Tại Hội nghị, các Bộ trưởng đều nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN – Hoa Kỳ và việc duy trì đà phát triển của mối quan hệ này trong thời gian qua; nhất trí hai bên sẽ nỗ lực triển khai các thỏa thuận đã đạt được, nhất là kết quả tích cực của Hội nghị Cấp cao ASEAN – Hoa Kỳ lần thứ tư ngày 8//9 tại Vientiane, Lào, và Chương trình hành động ASEAN – Hoa Kỳ giai đoạn 2016-2020.
| Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry. (Nguồn: ASEAN Watch) |
Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry khẳng định Hoa Kỳ tiếp tục cam kết lâu dài với khu vực Châu Á-Thái Bình Dương và coi trọng quan hệ với ASEAN, ủng hộ ASEAN xây dựng Cộng đồng và giữ vai trò trung tâm ở khu vực; sẽ tích cực triển khai các sáng kiến, cam kết mà Tổng thống Obama đã công bố, trong đó có Sáng kiến Kết nối Hoa Kỳ - ASEAN và các chương trình thuộc khuôn khổ hợp tác các nước Hạ nguồn sông Mekong (LMI).
Trước đó, ngày 22/9, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN cũng đã họp với Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) khóa 31 và Tổng Thư ký LHQ. Hai bên đã bàn phương hướng và biện pháp đẩy mạnh hợp tác ASEAN – LHQ, nhất là triển khai kết quả của Hội nghị Cấp cao ASEAN – LHQ lần thứ 8 ngày 7/9 tại Vientiane (Lào) và phối hợp thực hiện Chương trình nghị sự 2030 của LHQ về Phát triển bền vững và Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025.
| Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh phát biểu tại Liên hợp quốc. (Nguồn: UN Multimedia) |
Chủ tịch Đại hội đồng LHQ khóa 31 và Tổng Thư ký LHQ đều đánh giá cao vai trò của ASEAN đối với hòa bình, an ninh và thịnh vượng ở khu vực Đông Á; mong muốn tăng cường hợp tác toàn diện giữa LHQ và ASEAN, nhất là trong việc thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững (MDG) và ứng phó với những thách thức toàn cầu hiện nay.
Tại hai Hội nghị nói trên, các Bộ trưởng cũng trao đổi ý kiến về tình hình quốc tế và khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông và các thách thức an ninh phi truyền thống như khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia và biến đổi khí hậu.
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh nhấn mạnh cùng với tiến trình xây dựng Cộng đồng, ASEAN luôn coi trọng quan hệ và hợp tác toàn diện với các đối tác quan trọng, trong đó có Hoa Kỳ và LHQ; đề nghị Hoa Kỳ tăng cường hợp tác và hỗ trợ ASEAN trên một số lĩnh vực ưu tiên như kết nối, phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, khởi nghiệm và sáng tạo, khoa học công nghệ, giáo dục đào tạo, biến đổi khí hậu và phát triển tiểu vùng Mekong; mong muốn LHQ phối hợp chặt chẽ với ASEAN để thực hiện hiệu quả các Mục tiêu phát triển bền vững, hỗ trợ ASEAN nâng cao năng lực trong liên kết khu vực và ứng phó với các thách thức xuyên quốc gia.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh cũng đề nghị ASEAN và các đối tác tiếp tục đóng góp vào nỗ lực chung là duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông; thúc đẩy việc tuân thủ luật pháp quốc tế, nhất là các nguyên tắc tự kiềm chế, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật biển (UNCLOS) 1982, tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý; thực hiện hiệu quả Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm hình thành Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).