Nhớ về Nữ hoàng Anh với những kỷ niệm khó quên!

Uy tín và sự kính trọng

Tôi là Đại sứ Việt Nam tại Vương quốc Anh từ tháng 9/2014-10/2017, có may mắn được tham dự nhiều hoạt động đối ngoại của Nữ hoàng. Vào thời điểm đó, Nữ hoàng còn khỏe và chưa bùng phát đại dịch Covid-19.

Điều mà tôi cảm nhận rõ ràng được đó là Nữ hoàng dù khi đó tuổi đã cao (bà kỷ niệm 90 tuổi vào năm 2016) nhưng là người trách nhiệm, đầy uy tín với tần suất hoạt động đối ngoại dày đặc.

Theo quy định của Hoàng gia Anh, Nữ hoàng không can thiệp các công việc điều hành. Tuy nhiên, Nữ hoàng là hình ảnh đại diện cho quốc gia, là bộ mặt của quốc gia, tham gia vào các hoạt động đối ngoại. Do vậy, có những năm, đặc biệt là năm 2016, có thời điểm tôi tham gia 2-3 hoạt động đối ngoại của Nữ hoàng trong một tuần.

Bên cạnh đó, cũng có thể cảm nhận thấy rất rõ uy tín của Nữ hoàng không chỉ với nước Anh và các nước trong Khối Thịnh vượng chung mà còn trên khắp thế giới. Qua các hoạt động đối ngoại hay những trao đổi với các đại sứ ở London, mọi người đều rất trân trọng, đánh giá cao uy tín của Nữ hoàng.

Suốt hơn 70 năm trị vì, Nữ hoàng không chỉ là người chứng kiến những biến cố lịch sử của nước Anh (từ Chiến tranh lạnh, nhiều nước ra khỏi Khối Thịnh vượng chung cho đến Brexit…) mà còn là người giúp xây dựng hình ảnh nước Anh qua những biến cố ấy. Bà cũng là người xử lý vô cùng khéo léo những mối quan hệ trong Hoàng gia Anh, từ đó tạo được uy tín quốc tế cũng như sự kính trọng của người dân.

Thêm một điều nữa mà tôi vô cùng trân quý ở Nữ hoàng đó là sự gần gũi với người dân. Tuy không thường xuyên tiếp xúc với người dân nhưng phong thái, cử chỉ của bà với họ rất gần gũi, để lại những ấn tượng tốt đẹp. Dù người dân “xứ sở sương mù” sống rất hiện đại nhưng với Nữ hoàng, họ luôn dành trọn vẹn một lòng kính trọng sâu sắc và cao quý.

Còn nhớ, năm 2016, tôi có dự cuộc đua ngựa Hoàng gia Anh, được gặp và bắt tay Nữ hoàng. Hôm sau, tôi đi thăm nhà một người dân Anh, ông ấy gần 60 tuổi. Lúc đó, tivi đang phát sóng ngày thứ 2 của cuộc đua ngựa. Ông rất tự hào khoe với tôi rằng đây là cuộc đua ngựa của Hoàng gia Anh.

Tôi cũng có nói là tôi mới tham dự ngày hôm qua. Ông hỏi tôi có được gặp Nữ hoàng hay không, tôi trả lời rằng tôi được gặp Nữ hoàng và được bắt tay bà.

Bất ngờ, ông nói tôi đợi một lúc để chạy sang nhà bên cạnh. Lúc sau, ông quay về và nhờ tôi sang nhà bên cạnh để gặp mẹ ông. Mẹ ông biết tôi được gặp và bắt tay Nữ hoàng nên rất mong muốn được gặp và nói chuyện với tôi. Bà ấy rất ngưỡng mộ Nữ hoàng!

Kể những câu chuyện dù rất nhỏ như vậy để thấy rằng những người dân bình thường ở Anh dành cho Nữ hoàng của họ một tình cảm đặc biệt sâu sắc. Có được điều đó là bởi những cống hiến bền bỉ, đầy tâm huyết, không mệt mỏi và đầy trách nhiệm của bà suốt hơn bảy thập niên trị vì đất nước.

Sự gần gũi trong một quân vương

Với cá nhân tôi, tôi cũng vinh dự có được riêng cho mình những kỷ niệm với Nữ hoàng Elizabeth II. Theo thông lệ, các Đại sứ nhận nhiệm vụ tại Vương quốc Anh đều được thu xếp thủ tục trình Quốc thư.

