Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang thăm Venezuela: Kỳ vọng khơi thông điểm nghẽn, hợp tác kinh tế-đầu tư bứt phá

Xin Đại sứ chia sẻ ý nghĩa và những nội dung trọng tâm trong chuyến thăm Venezuela lần này của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang trong bối cảnh hai nước kỷ niệm 35 năm quan hệ ngoại giao?

Nhận lời mời của Phó Tổng thống Thường trực Cộng hòa Bolivariana Venezuela, Delcy Rodríguez, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang thăm hữu nghị chính thức Venezuela 17-19/4.

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh năm 2024 hai nước kỷ niệm 35 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (18/12/1989-18/12/2024) và 17 năm thiết lập Đối tác toàn diện (2007-2024). Đặc biệt, quan hệ Việt Nam-Venezuela thời gian qua tiếp tục được được thúc đẩy, củng cố và tăng cường trên cả ba trụ cột, đối ngoại Đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân; ngoại giao nghị viện và quan hệ giữa các địa phương hai nước cũng được đẩy mạnh, ngày càng đi vào chiều sâu và thực chất.

Trong bối cảnh đó, chuyến thăm Venezuela của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang có ý nghĩa rất quan trọng trong việc duy trì các cuộc tiếp xúc cấp cao; triển khai, cụ thể hóa các thỏa thuận cấp cao giữa lãnh đạo hai Đảng, hai nước nhằm củng cố lòng tin chính trị, góp phần tăng cường và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Đối tác toàn diện và hợp tác nhiều mặt Việt Nam-Venezuela.

Dự kiến trong chuyến thăm sẽ diễn ra các cuộc hội đàm, hội kiến, tiếp xúc giữa Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang với các đồng chí Lãnh đạo chủ chốt Venezuela. Đây sẽ là dịp quan trọng để hai bên đi sâu trao đổi các vấn đề lớn trong quan hệ song phương cũng như tình hình quốc tế, khu vực cùng quan tâm, qua đó, tăng cường hơn nữa tin cậy chính trị, thúc đẩy các cơ chế hợp tác như Ủy ban liên Chính phủ, tham khảo chính trị giữa hai Bộ Ngoại giao; thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực dầu khí và nông nghiệp; xác định phương hướng hợp tác mới trong lĩnh vực viễn thông, xây dựng; đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực như kinh tế-thương mại, đầu tư, du lịch, hợp tác địa phương…

Trong chuyến thăm Venezuela lần này của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, hai bên dự kiến ký kết một số thỏa thuận hợp tác mới trong các lĩnh vực như dầu khí, viễn thông, nông nghiệp và xây dựng.

Có thể khẳng định, chuyến thăm của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang diễn ra trong bối cảnh Venezuela dưới sự lãnh đạo của Chính phủ Tổng thống Nicolas Maduro, tình hình chính trị-xã hội tiếp tục chuyển biến tích cực; an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Kinh tế Venezuela đã có sự khởi sắc tích cực, cơ bản kiểm soát được tình trạng siêu lạm phát, duy trì đà tăng trưởng khá, nằm trong những nước tăng trưởng cao nhất khu vực, nhờ vào sự phục hồi của ngành dầu khí và sản xuất trong nước, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp, lương thực, thực phẩm và hàng tiêu dùng.

Quan hệ đối ngoại từng bước mở rộng trên cơ sở triển khai hiệu quả, linh hoạt chính sách “Ngoại giao Bolivariana hòa bình” nhằm củng cố, tăng cường quan hệ với các nước bạn bè truyền thống, nước cánh tả láng giềng, cải thiện quan hệ với các nước cánh hữu nắm quyền... từng bước phá thế cô lập, cấm vận.

Theo Đại sứ, đâu là những điểm nhấn nổi bật trong quan hệ hai nước suốt 35 năm qua? Đâu là những kế hoạch trọng tâm của Đại sứ quán để kỷ niệm dấu mốc quan trọng này, thưa Đại sứ?

