Tại sao kinh tế toàn cầu đang chậm lại?

Minh Anh
“Điều tồi tệ nhất vẫn chưa đến và đối với nhiều người, năm 2023 sẽ giống như một cuộc suy thoái”, IMF nhận định.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
IMF dự báo nền kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng 2,7% vào năm 2023, giảm từ mức 3,2% của năm 2022.  (Nguồn: Postpressmag)
IMF dự báo nền kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng 2,7% vào năm 2023, giảm từ mức 3,2% của năm 2022. (Nguồn: Postpressmag)

Nhiều yếu tố đang đè nặng lên tăng trưởng và góp phần gây ra bất ổn đối với kinh tế toàn cầu. Không chỉ “đầu tàu” Mỹ, mà là kinh tế toàn cầu đang chậm lại. Lạm phát ở các nước châu Âu tăng vọt sau xung đột địa chính trị tại Đông Âu nổ ra, đẩy giá các mặt hàng thiết yếu như khí đốt và thực phẩm lên cao.

Trên khắp thế giới, các ngân hàng trung ương đang “đua” tăng lãi suất trong nỗ lực kiểm soát giá cả tăng cao, bằng cách làm suy yếu nhu cầu của người tiêu dùng.

Bất ổn

Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đã hạ triển vọng tăng trưởng cho năm 2023, dự đoán nền kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng 2,7% vào năm 2023, giảm từ mức 3,2% của năm nay. Trong một báo cáo vào tháng trước, IMF chỉ ra rằng, nền kinh tế toàn cầu đang phải đối mặt với “những thách thức lớn” do sự gián đoạn chuỗi cung ứng liên quan đến đại dịch, xung đột ở Ukraine, tốc độ tăng trưởng kinh tế Trung Quốc giảm, lãi suất tăng… tất cả đều đang tác động xấu đến tăng trưởng.

Tại Mỹ, nỗi lo suy thoái gia tăng, trong khi lạm phát vẫn ở mức cao. Một số nhà kinh tế và giới đầu tư bày tỏ lo ngại về việc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) tăng lãi suất quá mạnh, tới mức chính họ có thể đã làm suy yếu nền kinh tế lớn nhất thế giới. Bằng cách làm cho vốn vay đắt hơn, ngân hàng trung ương đang cố gắng làm chậm nhu cầu của người tiêu dùng, điều này dẫn đến tăng trưởng chậm hơn, có thể gây ra suy thoái kinh tế, nếu các doanh nghiệp chậm tuyển dụng hoặc sa thải nhiều công nhân.

Tuy nhiên, theo đánh giá của một số nhà kinh tế, Mỹ thực sự đang ở một vị trí tốt hơn so với nhiều quốc gia khác. Chẳng hạn, các nước châu Âu đang chìm trong một cuộc suy thoái nghiêm trọng vì khủng hoảng năng lượng. Còn Mỹ, cho đến nay đã vượt qua khó khăn khá tốt, dù vẫn kiên trì với chính sách tài chính thắt chặt.

Cạnh tranh địa chính trị tại Đông Âu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra khủng hoảng năng lượng tại châu Âu, dẫn đến giá cả tăng vọt. Các quốc gia phụ thuộc nhiều hơn vào nhập khẩu năng lượng từ Nga-chẳng hạn như Đức và Italy-bị ảnh hưởng nặng nề bởi nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên bị hạn chế.

Lạm phát ở Eurozone đã tăng 10,6% trong tháng 10, so với một năm trước đó, tăng từ mức 9,9% của tháng trước. Lạm phát ở Anh cũng tăng cao do hóa đơn năng lượng “tăng chóng mặt”. Vào tháng 10, giá tiêu dùng ở Anh đã tăng 11,1% so với một năm trước.

Xung đột Nga-Ukraine đã làm gián đoạn hoạt động xuất khẩu lương thực như lúa mì, dầu hướng dương và các sản phẩm khác, làm căng thẳng nguồn cung lương thực toàn cầu và góp phần đẩy lạm phát cao hơn nữa.

Những đợt tăng giá này có thể dẫn đến suy thoái kinh tế nghiêm trọng vì thực phẩm và khí đốt là những mặt hàng thiết yếu của các hộ gia đình. Theo phân tích của GS. Raghuram Rajan thuộc Đại học Chicago, cựu Kinh tế gia trưởng của IMF, nếu người tiêu dùng châu Âu đang chi nhiều ngân sách hơn cho những mặt hàng này, thì họ sẽ có ít tiền hơn để chi cho các hàng hóa và dịch vụ khác.

