Nằm trong Top 50 phụ nữ ảnh hưởng nhất Việt Nam 2019, theo bà, chuẩn của người phụ nữ hiện đại là gì?
Tôi luôn tâm niệm, ai cũng có quyền được thể hiện bản thân mình, có cơ hội để hoàn thiện, cống hiến, được hạnh phúc dù người đó là nữ hay nam giới. Thế giới hiện đại, những quan niệm về phụ nữ đã cởi mở hơn, người phụ nữ được tham gia nhiều hơn vào các hoạt động, có thể coi là một cơ hội mới.
Khi ấy, người phụ nữ cần biết nhiều hơn, làm được nhiều hơn, từ hiểu biết về chính trị, văn hóa, sử dụng công nghệ, đến định hướng cho gia đình mình, cho chính bản thân mình. Chính vì vậy, điều đầu tiên giúp phụ nữ sống tốt chính là sự tự chủ và hiểu biết. Những điều đó sẽ khiến họ mạnh mẽ hơn, dám đặt chân và vững bước trong một xã hội phát triển như vũ bão này.
Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3, bà nghĩ gì về vai trò của người phụ nữ trong gia đình? Dù bình quyền nhưng hẳn là người phụ nữ vẫn không thể quên được chức năng thiên bẩm?
Với tôi, gia đình là điểm bắt đầu và cũng là đích đến cho mọi suy nghĩ, hành động. Tôi không cho đó chỉ là chức năng thiên bẩm của người phụ nữ. Ngược lại, việc dày công vun đắp để có một gia đình hạnh phúc chính là mục tiêu lớn nhất của mỗi người. Gia đình vừa là điểm tựa vững chắc, vừa là minh chứng tiêu biểu nhất cho mỗi thành quả.
Tôi đã được lớn lên trong tình yêu của cha mẹ mình, trong sự hài hòa của họ để thấy và tin tưởng, không có sự phân vai tuyệt đối nào dành cho người phụ nữ. Nhưng nhất thiết, mỗi người, trong đó có phụ nữ phải bắt đầu cuộc sống gia đình bằng tất cả tình yêu thương, tôn trọng, biết kiềm chế cái tôi của bản thân, biết đánh thức cũng như khơi dậy năng lực của các thành viên khác trong gia đình.
Ở đây, tôi muốn nói đến người chồng, người cha. Những người đàn ông ấy sẵn sàng dành cơ hội để chúng tôi - người phụ nữ được làm và làm được những điều có ý nghĩa với gia đình, cho lý tưởng mà chúng tôi cùng nhau vun đắp. Bằng tình cảm, trách nhiệm và sự hiểu biết, chắc chắn mỗi người phụ nữ đều có thể tìm ra cách xây dựng tổ ấm của mình thật phù hợp.
PGS. TS. Chu Cẩm Thơ - 1 trong 50 gương mặt phụ nữ ảnh hưởng nhất Việt Nam do Tạp chí Forbes Việt Nam bình chọn. |
Thời hiện đại, người phụ nữ cũng phải biết tự "nâng cấp" bản thân mình về vẻ đẹp hình thức lẫn tâm hồn, tư thế, vị trí ra sao, thưa bà?
Tôi cho rằng “công, dung, ngôn, hạnh” vẫn là những tiêu chuẩn quá hoàn hảo mà phụ nữ rất khó đạt được. Như tôi chẳng hạn, tôi vĩnh viễn thấy mình không đáp ứng được những chuẩn đó. Tôi chỉ động viên mình hãy sống tự nhiên, để bản thân mình cảm nhận được những điều đang xảy ra, để có thể quyết định, hành động phù hợp nhất. Từ đó, sự chuyên nghiệp trong công việc sẽ giúp chúng ta dần có sự “nâng cấp” bản thân mình.
Chẳng hạn, tôi nhận ra ở mỗi sự kiện, tùy thuộc vào mức độ và yêu cầu, tôi phải có sự chuẩn bị khác nhau cho trang phục, cho phát ngôn của mình. Nhưng chắc chắn, dù trang bị ra sao, hẳn cái hồn của mỗi người vẫn tạo ra thần thái riêng biệt. Điều đó nằm trong giá trị con người, trong tâm hồn, trong nhận thức và cách hành xử. Vì thế, chúng ta chỉ có cách tự trau dồi mình, bền bỉ, tử tế sẽ được chấp nhận, dù “chuẩn” có được nâng cao thế nào.
Thời hội nhập vừa là thách thức vừa là cơ hội dành cho phụ nữ trong việc “định vị” hình ảnh của chính mình?
Thời đại ngày nay quả thực đã tạo cơ hội rất lớn cho những người phụ nữ trong việc thể hiện quan điểm của bản thân, tìm kiếm việc làm, mở mang giao lưu, học hỏi. Mạng xã hội là một minh chứng cho điều đó, khi cả tỉ người trên trái đất sẽ biết đến bạn.
Tuy nhiên, tôi thường nhắc nhở bản thân mình: cơ hội đến rất nhanh nhưng sẽ qua đi nếu sự chuẩn bị của mình để đến với thế giới chưa đủ. Tôi cũng từng biết đến nhiều người đã nhận lại thất bại chỉ vì họ quên, dù ở thời đại nào vẫn luôn tồn tại mối quan hệ “lượng - chất”, “nguyên nhân - kết quả”.
Khao khát để mọi người biết “chúng ta là ai” là một quyền tất yếu nhưng chúng ta không thể liều lĩnh “tiếp thị hình ảnh” của chính mình. Với tôi, cần trang bị cho mình vốn hiểu biết, kĩ năng, uy tín, định hình chính mình trước khi giới thiệu. Chúng ta phải thuyết phục được chính bản thân mình, người thân của mình, những đối tác của mình trước khi thực hiện những tiếp thị xa hơn, rộng hơn.
Người phụ nữ hiện đại khát khao khẳng định bản thân nhưng vẫn có không ít người không biết vượt ra khỏi cái bóng của mình?
Hồi đầu năm, tôi có buổi nói chuyện với các bạn trẻ trong sự kiện với chủ đề “bóng đè”. Hôm đó, chúng tôi cũng bàn đến việc vượt qua cái bóng của mình thế nào? Cái bóng đó có thể là một hình mẫu chúng ta vươn tới, có khi lại là của chính mình.
Vì thế, để thoát ra khỏi cái bóng, tôi nói với các bạn trẻ hãy nghĩ đến sự chân thật. Sự chân thật đến từ giá trị con người mình, để khiến mình không bị choáng ngợp bởi cái bóng vốn dĩ có thể thay đổi. Sự chân thật đó sẽ tạo lập uy tín, để chúng ta vượt qua chính mình, tạo ra hình ảnh và con người mình trong thế giới phẳng này.
Vậy ai sẽ là người trao cơ hội cho phụ nữ nếu như không phải chính mình?
Tình yêu thương sẽ giúp con người cho tặng nhau những cơ hội. Thực tế, cơ hội còn đến nhiều hơn, không chỉ bằng “cho - tặng”. Người phụ nữ cũng đừng áp lực phải tạo cơ hội cho chính mình. Tôi đã nhận ra, lúc nào chúng ta cũng có cơ hội. Chỉ cần nhìn ra xung quanh, thay đổi cách tiếp cận, sẵn sàng dịch chuyển, tự chúng ta đã tạo ra cơ hội cho chính mình và người khác.
Xin cảm ơn PGS!