Một phần quần đảo Dokdo/Takeshima (ảnh: Yonhap) |
Giới quan sát nhận định, hành động này của Nhật Bản như “một đòn giáng mạnh vào mối quan hệ vốn đã gặp khó khăn với Hàn Quốc”.
Trong báo cáo về chính sách đối ngoại (Sách xanh – Bluebook), chính quyền Shinzo Abe cho rằng Takeshima là lãnh thổ của Nhật Bản dựa trên những sự kiện lịch sử và luật pháp quốc tế. Báo cáo này đưa ra một ngày sau khi Bộ Giáo dục Nhật Bản tuyên bố phản đối việc Hàn Quốc công bố kết quả đánh giá thường xuyên sách giáo khoa cho học sinh trung học, trong đó có nội dung liên quan đến chủ quyền Dokdo/Takeshima.
Về phía Nhật Bản, trong năm 2011, chỉ có 4 trong tổng số 18 sách giáo khoa có tuyên bố của Tokyo rằng Hàn Quốc đang chiếm đóng bất hợp pháp Dokdo/Takeshima. Năm nay, số lượng sách giáo khoa có nội dung như vậy đã tăng lên 13, phản ánh nỗ lực của Chính quyền Shinzo Abe nhằm thúc đẩy các đòi hỏi chủ quyền.
Các quan chức Hàn Quốc mô tả động thái của Nhật Bản như một sự khiêu khích, sẽ làm suy yếu những nỗ lực cải thiện quan hệ giữa hai quốc gia láng giềng.
Quan hệ chính trị Seoul-Tokyo từ lâu đã trở nên căng thẳng mặc dù giao lưu kinh tế và văn hóa vẫn diễn ra mạnh mẽ. Nguyên nhân chính là những vấn đề lịch sử để lại như chế độ phát xít của Nhật Bản giai đoạn 1910-1945. Hàn Quốc cho rằng Nhật Bản chưa bao giờ đưa ra một lời xin lỗi chân thành cho những tội ác chiến tranh của mình. Bên cạnh đó, các tranh chấp liên tục giữa Seoul và Tokyo là một trở ngại lớn trong việc tăng cường hợp tác, trong khi Washington luôn mong muốn xây dựng quan hệ ba bên chặt chẽ hơn trong bối cảnh mối đe dọa quân sự từ Bình Nhưỡng và sự lớn mạnh của Bắc Kinh ngày càng tăng.
Quần đảo Takeshima/Dokdo có tên gọi quốc tế là đảo Liancourt. Đây là nhóm đảo nhỏ nằm cách đảo Honshu của Nhật Bản 250 km và cách phía Đông Nam bán đảo Triều Tiên khoảng 217 km. Nhật Bản gọi đảo Liancourt là Takeshima (Trúc đảo) trong khi đối với người Hàn Quốc, đây là Dokdo hay Tokdo (đảo Đơn độc). Kể từ tháng 7/1954, nhóm đảo này nằm dưới sự kiểm soát của Hàn Quốc. Nhóm đảo Takeshima/ Dokdo bao gồm 90 đảo nhỏ, trong đó có 37 mỏm đá không bị ngập, số còn lại chỉ là đá ngầm hoặc rạn san hô.Trong số 37 đảo nổi thì chỉ có hai hòn đảo cư trú được là đảo Tây và đảo Đông; 35 hòn đảo kia chỉ là mỏm đá.
Nhật Bản đề nghị đưa vụ tranh chấp ra Tòa án Công lý quốc tế (ICJ), tuy nhiên, Hàn Quốc phản đối. Theo nguyên tắc, ICJ chỉ phân xử khi có sự tham gia của cả hai nước tranh chấp.
N. Bảo (theo Yonhap)