“Anh đã chết, Anh Trỗi ơi, có biết

Máu kêu máu, ở trên đời, tha thiết!

Du kích quân Caracas đã vì anh

Bắt một tên giặc Mỹ giữa đô thành”.

(Trích bài thơ ‘‘Hãy nhớ lấy lời tôi’’, Tố Hữu, 23/10/1964)

Những lời thơ đó chắc chắn không xa lạ với người dân Việt Nam và như chúng ta biết, Việt Nam và các nước Mỹ Latinh nói chung và Việt Nam với Venezuela nói riêng có quan hệ hữu nghị, đoàn kết truyền thống tốt đẹp, bắt nguồn từ sự tương đồng trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc, yêu chuộng hòa bình, tự do, công lý.

Trong những năm Việt Nam tiến hành cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, nhân dân các nước Mỹ Latinh trong đó có nhân dân và các lực lượng tiến bộ Venezuela đã đi đầu trong các phong trào phản chiến, bày tỏ sự ủng hộ với cuộc đấu tranh chính nghĩa của nhân dân Việt Nam, góp phần hình thành một mặt trận của nhân dân thế giới ủng hộ Việt Nam. Nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ tình đoàn kết, sự ủng hộ mà các lực lượng tiến bộ và nhân dân Venezuela đã dành cho Việt Nam trong những năm tháng đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và tiêu biểu của những tình cảm đó được thể hiện qua việc các chiến sỹ du kích Venezuela đã bắt trung tá tình báo Mỹ Michael Smolen, tháng 10/1964, để đòi Mỹ ngụy trả tự do cho anh hùng Nguyễn Văn Trỗi.

Việt Nam-Venezuela chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 18/12/1989 và thiết lập khuôn khổ Đối tác toàn diện từ tháng 05/2007.

Thời gian qua, quan hệ hữu nghị truyền thống và đối tác toàn diện giữa hai nước tiếp tục được được thúc đẩy, tăng cường trên cả ba trụ cột, đối ngoại Đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân. Bên cạnh đó, quan hệ ngoại giao nghị viện và quan hệ giữa các địa phương hai nước cũng được đẩy mạnh. Đặc biệt, quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Đảng ta và Đảng XHCN Thống nhất Venezuela (PSUV) cầm quyền được củng cố, làm cơ sở chính trị thuận lợi cho quan hệ song phương trong thời gian tới.

Tháng 11/2023 vừa qua, nhận lời mời của Đảng PSUV, Đoàn đại biểu cấp cao Đảng ta do đồng chí Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương dẫn đầu đã sang thăm, làm việc tại Venezuela. Trong khuôn khổ chuyến thăm, đồng chí Phan Đình Trạc và đồng chí Diosdado Cabello, Phó Chủ tịch thứ nhất Đảng PSUV đã ký Thỏa thuận hợp tác giữa hai đang cho giai đoạn 2023-2028 nhằm tạo cơ sở, khuôn khổ cho việc mở rộng và phát triển hơn nữa quan hệ hữu nghị, hợp tác và gắn bó giữa hai Đảng.

Thỏa thuận hợp tác xác định rõ một số lĩnh vực hợp tác trong thời gian tới như duy trì việc trao đổi đoàn hằng năm; chia sẻ kinh nghiệm và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, chia sẻ kinh nghiệm trong các lĩnh vực như xây dựng đảng, thúc đẩy hợp tác nghiên cứu và trao đổi lý luận, tổng kết thực tiễn trong bối cảnh mới về những chủ đề hai bên cùng quan tâm.

Ngoài ra, hai Đảng nhất trí phối hợp chặt chẽ trong việc thúc đẩy việc triển khai hiệu quả cũng như tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trên cơ sở cùng chia sẻ khó khăn và bảo đảm hài hòa lợi ích của hai bên trong quá trình thực hiện các thỏa thuận và cơ chế hợp tác hiện có giữa hai nước; ủng hộ các sáng kiến, đề xuất nhằm tăng cường và mở rộng quan hệ giữa các cơ quan, tổ chức, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp hai nước với nhau trên các lĩnh vực có nhiều tiềm năng của hai nước như kinh tế, thương mại, đầu tư, dầu khí, nông nghiệp, giáo dục, đào tạo, viễn thông và công nghệ thông tin, y tế và các lĩnh vực hợp tác khác; hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp hai nước trong việc tiếp cận thị trường, hợp tác kinh doanh ổn định, lâu dài, cùng có lợi tại mỗi nước.

