Quy hoạch đô thị, đừng thấy gì cũng vội phản đối

Thiếu trầm trọng chỗ để xe

Hiện nay, chỗ để xe ô tô đang là vấn đề nhức nhối của hàng trăm chung cư tại Hà Nội. Điển hình như dãy chung cư 45 tầng khu đô thị Kim Văn Kim Lũ chỉ có một tầng hầm, riêng chỗ đỗ xe máy đã không đủ, chỗ đỗ xe ô tô là chuyện rất xa xỉ. Tình trạng thiếu chỗ đỗ xe ô tô luôn là vấn đề bức bối tại đây khi các bãi đỗ xe ôtô tự phát do Ban Quản lý tòa nhà ở Khu đô thị này tự lập ra đã chiếm toàn bộ vỉa hè và 1/3 lòng đường trong khu đô thị, dẫn đến việc thường xuyên ách tắc vào giờ cao điểm.

Ngay cả khu đô thị Linh Đàm, dù có hai bãi đỗ xe với sức chứa gần 200 xe nhưng nhà nào có xe ô tô thì "xe nhà ai nhà đó gửi", lý do chung quy cũng chỉ tại quỹ đất xây bãi để xe thì hầu như không có.

Tại khu đô thị mới Trung Hòa Nhân Chính, sau thời gian dài sử dụng, tình trạng thiếu chỗ đỗ xe ngày càng trầm trọng, gây bức xúc cho người dân. Trong quá trình thiết kế và xây dựng, do không tính được nhu cầu của người dân nên hầu hết đều không có tầng hầm để xe ôtô, hoặc có thì cũng chỉ đáp ứng được phần rất nhỏ.

Đó chỉ là những ví dụ điển hình cho thực trạng thiếu chỗ để xe khiến các bãi gửi xe máy, ô tô tự phát, không nằm trong quy hoạch đã ngang nhiên tồn tại bao nhiêu năm qua, chiếm toàn bộ diện tích vỉa hè dành cho người đi bộ, chiếm cả một phần lòng đường nội đô và thậm chí, những diện tích trong khu đô thị trước đây được quy hoạch là sân chơi, vườn hoa để người dân trong khu đô thị có chỗ vui chơi, giải trí, tập thể dục, giao lưu… thì nay đã biến thành bãi gửi xe do tầng hầm không đủ chỗ chứa.

Giành lại không gian chung

Trước hiện trạng nhức nhối nói trên, Hà Nội đã có cách giải quyết đáng chú ý nhất từ trước đến nay. Đó là Thành ủy Hà Nội chỉ đạo các sở liên quan và các chủ đầu tư xây dựng công trình, khu đô thị, trung tâm thương mại “Trong thiết kế và xây dựng phải bố trí thêm diện tích tầng hầm để xe, tối thiểu 3 tầng hầm, vừa đảm bảo xe của cư dân và bảo đảm xe của thành phố” - Thông báo kết luận của Thành ủy Hà Nội nêu rõ.

Quy định này sẽ làm người dân vui mừng khôn xiết, bởi chỗ để xe luôn là vấn đề nan giải ở rất nhiều công trình cao tầng hiện nay trên địa bàn thành phố. Rõ ràng, vấn đề chỗ đỗ xe ô tô cần phải đặt ra khi đầu tư một dự án chung cư cao tầng do nhu cầu sử dụng xe ngày càng tăng, tránh tình trạng quá tải về hạ tầng đỗ xe trong tương lai gần.

