Phó Thủ tướng Lê Minh Khái: TP. Hồ Chí Minh là nơi thử nghiệm rất tốt các chính sách thúc đẩy kinh tế xanh

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế TP. Hồ Chí Minh, ngày 15/9. (Ảnh: Lê Toàn)

Theo Phó thủ tướng Lê Minh Khái, tăng trưởng xanh được hiểu như một mô hình phát triển nhằm đảm bảo hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với bền vững về môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, sử dụng hiệu quả tài nguyên, cân đối mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính phù hợp với quy mô của nền kinh tế, nhằm phát huy tính năng động sáng tạo của doanh nghiệp, gắn kết người dân và cộng đồng vào những hành động chung, hướng tới mục tiêu chất lượng cuộc sống ngày càng tốt hơn.

"Việt Nam ủng hộ và luôn đồng hành cùng Liên hợp quốc trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững. Tại COP 26, Thủ tướng Chính phủ đã cam kết mạnh mẽ Việt Nam sẽ đạt phát thải ròng bằng không vào năm 2050", Phó Thủ tướng Lê Minh Khái khẳng định.

Tin liên quan
Khai mạc Diễn đàn Kinh tế TP. Hồ Chí Minh lần thứ 4

Tuy nhiên, để thực hiện được các cam kết quốc tế cũng như triển khai hiệu quả các chủ trương lớn về phát triển bền vững, chỉ có nỗ lực hay quyết tâm chính trị vẫn chưa đủ, mà cần sự thấu hiểu, ủng hộ và chung tay rộng rãi của người dân, sự sáng tạo và tham gia mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp và địa phương, tính đồng bộ và hiệu quả của chính sách, đồng thời còn cần huy động một nguồn lực to lớn từ xã hội và các nhà đầu tư, các tổ chức tài chính trong và ngoài nước.

Đồng thời, để phát triển bền vững, TP. Hồ Chí Minh và cả nước còn cần huy động một nguồn lực to lớn từ xã hội và các nhà đầu tư, các tổ chức tài chính trong và ngoài nước.

Theo Phó thủ tướng, TP. Hồ Chí Minh là địa phương có quy mô kinh tế lớn nhất cả nước, đóng góp khoảng 1/5 GDP, hơn 1/4 thu ngân sách quốc gia, dẫn đầu cả nước về thu hút FDI và xuất nhập khẩu, số doanh nghiệp đang hoạt động chiếm gần 30% cả nước.

Tuy vậy, Thành phố cũng là địa phương có tổng lượng phát thải khí nhà kính lớn nhất (57,6 triệu tấn, chiếm 23,3% cả nước), về cơ bản nền kinh tế của Thành phố chủ yếu vẫn phát triển theo hướng kinh tế tuyến tính và chưa được xanh hóa; công tác bảo vệ môi trường có nhiều tiến bộ song còn nhiều vấn đề đặt ra, nhiều việc phải làm tích cực hơn.

Phó Thủ tướng đánh giá cao sáng kiến của Đảng bộ, chính quyền và cộng đồng doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh trong việc tổ chức Diễn đàn Kinh tế về Tăng trưởng xanh, nhằm chuyển hướng và tạo động lực mới cho nền kinh tế theo hướng xanh và bền vững, đóng góp quan trọng về thực hiện cam kết và mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính của quốc gia.

3 vấn đề chính để TP. Hồ Chí Minh hướng đến tăng trưởng xanh

Để Diễn đàn thực sự thành công, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị tập trung vào 3 vấn đề chính sau:

Trước tiên, Diễn đàn là cơ hội trao đổi, học hỏi cùng tiến tới nhận thức chung để hành động. Theo Phó Thủ tướng, về kinh tế xanh, tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn, Việt Nam nói chung và TP. Hồ Chí Minh nói riêng mới bắt đầu triển khai nên chưa có nhiều kinh nghiệm.

Chính vì vậy, sự hiện diện của nhiều chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực phát triển bền vững; đại diện lãnh đạo địa phương một số quốc gia giàu kinh nghiệm như Bỉ, Đức, Anh, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc,… đại diện lãnh đạo các tổ chức quốc tế lớn như WEF, UNDP, ADB… các nhà quản trị từ các doanh nghiệp hôm nay là cơ hội rất tốt để để các địa phương chia sẻ và học hỏi các bài học kinh nghiệm, các chính sách, mô hình tốt.

