Như thường lệ, những bất đồng về dự thảo chi tiêu ngân sách lại làm khó Chính phủ Mỹ. Và lần này, chính phủ mới của tỷ phú Trump cũng không là ngoại lệ khi chưa thể tìm thấy tiếng nói chung giữa các đảng về dự thảo ngân sách cho phần còn lại của năm tài khóa 2017, sẽ kết thúc vào tháng 9 năm nay. Tuy nhiên, sức ép lần này đối với Chính phủ Trump càng lớn hơn khi Nhà Trắng muốn dự thảo ngân sách chi tiêu phải bao gồm cả chi phí dành cho việc xây tường ở biên giới theo đề nghị của Tổng thống Donald Trump.
| Chính phủ của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang đứng trước nguy cơ đóng cửa vào tuần tới. (Nguồn: Telegraph) |
Tháng 12 năm ngoái, các nhà làm luật của Mỹ đã thông qua một dự luật chi tiêu, gia hạn chi tiêu cho các cơ quan chính phủ đến hết ngày 28/4/2017. Hiện giờ, các nhà làm luật phải chạy đua với thời gian để đạt được thỏa thuận lưỡng đảng về dự thảo chi tiêu cho hoạt động của chính phủ đến hết năm tài khóa 2017. Trong trường hợp không đạt được thỏa thuận, các cơ quan chính phủ của Mỹ sẽ phải tạm đóng cửa sau hạn 28/4. Kịch bản đóng cửa Chính phủ Mỹ đã từng xảy ra trước đây vào năm 2013 và 1996.
Hiện tại đàm phán ngân sách đang rơi vào bế tắc do bất đồng về đề xuất của mỗi bên. Ngân sách dành cho việc xây tường ngăn ở biên giới giữa Mỹ và Mexico, cũng như ngân sách cho các cơ quan quản lý nhập cư là những ưu tiên hàng đầu của chính quyền Tổng thống Trump. Trong khi đó, các nhà làm luật đảng Dân chủ lại đề nghị dự thảo ngân sách phải bao gồm hàng tỷ USD cho chương trình chăm sóc y tế Obamacare. Nếu đề xuất này không đáp ứng, họ sẽ không thông qua dự luật chi tiêu mới.
Trả lời phỏng vấn Hãng tin AP mới đây, Giám đốc ngân sách Nhà Trắng Mick Mulvaney nói: “Chúng tôi biết, rất nhiều người trong Quốc hội, đặc biệt là phe Dân chủ không thích bức tường này. Nhưng tôi nghĩ, Tổng thống ít nhất có cơ hội dành ngân sách cho một trong những ưu tiên cao nhất của mình trong dự thảo chi tiêu ngân sách đầu tiên trong nhiệm kỳ”.
Hồi tháng 2, Báo cáo của Bộ An ninh Nội địa Mỹ cho thấy, việc xây dựng bức tường biên giới Mỹ - Mexico nếu được triển khai sẽ tiêu tốn khoảng 21,6 tỷ USD và 3 năm xây dựng. Con số này cao hơn nhiều so với ước tính 12 tỷ USD mà ông Trump đưa ra trong chiến dịch tranh cử.
Các nhà quan sát cho rằng, có thể cuối cùng các bên sẽ lại dùng tới giải pháp gia hạn chi tiêu hoạt động của chính phủ thêm vài ngày hoặc vài tuần, sau hạn chót 28/4 để có thêm thời gian thương thảo.
Cũng liên quan đến vấn đề ngân sách, sau nhiều đồn đoán, thông tin Tổng thống Trump sẽ ban hành sắc lệnh hành pháp chỉ đạo Bộ Tài chính về các vấn đề thuế, giảm thiểu gánh nặng thuế vốn được giới doanh nghiệp Mỹ mong đợi từ rất lâu đã được Nhà Trắng chính thức xác nhận. Theo đó, Bộ Tài chính sẽ được yêu cầu cắt giảm gánh nặng thuế và xem xét lại cải cách hậu khủng hoảng tài chính mà các ngân hàng và công ty bảo hiểm nói làm cản trở khả năng kinh doanh của họ vào ngày 22/4.
Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump đã không ngừng nhấn mạnh lời hứa cắt giảm thuế nếu trở thành Tổng thống Mỹ. Ông cam kết các loại thuế doanh nghiệp sẽ thấp hơn từ 15% đến 20% so với quy định hiện hành. Theo tính toán của ông Trump, mục đích của việc giảm thuế là nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm, theo đó dựa vào mức độ tăng trưởng cao hơn để hạn chế sự gia tăng của thâm hụt ngân sách.