| Phiên toàn thể thứ nhất của Đại hội đồng AIPA 41 diễn ra sáng 8/9 sau Lễ khai mạc. (Ảnh: Nguyễn Hồng) |
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng đại diện đoàn Việt Nam phát biểu tại Phiên họp. Trong bài phát biểu, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cho rằng, 2020 là một năm đầy biến động, đại dịch Covid-19 bùng phát và lan rộng đã gây ra những tổn thất vô cùng to lớn về sinh mạng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống kinh tế, xã hội đối với các quốc gia ASEAN và trên toàn thế giới. Dự báo tăng trưởng năm 2020 của hầu hết các nền kinh tế, trong đó có các nước ASEAN sụt giảm nghiêm trọng. Không chỉ phải đối phó với tác động của đại dịch Covid-19, khu vực Đông Nam Á còn phải đối mặt với những nguy cơ mất ổn định do các nhân tố an ninh truyền thống và phi truyền thống gây ra.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, trong bối cảnh đó, ASEAN và AIPA là minh chứng cho tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau, kề vai sát cánh, giúp đỡ nhau cùng vượt qua khó khăn. Việc tổ chức Đại hội đồng AIPA 41 lần này đã thể hiện nỗ lực của các nghị viện thành viên AIPA, Ban Thư ký AIPA cũng như sự ủng hộ của các nghị viện bạn bè, nghị viện các nước Quan sát viên của AIPA.
Hơn bao giờ hết, người dân ở mỗi quốc gia đều kỳ vọng ở các nghị sỹ Quốc hội, những người đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân tham gia đóng góp mạnh mẽ, thiết thực vào việc thúc đẩy Chính phủ hành động nhằm bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho việc thực thi các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, nhất là dành nhiều nguồn lực cho phòng chống đại dịch Covid-19 và tranh thủ sự ủng hộ quốc tế cùng hành động vì sự thịnh vượng của mỗi quốc gia và cả khu vực ASEAN mà trước hết phải đoàn kết lại, cùng vượt qua thách thức, hướng tới tương lai tốt đẹp.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, đảm nhiệm cương vị Chủ tịch AIPA năm nay là một vinh dự lớn đối với Quốc hội Việt nam khi năm 2020 trùng với dịp kỷ niệm 25 năm Quốc hội Việt Nam tham giaAIPA. Là một thành viên có trách nhiệm, Quốc hội Việt Nam đã tích cực, chủ động tiến hành nhiều hoạt động trong năm Chủ tịch AIPA 2020. Với trách nhiệm cao nhất, Quốc hội Việt Nam khẳng định: tiếp tục đóng góp vào phát triển quan hệ đoàn kết, hữu nghị, hợp tác trong ASEAN và AIPA, đồng thời kết nối AIPA với Tổng thư ký IPU và các tổ chức nghị viện trên thế giới, hướng tới mục tiêu cùng xây dựng một Cộng đồng ASEAN vững mạnh, đoàn kết và tự cường.
Phó Chủ tịch Quốc hội cũng cho biết, Quốc hội Việt Nam hoan nghênh những sáng kiến của ASEAN trong năm 2020 nhằm duy trì môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, thúc đẩy liên kết, kết nối khu vực, nâng cao khả năng thích ứng, tận dụng các cơ hội của Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư, thúc đẩy ý thức cộng đồng và bản sắc ASEAN, đẩy mạnh quan hệ đối tác vì hòa bình, phát triển bền vững, nâng cao năng lực thích ứng và hiệu quả hoạt động của ASEAN. Đặc biệt ủng hộ những nỗ lực hợp tác của ASEAN ứng phó với đại dịch Covid-19 trong kiểm soát lây lan, chăm sóc, điều trị và khắc phục hậu quả đại dịch.
Hướng tới mục tiêu nêu trên, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng đã đề xuất: (1) AIPA tiếp tục quyết tâm củng cố môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng Cộng đồng ASEAN dựa trên luật lệ, thống nhất trong đa dạng, nêu cao pháp quyền, lấy người dân làm trung tâm, đoàn kết, thống nhất, thông qua đẩy mạnh hợp tác pháp luật, tăng cường giám sát, ủng hộ Chính phủ các nước ASEAN trong ứng phó với những tình huống khẩn cấp như đại dịch Covid-19.