Nhà kinh tế Pierre Lafourcade tại UBS, cho biết, các hộ gia đình châu Âu cũng không tích lũy được nhiều khoản tiết kiệm như người Mỹ. Trước đó, trong đại dịch, các nhà lập pháp Mỹ đã thông qua nhiều biện pháp kích thích kinh tế hơn, đồng thời đưa tiền trực tiếp cho người tiêu dùng, nên người dân Mỹ tiết kiệm được nhiều hơn. Tình hình không tương tự ở Eurozone, khi người dân ít dần các khoản tiết kiệm dư thừa.

Các nhà kinh tế của UBS dự đoán, nền kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng 2,1% trong năm 2023, mức thấp nhất kể từ năm 1993. 13 trong số 32 nền kinh tế mà UBS dự báo suy giảm, sẽ suy giảm trong ít nhất hai quý, mà theo một số nhà kinh tế, tình hình thực tế sẽ giống như suy thoái kinh tế toàn cầu.

Mặc dù, xung đột Nga-Ukraine làm trầm trọng thêm lạm phát toàn cầu, nhưng thực tế, giá tiêu dùng đã tăng trên khắp thế giới trước khi Moscow phát động chiến dịch quân sự. Dịch Covid-19 với các lệnh giãn cách, phong tỏa đã dẫn đến việc các nhà máy phải đóng cửa. Trong khi, nhu cầu hàng hóa của người tiêu dùng vẫn tăng, đẩy giá nhiều mặt hàng tăng cao.

IMF dự đoán, lạm phát toàn cầu sẽ tăng từ 4,7% vào năm 2021 lên 8,8% vào năm 2022. Cơ quan này cũng dự đoán, mức tăng giá chung sẽ giảm xuống 6,5% vào năm 2023.

Và… bế tắc?

Tuy nhiên, về bản chất, các yếu tố chính thúc đẩy lạm phát ở Mỹ khác với các nước châu Âu. Theo GS. kinh tế Karen Dynan tại Đại học Harvard, thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế quốc tế Peterson, lạm phát ở Mỹ đã ảnh hưởng đến nhiều loại hàng hóa và dịch vụ hơn so với các quốc gia khác, một phần là do nhu cầu tiêu dùng mạnh mẽ.

Trong khi đó, theo GS. Dynan, nếu chi phí năng lượng và lương thực giảm xuống, sẽ giúp giảm đáng kể giá cả ở các nước châu Âu, tuy nhiên, sẽ không đủ để giải quyết vấn đề lạm phát tại Mỹ.

Theo đánh giá của GS. Kenneth Rogoff của Đại học Harvard và là cựu Kinh tế gia trưởng của IMF, nền kinh tế Trung Quốc đang khá “bí bách” vì những hạn chế do dịch Covid-19 gây ra, trong bối cảnh suy yếu của ngành bất động sản.

Dù các nhà kinh tế kỳ vọng, nền kinh tế thứ hai thế giới sẽ tăng trưởng trở lại vào năm tới khi dịch bệnh bớt căng thẳng, nhưng những gián đoạn trong hoạt động sản xuất hàng hóa đã và đang làm suy yếu chi tiêu của người tiêu dùng. Lĩnh vực bất động sản vốn chiếm khoảng một phần năm hoạt động kinh tế ở Trung Quốc, đã suy yếu đáng kể, sau nhiều năm “bong bóng” phình to.

GS. Rogoff cho rằng, tình hình khá bế tắc, dù nền kinh tế Mỹ “tốt hơn rõ rệt” so với các nước châu Âu và Trung Quốc, nhưng nền kinh tế toàn cầu yếu hơn lại tác động tiêu cực trở lại người tiêu dùng Mỹ.

Nếu người tiêu dùng ở các quốc gia khác không đủ khả năng mua nhiều hàng hóa của Mỹ, điều đó có thể gây tổn hại cho các doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp kiếm được ít lợi nhuận hơn ở nước ngoài, tức là mức lương cho công nhân của họ ở Mỹ sẽ thấp hơn, GS. Rogoff phân tích.

Và mặc dù nền kinh tế lớn nhất thế giới đang đứng vững, nước này vẫn có thể chứng kiến một cuộc suy thoái nghiêm trọng trong những tháng tới, khi Fed tiếp tục tăng lãi suất. “Nếu Mỹ thắt chặt quá mức, có lẽ nền kinh tế này sẽ tệ hơn châu Á và có thể còn tệ hơn cả châu Âu”, GS. Rogoff kết luận.

Fed lại sắp tăng lãi suất, suy thoái kinh tế đang cận kề?

Fed lại sắp tăng lãi suất, suy thoái kinh tế đang cận kề?

Theo AFP, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) dự báo sẽ tiếp tục tăng lãi suất tại cuộc họp tuần tới. Động thái này ...