Về hợp tác đa phương, hai bên duy trì phối hợp hiệu quả và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn cũng như tổ chức quốc tế. Vừa qua, hai nước ủng hộ lẫn nhau vào Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2023-2025.

Tuy cách xa nhau về địa lý nhưng tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước vẫn luôn bền chặt. Nhân dân các nước Mỹ Latinh trong đó có nhân dân và các lực lượng tiến bộ Venezuela đã đi đầu trong các phong trào phản chiến, bày tỏ sự ủng hộ với cuộc đấu tranh chính nghĩa của nhân dân Việt Nam. Ngày nay, làm thế nào để gìn giữ, phát huy và phát triển tinh hữu nghị và giao lưu nhân dân đó, thưa Đại sứ?

Công tác đối ngoại nhân dân luôn được Đại sứ quán nỗ lực thúc đẩy để thúc đẩy giao lưu, gắn kết giữa người dân hai nước. Năm 2024, Việt Nam và Venezuela sẽ kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Tôi cho rằng đây là một năm có ý nghĩa quan trọng, mang tính dấu mốc trong chiều dài quan hệ giữa hai nước; là dịp để nhìn lại quan hệ Việt Nam-Venezuela từ trước đến nay, và kiến tạo nền tảng cho mối quan hệ tốt đẹp này những bước phát triển mới, đóng góp tích cực vào sự phát triển của mỗi nước, đồng thời góp phần củng cố vị thế quốc tế của cả Việt Nam và Venezuela. Đây cũng là dịp để người dân hai nước, nhất là thế hệ trẻ hiểu thêm về tình hữu nghị Việt Nam-Venezuela.

Dự kiến, trong năm kỷ niệm này, hai nước sẽ phối hợp tổ chức một số sự kiện như “Ngày Việt Nam tại Venezuela”, “Tuần văn hóa Venezuela tại Việt Nam”, “Festival lúa gạo tại Venezuela”… Đặc biệt, năm nay cũng là kỷ niệm 60 năm Chiến dịch Nguyễn Văn Trỗi (9/10/1964-9/10/2024), sự kiện này đã đi vào lịch sử quan hệ giữa hai Đảng, hai nước; là biểu tượng của tình đoàn kết, sự ủng hộ của các lực lượng cánh tả, tiến bộ Venezuela nói riêng và của các lực lượng tiến bộ ở Mỹ Latinh với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước của nhân dân Việt Nam. Tôi cho rằng việc tổ chức những sự kiện nêu trên không chỉ có ý nghĩa kỷ niệm năm tròn thiết lập quan hệ ngoại giao mà còn giúp chính giới cũng như nhân dân hai nước tăng cường hiểu biết lẫn nhau, thúc đẩy hơn nữa quan hệ nhiều mặt giữa hai nước.

Đại sứ quán và các cơ quan đại diện Việt Nam tại Venezuela sẽ tích cực phối hợp và tham gia các hoạt động này, đồng thời phối hợp với các cơ quan sở tại để tổ chức các hoạt động trao đổi, quảng bá và kỷ niệm trải rộng trong năm, cả ở thủ đô Caracas và các địa phương của Venezuela.

Trong bối cảnh hai nước kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, theo Đại sứ, hai nước cần làm gì để tiếp tục tăng cường và làm sâu sắc quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp và đối tác toàn diện Việt Nam-Venezuela?

Trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường như hiện nay, cả Việt Nam và Venezuela đều mong muốn có môi trường hòa bình, ổn định để phát triển và mong muốn chung tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác toàn diện giữa hai bên. Hợp tác kinh tế giữa hai nước thời gian qua có những tiến triển tích cực nhưng vẫn cần đẩy mạnh hơn nữa để sao cho tương xứng mối quan hệ chính trị tin cậy, tốt đẹp giữa hai bên.

Trên tinh thần đó, tôi cho rằng: Trước hết, các bộ, ngành, cơ quan hữu quan, doanh nghiệp của hai nước cần tích cực tìm kiếm những phương thức hợp tác mới, có tính khả thi cao, có lợi cho cả hai bên, nhất là cố gắng tạo những điểm đột phá. Hai bên cần xây dựng kế hoạch và biện pháp triển khai đồng bộ, quyết liệt, thực hiện có kết quả những cam kết, thỏa thuận đã ký kết để đẩy mạnh quan hệ trong thời gian tới.

Thứ hai, phát huy hiệu quả vai trò của Ủy ban liên Chính phủ trong việc đôn đốc, triển khai thực hiện các lĩnh vực hợp tác ưu tiên giữa hai nước; tăng cường sự phối hợp tham vấn, đặc biệt là phát huy vai trò giám sát của Quốc hội, các cơ quan Quốc hội đối với việc thực hiện các thỏa thuận đã ký kết.

Thứ ba, hai bên cần phối hợp khởi động lại một cách hiệu quả dự án hợp tác trên lĩnh vực dầu khí, giải quyết dứt điểm những khó khăn, vướng mắc trong cơ chế tài chính và đầu tư, đã cản trở quan hệ kinh tế - thương mại giữa hai nước thời gian qua. Đặc biệt, triển khai Thỏa thuận giữa lãnh đạo cấp cao hai đảng, hai nước trong chuyến thăm, làm việc tại Venezuela, tháng 11/2023 vừa qua của đồng chí Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương, theo đó, tăng cường hợp tác trên những lĩnh vực có tiềm năng như viễn thông (giữa Viettel và các đối tác Venezuela), nông nghiệp, y tế (y học cổ truyền), xây dựng…; tăng cường trao đổi kinh tế-thương mại, tăng cường trao đổi thông tin giữa các doanh nghiệp, xây dựng lòng tin, thiết lập các mối quan hệ, giao dịch trực tiếp giữa các doanh nghiệp, giảm cách thức mua bán qua khâu trung gian và nhất là cần loại bỏ những trở ngại trong khâu thanh toán.

Thứ tư, cần đẩy mạnh hoạt động hợp tác đối ngoại giữa các địa phương, giữa các tỉnh, thành phố Việt Nam với các địa phương Venezuela. Các địa phương của Việt Nam cần chủ động quảng bá hình ảnh, tiềm năng của mình và có kế hoạch thúc đẩy các thỏa thuận hợp tác; nắm bắt các cơ hội hợp tác tại những địa phương của bạn.

Và cuối cùng, cần chú trọng, thúc đẩy hoạt động giao lưu nhân dân, nhất là giữa thế hệ trẻ hai nước. Hai bên cần phối hợp chặt chẽ trong công tác tuyên truyền, quảng bá về đất nước, con người của nhau qua việc đẩy mạnh các hoạt động giao lưu nhân dân, tổ chức những ngày văn hóa, tuần văn hóa, các cuộc triển lãm, hội thảo, tọa đàm; đẩy mạnh việc dạy và học tiếng Tây Ban Nha, tiếng Việt và tìm hiểu văn hóa, văn học, nghệ thuật của mỗi nước.

Với những tình cảm đoàn kết, hữu nghị giữa nhân dân hai nước, với nỗ lực của cả hai phía, quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp và Đối tác toàn diện Việt Nam-Venezuela được các thế hệ lãnh đạo và người dân hai nước dày công vun đắp đang có nhiều triển vọng tươi sáng, chắc chắn sẽ đạt nhiều thành tựu mới, góp phần tích cực vào công cuộc phát triển của mỗi nước, vì hòa bình, hạnh phúc, ổn định và hợp tác ở khu vực và trên thế giới.