Singapore: cầu nối ASEAN – Trung Quốc

Ông Lý Hiển Long cho biết, nước này sẽ tiếp nhận vai trò điều phối viên quan hệ ASEAN – Trung Quốc từ Thái Lan vào tháng tới, trong bối cảnh căng thẳng tại Biển Đông đang leo thang.

Trong vấn đề Biển Đông

Vấn đề Biển Đông đang gây ra quan ngại sâu sắc trong khu vực khi Trung Quốc tăng cường hoạt động cải tạo đất xung quanh khu vực biển tranh chấp cho cả mục tiêu quân sự. Đặc biệt, Trung Quốc tỏ ra tức giận khi Philippines đưa tranh chấp trên Biển Đông giữa hai nước ra Tòa án trọng tài thường trực (PCA) Liên hợp quốc.

“Chúng tôi hy vọng tìm được điểm chung giữa các thành viên ASEAN, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc thảo luận giữa ASEAN và Trung Quốc. Chúng ta không thể giải quyết tranh chấp ngay lập tức, mặc dù vậy, ít nhất chúng ta có thể hạ nhiệt căng thẳng và ngăn chặn căng thẳng leo thang”, Thủ tướng Lý Hiển Long nói.

Cũng trong khuôn khổ Diễn đàn, Đại sứ lưu động Bộ Ngoại giao Singapore Tommy Koh cũng cho rằng, Trung Quốc nên xem xét lại lập trường của mình trong việc chấp nhận các phán quyết của trọng tài quốc tế liên quan đến giải quyết tranh chấp lãnh thổ, cũng như tôn trọng luật pháp quốc tế.

“Tôi thực sự mong muốn Trung Quốc hãy xem xét lại lập trường không chấp nhận cho cơ quan quốc tế phán quyết các vấn đề tranh chấp lãnh thổ”, ông Tommy Koh nói. Ông đã đưa ra ví dụ về việc Ấn Độ và Bangladesh cũng như Singapore và Malaysia chấp nhận các phán quyết của trọng tài quốc tế liên quan đến vấn đề tranh chấp lãnh thổ.

Do vậy, ông cho rằng Trung Quốc cần sử dụng phương thức tương tự để giải quyết vấn đề tranh chấp. “Có làm như vậy, Trung Quốc mới khiến các nước khác tin phục, bởi dù là một nước lớn thì Trung Quốc cũng phải tuân theo các nguyên tắc luật pháp quốc tế”, ông Tommy Koh nhấn mạnh.

“Một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ”

Với vai trò điều phối viên quan hệ ASEAN – Trung Quốc, quốc đảo sư tử cũng mong muốn là cầu nối trong hợp tác kinh tế, phát triển nguồn nhân lực và đào tạo giữa các nước ASEAN với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Thủ tướng Lý Hiển Long chia sẻ, năm 2015 đánh dấu kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Singapore – Trung Quốc. Vì vậy, ông cũng kỳ vọng có thể thúc đẩy hợp tác song phương trên nhiều lĩnh vực.

Trong khuôn khổ Diễn đàn, ông Lý Hiển Long cũng nêu ra một số yếu tố hiện tác động trực tiếp tới Singapore.

Thứ nhất, ông nhấn mạnh vai trò của mối quan hệ nước lớn Trung Quốc – Mỹ. “Đây là mối quan hệ song phương quan trọng nhất trên thế giới, nếu như mối quan hệ này ổn định và cả hai nước lớn hợp tác chặt chẽ với nhau thì sẽ tạo điều kiện dễ dàng cho các nước nhỏ hơn như Singapore trong quan hệ với cả Bắc Kinh và Washington. Nếu như mối quan hệ này có vấn đề, một số nước sẽ buộc phải lựa chọn quan hệ ưu tiên với một trong hai cường quốc. Thực hiện điều đó thực sự không thoải mái và dễ dàng chút nào!”, ông Lý Hiển Long nhấn mạnh.

Yếu tố quan trọng thứ hai là sự ổn định và hợp tác trong khuôn khổ các nước Đông Nam Á. Mặc dù Cộng đồng ASEAN ra đời vào cuối năm nay nhưng mỗi nước thành viên đều có những bận tâm nội bộ riêng. Singapore đang kỳ vọng một sự phát triển hơn nữa trong Hiệp hội, mà ở đó các nước thành viên thực sự gắn kết với nhau. Thủ tướng Lý Hiển Long cho rằng, các nước trong ASEAN thực sự có mối quan hệ thân mật, tựa như “một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ”.

Cuối cùng, theo ông Lý Hiển Long, đó là tác động tiêu cực từ chủ nghĩa khủng bố, cực đoan. Thời gian qua, một số người trong khu vực Đông Nam Á đã tới Trung Đông tham gia vào nhóm chiến binh thuộc Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Iraq và Syria. “Một ngày nào đó họ sẽ quay trở lại đất nước và thực tế đã có một số người trở về nước, mang theo suy nghĩ cực đoan, gây ra không ít vấn đề trong xã hội. Là một xã hội đa sắc tộc, đây thực sự là một mối nguy hiểm đối với đất nước chúng tôi”, Thủ tướng Lý Hiển Long nhấn mạnh.

Hằng Phạm (theo The Straits Times)