Điều may mắn với các Đại sứ khi đến Vương quốc Anh là được dự lễ trình Quốc thư trang trọng, lâu đời bậc nhất trên thế giới. Với các Đại sứ, đây là một sự kiện trọng đại và Hoàng gia Anh cũng rất trân trọng sự kiện này.

Trước lễ trình Quốc thư 2 tuần, lễ tân Hoàng gia có gặp tôi và phổ biến rất kỹ các quy định lễ tân, đồng thời diễn tập cảnh gặp Nữ hoàng ra sao, dặn dò tôi rất kỹ những lưu ý về lễ tân. Lễ trình Quốc thư của tôi được tổ chức rất trân trọng vào một buổi trưa đẹp trời, đúng phiên đổi gác ở Điện Buckingham, có hàng vạn người đứng bên ngoài.

Là Đại sứ đại diện cho một đất nước đang phát triển với 100 triệu dân, tôi bước vào trình Quốc thư với tư thế đàng hoàng, tự tin để nói chuyện với người đứng đầu của nước Anh.

Sau những nghi lễ ngoại giao theo quy định của Hoàng gia, Nữ hoàng nói chuyện rất thân mật với tôi, để lại trong tôi nhiều ấn tượng sâu sắc.

Bà có hỏi tôi đây là lần thứ bao nhiêu vào Điện Buckingham? Tôi trả lời rằng cách đây 2 tuần đã được Hoàng tử Andrew mời vào nói chuyện hơn một tiếng tại Điện Buckingham. Khi tôi trả lời như vậy, Nữ hoàng cảm thấy rất vui và với tâm lý của một người mẹ gần gũi, liền hỏi tôi rằng: “Đại sứ thấy Hoàng tử Adrew là người như thế nào?”.

Mặc dù là một nguyên thủ quốc gia với những lễ nghi trang trọng nhưng Nữ hoàng hỏi tôi những câu hỏi vô cùng gần gũi, thể hiện sự quan tâm của người mẹ với người con - Hoàng tử Adrew.

Tôi trả lời bà: “Hoàng tử Adrew là người rất tốt, rất quý Việt Nam, đã thăm Việt Nam 6 lần và trong buổi gặp tôi đang bàn với Hoàng tử để thu xếp chuyến thăm thứ 7”. Nữ hoàng rất vui khi nghe được điều đó, bà hỏi thăm rất nhiều về Việt Nam.

Hoàng gia Anh nói chung và Nữ hoàng nói riêng rất quan tâm về lĩnh vực văn hóa và giáo dục, vì vậy, khi nghe tôi chia sẻ những vấn đề về văn hóa, số lượng học sinh Việt Nam ở Anh tăng lên đáng kể thì Nữ hoàng rất vui mừng. Theo thông lệ, một cuộc gặp giữa Nữ hoàng với Đại sứ chỉ diễn ra trong khoảng 5-10 phút, nhưng Nữ hoàng dành đến khoảng 15 phút trao đổi với tôi.

Sau lần trình Quốc thư đó, tôi được dự một số hoạt động khác của Nữ hoàng. Một năm Nữ hoàng tổ chức 2 lần sinh nhật vào mùa Hè và mùa Đông, có mời các thành viên trong ngoại giao đoàn.

Ở London có gần 200 cơ quan đại diện ngoại giao và khi Nữ hoàng đến thì đều bắt tay tất cả các Đại sứ và dừng lại nói chuyện một phút. Tôi và gia đình năm nào cũng có dịp gặp và bắt tay Nữ hoàng.

Trước khi tôi kết thúc nhiệm kỳ công tác ở Anh, lễ tân Hoàng gia cũng đã rất chu đáo, cử trưởng lễ tân Hoàng gia đi xe của Nữ hoàng đến trực tiếp Đại sứ quán và trao cho tôi một bức ảnh chụp Nữ hoàng có đề chữ ký tươi.

Những năm tháng công tác ở Anh và những kỷ niệm với Nữ hoàng Elizabeth II đã trở thành những kỷ niệm khó phai trong sự nghiệp ngoại giao của tôi!

* Hiện là Đại sứ Việt Nam tại Bỉ, Trưởng phái đoàn Việt Nam tại Liên minh châu Âu (EU)