Việc chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm cần theo từng chủ đề và nhóm đối tượng phù hợp, với nhiều phương thức khác nhau, đi cùng với đó là các hoạt động trao đổi bên lề.

Các đại biểu tại phiên khai mạc Diễn đàn Kinh tế TP. Hồ Chí Minh năm 2023. (Nguồn: TTXVN)

Thứ hai, Phó Thủ tướng đề nghị cần tận dụng tốt cơ hội kết nối và hợp tác. Theo ông, chuyển đổi xanh, và tăng trưởng xanh tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh mới nhưng cũng đòi hỏi nguồn lực lớn, bao gồm cả tài chính, nhân lực và công nghệ.

Trong đó, tài chính, để các doanh nghiệp có thể đầu tư vào các công nghệ xanh, hiệu quả, giảm thiểu chi phí sản xuất và xử lý chất thải. Nhân lực, cả về kiến thức và kỹ năng, là yếu tố then chốt để các doanh nghiệp có thể thực hiện được các ý tưởng và giải pháp về kinh tế xanh. Công nghệ, là yếu tố quyết định để các doanh nghiệp có thể nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng sức cạnh tranh, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho rằng, các nguồn lực trên, đặc biệt cách thức để huy động được nguồn tài chính xanh, ngoài vai trò các ngân hàng rất cần sự tham gia và hợp tác chặt chẽ của các tổ chức tài chính quốc tế, với các cam kết hỗ trợ cho phát triển.

Tin liên quan
Diễn đàn Kinh tế TP. Hồ Chí Minh 2023: Kinh tế xanh-Cực tăng trưởng mới của TP. Hồ Chí Minh

Ngoài ra, các cơ hội kinh doanh từ nguồn năng lượng tái tạo; giao thông xanh; chuỗi cung ứng hàng hóa xanh từ sản xuất đến tiêu dùng, đang tạo ra nhiều cơ hội hợp tác kinh doanh hấp dẫn cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước, thu hút nguồn lực to lớn từ xã hội, đảm bảo chuyển đổi xanh đi vào cuộc sống thành công.

Trong bối cảnh thế giới mới, phương thức triển khai tăng trưởng xanh có nhiều thay đổi với cách tiếp cận đi vào thực chất hơn thì Việt Nam nói chung và TP. Hồ Chí Minh nói riêng vẫn cần nhiều hỗ trợ hơn nữa từ các bên liên quan trong và ngoài nước.

Thứ ba, Diễn đàn được coi như một khởi động. Sau Diễn đàn, những hành động diễn ra trong thực tế tiếp theo mới quyết định sự thành công. Trong đó, hành động đòi hỏi một sự tương tác, phối hợp ở nhiều mức độ, cấp độ từ Trung ương đến địa phương, từ doanh nghiệp đến người dân.

Trên tinh thần đó, Phó Thủ tướng đề nghị, các Bộ ngành liên quan, trong đó có Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên Môi trường,… lắng nghe, trao đổi về các ý kiến từ các bài học kinh nghiệm, đề xuất của doanh nghiệp, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các chính sách hỗ trợ, các tiêu chí xanh, các mô hình thử nghiệm.

Trong đó, với đặc thù về đô thị, quy mô dân số, tính năng động của nền kinh tế, TP. Hồ Chí Minh là nơi thử nghiệm rất tốt các chính sách thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, đặc biệt trong bối cảnh TPHCM có Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù.

Đối với TP. Hồ Chí Minh và các địa phương, Phó Thủ tướng đề nghị cần phát huy tinh thần chủ động trong việc triển khai thực thi hiệu quả các chủ trương, chính sách và Chiến lược từ Trung ương.

Với các nội dung phong phú từ Diễn đàn, các địa phương cần tham khảo để xây dựng định hướng hay chiến lược phát triển kinh tế xanh phù hợp, xác định rõ lợi thế và các ngành, lĩnh vực, sản phẩm ưu tiên, nguồn lực triển khai và huy động các doanh nghiệp và người dân.

Đối với các doanh nghiệp, Phó Thủ tướng cho rằng, đây là cơ hội tốt nhất để nhận thức lại mô hình kinh doanh truyền thống, tiếp cận với các cơ hội kinh doanh mới, mạnh dạn liên kết hợp tác và huy động nguồn lực để từng bước chuyển đổi mô hình kinh doanh và hướng đến hiệu quả về lâu dài.

