Bọ ngựa phong lan (tên khoa học: Hymenopus coronatus) được đặt tên theo loài hoa nổi tiếng này bởi vẻ bề ngoài nổi bật giống như hoa phong lan. Với hình dáng giống hệt bông hoa, loài bọ ngựa phong lan tận dụng lợi thế này để ngụy trang và rình vồ con mồi. Thức ăn yêu thích của bọ ngựa phong lan là loài bướm. Chúng hay đứng bất động trên những cành cây và chờ “bữa ăn” bay ngang qua.
Bọ ngựa phong lan sống trong các khu rừng mưa nhiệt đới ở các nước Đông Nam Á, chủ yếu là Malaysia và Indonesia.
| Bọ ngựa phong lan giả dạng bông hoa phong lan để rình bắt con mồi. |
Ưu thế vượt trội
Các nhà nghiên cứu Australia chỉ ra rằng, loài này thậm chí còn “cuốn hút” côn trùng hơn hoa thật với vẻ đẹp quyến rũ, đường cong uyển chuyển và màu sắc hài hòa (chủ yếu là màu trắng với các điểm nhấn màu hồng hoặc vàng, tương tự như một số loài hoa phong lan).
“Nhờ có vẻ ngoài hấp dẫn như vậy, loài vật này dễ dàng bắt mồi, tránh kẻ thù. Chúng chỉ cần một khoảng không gian nhỏ, “kiễn nhẫn” ngồi chờ và rình các con côn trùng bay qua. Chúng có thể thay đổi và bắt chước được khoảng 90 màu sắc tùy theo màu sắc của hoa phong lan. Bọ ngựa phong lan đực có kích thước chỉ bằng một nửa so với con cái”, nhà sinh vật học James OHanlon thuộc trường Đại học Sydney cho biết.
Từ những năm 1800, các nhà khoa học từng nhận thấy khả năng thay đổi màu sắc cơ thể của loài bọ ngựa phong lan. Tuy nhiên, để kiểm chứng giả thuyết đó, ông Jame OHanlon đã cùng với nhóm cộng sự tới Malaysia để nghiên cứu kỹ hơn về loài bọ ngựa này.
Khả năng đánh lừa
Việc thực hiện dự án nghiên cứu bọ ngựa phong lan không dễ dàng trong khi bản thân ông OHanlon và nhóm cộng sự của ông vẫn chưa hiểu rõ về loài côn trùng này.
Trước tiên họ tiến hành kiểm tra màu sắc của loài bọ ngựa bằng các bước sóng ánh sáng có thể nhìn thấy được đối với các loại côn trùng thụ phấn biết bay. Kết quả cho thấy 13 loại côn trùng thụ phấn không thể nhận biết được bọ ngựa phong lan.
Tiếp đến, các nhà khoa học quan sát các loại côn trùng thụ phấn phản ứng như thế nào trước bọ ngựa phong lan. Họ phát hiện có hơn 12 loại côn trùng không thể phát hiện bọ ngựa phong lan khi chúng đến gần và hầu hết những côn trùng này đều bị bọ ngựa chộp trước khi nhận ra chúng.
Từ những đặc điểm trên, các nhà nghiên cứu kết luận rằng loài bọ ngựa phong lan không chỉ có khả năng đánh lừa các loài côn trùng thụ phấn mà chúng còn rất giỏi chộp bắt con mồi.
Các nhà khoa học khẳng định bọ ngựa phong lan là chủng loại duy nhất trên thế giới hóa trang thành một loài hoa để bắt con mồi. Ông OHanlon cho biết: “Có nhiều loài động vật có khả năng ngụy trang giữa các loài hoa, tuy nhiên chúng ngụy trang để tránh kẻ thù chứ không bắt mồi như bọ ngựa phong lan”.
Cũng theo ông OHanlon, bọ ngựa phong lan được các nhà lai tạo côn trùng ưa thích, nhưng chúng rất hiếm và đắt tiền.