Thủ tướng Jacinda Ardern áp dụng các biện pháp đóng cửa biên giới, phong tỏa đất nước ngay trong giai đoạn đầu, khi chỉ có 100 trường hợp trong số 5 triệu dân được phát hiện.

Kết quả là chỉ có 25 người New Zealand thiệt mạng vì Covid-19 và cuộc sống ít nhiều đã trở lại bình thường. Bà Ardern đã tái đắc cử với tỷ lệ ủng hộ cao chưa từng thấy.

Trường hợp thứ hai là Mỹ. Dù nước này đã đối phó không thành công với Covid-19 giống như Anh, Italy và Tây Ban Nha, nhưng chiến dịch Warp Speed đóng một vai trò trọng tâm trong việc mang lại một loại vaccine chống Covid-19 trong thời gian kỷ lục.

Một nước khác trong danh sách sơ tuyển và cũng không được chọn là Bolivia.

Sau một cuộc bầu cử lật đổ Tổng thống cánh tả Evo Morales cùng các cuộc biểu tình bạo lực phản đối tổng thống lâm thời, quốc gia châu Mỹ Latinh này đã tổ chức lại một cuộc bỏ phiếu trong hòa bình vào tháng 10 và chọn nhà kỹ trị Luis Arce lên làm tổng thống.