“Sự chậm trễ chuyển đổi sẽ khiến doanh nghiệp tụt hậu xa hơn trong việc đáp ứng nhu cầu khác nhau về tăng trưởng xanh đã và đang ngày càng phổ biến trên thế giới và ngay tại thị trường nội địa”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái trao đổi cùng đại diện các tổ chức quốc tế. (Nguồn: SGGP)

Cho rằng, nhận thức người dân đóng vai trò quyết định, Phó Thủ tướng đề nghị Diễn đàn cần tiếp tục chuyển tải các thông tin chi tiết hơn, dễ hiểu hơn, phù hợp với đa số quần chúng để tạo sự chuyển biến thực sự về ý thức tiêu dùng xanh, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường, tiến tới một nền kinh tế xanh, kinh tế bền vững trong tương lai không xa.

Phó Thủ tướng khẳng định, tăng trưởng xanh, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, phát thải ròng bằng không là một thách thức không nhỏ nhưng cũng tạo ra những cơ hội to lớn. Đồng thời, tin tưởng với sự nhiệt tình chia sẻ và hợp tác của các chuyên gia, doanh nghiệp và cộng đồng quốc tế, với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính quyền và toàn xã hội, "chúng ta sẽ tạo ra những bước tiến vững chắc trong lĩnh vực này".

Chiều nay, Diễn đàn sẽ diễn ra phiên thảo luận song song, được chia thành 3 phiên với các chủ đề khác nhau: Hệ sinh thái của mô hình kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh - Kinh nghiệm trong nước và quốc tế nhằm hướng tới mục tiêu giảm phát thải ròng bằng không; Giải pháp thúc đẩy doanh nghiệp tăng trưởng xanh, áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn hướng tới phát triển bền vững cho một siêu đô thị (như TP. Hồ Chí Minh); Hợp tác Kinh tế tuần hoàn khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Mỗi phiên sẽ có 1 Lãnh đạo UBND Thành phố chủ trì theo hình thức hội thảo gồm 2-3 bài phát biểu dẫn đề và chương trình tọa đàm nhỏ được chia 2-3 nhóm nội dung, mỗi nhóm sẽ có 7-9 chuyên gia quốc tế và trong nước (tham gia thảo luận).

Diễn đàn Kinh tế TP. Hồ Chí Minh (HEF) là sự kiện quốc tế thường niên do UBND TP. Hồ Chí Minh chủ trì tổ chức nhằm mục tiêu tiếp nhận các ý kiến đóng góp của các diễn giả, chuyên gia trong nước và quốc tế về các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố nói chung và các Đề án, mục tiêu, chương trình trọng điểm của Thành phố nói riêng.

Thông qua những trao đổi thẳng thắn, thực chất, Thành phố đã có được cái nhìn sâu sắc và toàn diện về hiện trạng và xu hướng tăng trưởng xanh hướng đến phát triển bền vững trên thế giới, đặc biệt là những bài học kinh nghiệm và đề xuất khả thi có thể áp dụng đối với thực tiễn của Thành phố.

Trong khuôn khổ Diễn đàn có chương trình “Hợp tác kinh tế song phương Việt Nam và Vùng Flanders - Vương quốc Bỉ về xây dựng thành phố bền vững, thích ứng điều kiện khí hậu”; công bố chương trình hợp tác giữa TP. Hồ Chí Minh và Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF); chương trình lãnh đạo Thành phố gặp gỡ các bộ ngành, địa phương, chuyên gia quốc tế; chương trình kết nối CEO 100 Tea Connect giữa lãnh đạo Thành phố với khách mời VIP và 100 CEO của Việt Nam và quốc tế; chương trình talkshow của chuyên gia, diễn giả trong nước và quốc tế; giao lưu trực tiếp giữa chuyên gia quốc tế với sinh viên, doanh nghiệp; chương trình tham quan cho khách mời quốc tế...

Chuỗi sự kiện HEF 2023 còn có Không gian triển lãm sản phẩm, dịch vụ tăng trưởng xanh tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (chính thức mở cửa cho người dân và du khách tham quan từ ngày 13-17/9); Lễ trao danh hiệu “Doanh nghiệp Xanh” cho các doanh nghiệp Thành phố có công trình, sản phẩm, dịch vụ hoặc ý tưởng đã và đang áp dụng mô hình tăng trưởng xanh, phát triển bền vững.