Ý kiến trái chiều

Chủ trương của Thành ủy Hà Nội đón nhận được sự hoan nghênh của đa số người dân, đặc biệt là hàng ngàn hộ dân đang phải sống trong cảnh dở khóc dở cười vì vừa không có chỗ để xe, vừa không có không gian công cộng để con trẻ vui chơi…

Thế nhưng chính sách này cũng đang gây xôn xao trong cộng đồng các doanh nghiệp kinh doanh địa ốc. Theo đại diện một số doanh nghiệp, với quy định này thì từ nay trở đi các dự án mới khi họ lập quy hoạch, thiết kế kỹ thuật và xin phê duyệt đầu tư, tất cả các công trình cao tầng đều phải có 3 tầng hầm trở lên. Họ cho rằng áp dụng chính sách này chắc chắn sẽ ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề chi phí đầu tư xây dựng dự án, làm tăng chi phí giá thành sản phẩm…và đương nhiên không phải chủ đầu tư nào, dự án cao tầng nào cũng có thể đáp ứng được 3 tầng hầm. Do vậy, quy định này đang được giới địa ốc rất quan tâm, và có nhiều ý kiến khác nhau.

Một doanh nghiệp xây dựng cho biết, nếu bắt buộc xây 3 tầng hầm thì chi phí xây dựng bị đẩy cao, giá nhà cũng vì thế mà bị đẩy thêm 1-2 giá. Khi đó, không ai khác chính người mua nhà sẽ phải trả phần chi phí đội lên này trong giá mua căn hộ của mình.

Tuy nhiên, có thể nói, nếu tiến hành một cuộc khảo sát ý kiến của tất cả những hộ dân đã mua nhà và đang phải chịu cảnh ngày ngày phải chạy bộ vài trăm mét mới tới bãi gửi xe, hay ngụp lặn trong một tầng hầm chật như nêm để gửi xe, rồi ngày nào cũng chứng kiến cảnh ùn tắc trong khu đô thị bởi những bãi đỗ xe tự phát… thì chắc chắn họ sẵn sàng mua nhà với giá cao hơn để thoát khỏi cảnh này.

Điển hình như tại khu đô thị Kim Văn – Kim Lũ, nhiều hộ dân đã bán căn hộ mình đang ở tại tòa nhà chỉ có một tầng hầm với bãi gửi xe chen chúc để chuyển sang tòa nhà vừa khánh thành kế bên với hai tầng hầm và bãi đỗ xe đủ sức chứa cho mỗi gia đình 1 ôtô và 2 xe máy.

Để phát triển bền vững

Ở các nước phát triển, tầng hầm có thể vừa là nơi để xe, vừa là nơi kinh doanh thương mại. Nhưng ở Việt Nam hiện nay chưa có khu đô thị nào có tầng hầm dành cho kinh doanh vì thực tế đầu tư tầng hầm tốn kém hơn rất nhiều nên khi có ý định kinh doanh thì chủ đầu tư thường sử dụng diện tích tầng trệt hoặc các tầng khác. Trong các khu đô thị, ngoài khu xây biệt thự, các khu chung cư cao tầng rất quan tâm xây tầng hầm để dành không gian bên trên cho các công trình công cộng.

Trước những vấn đề phát sinh với quy định bắt buộc nhà cao tầng phải có 3 tầng hầm, mới đây UBND thành phố Hà Nội đã có văn bản hỏa tốc gửi các sở ngành xung quanh quy định trong thiết kế và xây dựng tối thiểu có 3 tầng hầm.

Văn bản nêu rõ, để triển khai chỉ đạo của Thành ủy, từng bước cải thiện nâng cao điều kiện hạ tầng kỹ thuật, đáp ứng nhu cầu ngày một cao của Thủ đô về chất lượng sống đô thị, giao thông vận tải, thành phố giao Sở Quy hoạch – Kiến trúc chủ trì với các sở ngành nghiên cứu đề xuất các biện pháp, chính sách để cụ thể hóa nội dung chỉ đạo của Thành ủy như: thẩm quyền, hình thức ban hành chính sách, phân loại theo quy mô đầu tư (nhà thương mại, nhà xã hội, công trình công cộng…, theo không gian áp dụng-nội thành, ngoại thành…).

Như vậy, Hà Nội đã phát đi thông điệp sẽ có những chỉ đạo cụ thể, chi tiết đối với từng phân khúc nhà ở cũng như từng vị trí.