| Cảnh phim Đầu sóng ngọn gió của cố đạo diễn Nguyễn Ngọc Quỳnh. |
Năm bộ phim tài liệu là: Đầu sóng ngọn gió, cố đạo diễn Nguyễn Ngọc Quỳnh; Trường Sa tháng 4 năm 1988, đạo diễn Lê Mạnh Thích; Đảo Lý Sơn, đạo diễn Công Đức Thành; Andre Menras - một người Việt và Biển của người Việt, đạo diễn Đào Thanh Tùng.
Đầu sóng ngọn gió, phim tài liệu nhựa dài 30 phút, sản xuất 1967. Nói về cuộc sống chài lưới, chiến đấu của nhân dân trên một hòn đảo ngoài khơi vịnh Bắc bộ: Ngày đêm đánh trả máy bay Mỹ bắn phá, giữ gìn sinh hoạt thường ngày.
Ngay sau khi Trung Quốc đánh chiếm đảo Gạc Ma, 64 chiến sĩ hy sinh trên biển Đông, đạo diễn Lê Mạnh Thích cùng đoàn phóng viên từ đất liền ra đảo, ghi lại chân thực cuộc sống của những người lính chiến đấu trên con tàu HQ505 lịch sử, chiến sĩ trên đảo Sinh Tồn ngày đêm đối mặt gió bão và cướp biển để hoàn thành nhiệm vụ giữ đảo. Tác phẩm Trường Sa tháng 4-1988 của cố đạo diễn, NSND Lê Mạnh Thích ra đời trong hoàn cảnh như vậy.
Đặc biệt, Bộ phim tư liệu Đảo Lý Sơn ghi lại được hình ảnh chủ gia đình trên đảo còn lưu giữ văn tự đời cha ông để lại - từng được Vua nhà Nguyễn cử ra đảo Lý Sơn. Tư liệu quý này khẳng định vai trò đội thủy binh được Vua Nguyễn giao nhiệm vụ giữ đảo, khẳng định chủ quyền Việt Nam
Mới lạ là tác phẩm Andre Menras - một người Việt: kể về ông André Menras, một người Pháp - có tên Việt Nam là Hồ Cương Quyết có cảm tình đặc biệt với Việt Nam. Ông là nhân chứng lịch sử trong nhiều giai đoạn cách mạng Việt Nam, từ thời chống thực dân Pháp, đến kháng chiến chống Mỹ và kéo dài đến nay.
Bộ phim tư liệu Biển của người Việt mới sản xuất năm 2012: với nhiều cuộc phỏng vấn nhà nghiên cứu như Phan Thuận An, PGS.TS. Nguyễn Thừa Hỉ, hay “Tiến sĩ Hoàng Sa-Trường Sa”- Nguyễn Nhã và nhiều hình ảnh chi tiết đặc trưng người dân biển Quảng Ngãi, Bộ phim đã tập hợp nhiều tư liệu khẳng định Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam.
M.H (nguồn Bộ VHTT&DL)