(2) Thúc đẩy thực hiện các sáng kiến xây dựng Cộng đồng kinh tế tự chủ tự cường, ủng hộ ASEAN chủ động ứng phó, kiểm soát hiệu quả đại dịch đi đôi với khôi phục nền kinh tế; thúc đẩy phê chuẩn các thỏa thuận kinh tế khu vực, nhất là sớm ký kết Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực trong năm 2020 và mở rộng phát triển quan hệ với các đối tác bên ngoài ASEAN.
(3) AIPA và các Nghị viện thành viên AIPA cần đoàn kết vượt qua thách thức, chung tay ủng hộ Cộng đồng Văn hóa Xã hội AIPA trong việc ứng phó với đại dịch Covid-19 trên mọi lĩnh vực như: bao phủ y tế toàn dân, mạng lưới ứng phó các tình huống khẩn cấp về y tế, bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, quản lý rác thải. Một trong những việc cần làm ngay là hợp tác để phát triển vắc - xin ngừa COVID-19 và bảo đảm quyền tiếp cận vắc - xin của người dân.
(4). Kêu gọi phát huy vai trò và sự tham gia mạnh mẽ hơn của các nghị sỹ trẻ AIPA, tăng cường giao lưu, đoàn kết, cũng như sự tham gia bình đẳng của phụ nữ trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN; tăng cường các giải pháp bảo đảm để phụ nữ được tiếp cận việc làm bền vững và tăng thu nhập, vượt qua những khó khăn do đại dịch Covid-19 gây ra.
(5) Ủng hộ sự đổi mới và phát triển của AIPA và quan hệ đối tác giữa AIPA và ASEAN cũng như các cơ chế hợp tác khu vực và quốc tế khác vì lợi ích của người dân mỗi quốc gia và cả Cộng đồng ASEAN.
Trong các bài phát biểu tại Phiên họp, Trưởng đoàn các nước dự Đại hội đồng AIPA 41 chúc mừng Việt Nam đã tổ chức thành công Đại hội đồng bấp chấp những khó khăn do đại dịch Covid-19 mang lại; hoan nghênh chủ đề của Đại hội đồng “Ngoại giao nghị viện vì ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” là chủ đề mang tính thời sự rất cao, phù hợp với tầm nhìn của ASEAN hướng tới một cộng đồng gắn kết và chủ động thích ứng, nhất là trong bối cảnh khu vực và toàn cầu đang đứng trước nhiều thách thức của tình hình mới hết sức đặc biệt.
Đại diện Nghị viện các nước cho rằng, đại dịch Covid-19 đã mang tới những thách thức chưa từng có, ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng toàn cầu cùng những tác động về xã hội và kinh tế. Với vai trò tiếng nói của người dân, Nghị viện các nước thành viên cần phải đoàn kết hợp tác vì lợi ích chung, phản ứng nhanh chóng trước các vấn đề cấp thiết phù hợp với luật pháp quốc tế.
Các nước ASEAN đã kiểm soát tốt dịch bệnh thông qua việc chia sẻ thông tin, phối hợp các nỗ lực đối phó với Covid-19. Chia sẻ những kinh nghiệm chống Covid-19 thành công, đại diện các đoàn cũng nhấn mạnh, AIPA sẽ hỗ trợ ASEAN phản ứng hiệu quả và vượt qua thách thức; nhấn mạnh các thành viên cần tiếp tục thúc đẩy hợp tác giữa các bên liên quan thông qua việc khuyến khích trao đổi kinh nghiệm một cách kịp thời nhằm khắc phục hiệu quả những tác động Covid-19, điều quan trọng đánh giá giá đúng những thách thức thời hậu Covid-19 và đưa ra những biện pháp kịp thời để bảo vệ lợi ích của người dân, đặc biệt là những bộ phận yếu thế nhất.
Các đại biểu cho rằng, AIPA, cùng với các đối tác, đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và thực hiện các chiến lược hiệu quả để thúc đẩy một Cộng đồng ASEAN có thể phản ứng một cách hiệu quả với những vấn đề cùng quan tâm, để tạo ra một ASEAN bền vững và tự cường hơn, với năng lực được cải thiện để thực hiện những chuyển đổi mang tính tích cực.