Eurozone: Kinh tế tăng trưởng chậm, lạm phát cao, suy thoái đang 'rình rập'

Eurozone: Kinh tế tăng trưởng chậm, lạm phát cao, suy thoái đang 'rình rập'

Ngày 31/10, Cơ quan Thống kê Liên minh châu Âu (Eurostat) cho biết, tăng trưởng kinh tế Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) ...

'Sức mạnh' năng lượng Nga đã qua thời đỉnh cao, nền kinh tế đang 'co lại'

'Sức mạnh' năng lượng Nga đã qua thời đỉnh cao, nền kinh tế đang 'co lại'

Đặc phái viên năng lượng của Bộ Ngoại giao Mỹ nhận định, vị thế nhà cung cấp năng lượng dồi dào và giá rẻ hàng ...

Nền kinh tế toàn cầu trầm lắng, Việt Nam vẫn duy trì loạt chỉ số tăng trưởng ấn tượng

Nền kinh tế toàn cầu trầm lắng, Việt Nam vẫn duy trì loạt chỉ số tăng trưởng ấn tượng

Dẫn báo cáo của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Sputnik cho rằng, Việt Nam được xem là điểm sáng trong “bức tranh tối màu” ...

Chuyên gia Đức: Việt Nam đã làm rất tốt và vượt ra khỏi tình hình kinh tế ảm đạm của toàn cầu

Chuyên gia Đức: Việt Nam đã làm rất tốt và vượt ra khỏi tình hình kinh tế ảm đạm của toàn cầu

Là thị trường rất hấp dẫn, nhiều cơ hội hợp tác và tiềm năng kinh tế chưa được khai thác hết, Việt Nam có thể ...

Đọc thêm

Chi tiết lịch thi lớp 10 trường THPT Chuyên Ngoại ngữ, ĐH Quốc gia Hà Nội

Chi tiết lịch thi lớp 10 trường THPT Chuyên Ngoại ngữ, ĐH Quốc gia Hà Nội

Trường ĐH Ngoại ngữ - ĐH Quốc gia Hà Nội vừa thông báo tuyển sinh lớp 10 Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ năm 2024.
Thanh niên Việt Nam phát huy truyền thống 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Thanh niên Việt Nam phát huy truyền thống 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Baoquocte.vn. Ngày 29/3 đã diễn ra Hội thảo quốc gia với chủ đề 'Thanh niên Việt Nam phát huy truyền thống 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ xây dựng và ...
Tín hiệu tích cực về môi trường biển khi cá heo liên tục xuất hiện tại các vùng biển tỉnh Quảng Ninh

Tín hiệu tích cực về môi trường biển khi cá heo liên tục xuất hiện tại các vùng biển tỉnh Quảng Ninh

Thời gian gần đây cá heo, trong đó có cá heo trắng liên tục xuất hiện tại các vùng biển Quảng Ninh như Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long...
Cự tuyệt kế hoạch của Ukraine, Nga sẽ chỉ tham gia hội nghị hòa bình nếu có điều kiện này

Cự tuyệt kế hoạch của Ukraine, Nga sẽ chỉ tham gia hội nghị hòa bình nếu có điều kiện này

Nếu lợi ích của Nga được tôn trọng, Moscow sẵn sàng bảo đảm lợi ích hợp pháp của các bên tham gia khác trong quá trình đàm phán về vấn ...
Tổng Cục Thống kê họp báo: Điểm sáng FDI quý I/2024, vốn FDI tăng 13,4% so với cùng kỳ năm trước

Tổng Cục Thống kê họp báo: Điểm sáng FDI quý I/2024, vốn FDI tăng 13,4% so với cùng kỳ năm trước

Ngày 29/3 Tổng cục Thống kê tổ chức Họp báo công bố số liệu thống kê kinh tế – xã hội quý I/2024. Bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng ...
Lỡ hẹn với ngày xanh tập 10: Chủ tịch Thắng tiết lộ quá khứ với con gái

Lỡ hẹn với ngày xanh tập 10: Chủ tịch Thắng tiết lộ quá khứ với con gái

Lỡ hẹn với ngày xanh tập 10, người lạ mặt bà Thật nhắc tới có phải là ông Thắng? Duyên và Giang có liên hệ gì không?
Tổng Cục Thống kê họp báo: Điểm sáng FDI quý I/2024, vốn FDI tăng 13,4% so với cùng kỳ năm trước

Tổng Cục Thống kê họp báo: Điểm sáng FDI quý I/2024, vốn FDI tăng 13,4% so với cùng kỳ năm trước

Ngày 29/3 Tổng cục Thống kê tổ chức Họp báo công bố số liệu thống kê kinh tế – xã hội quý I/2024. Bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng chủ trì cuộc họp báo.
Giá cà phê hôm nay 29/3/2024: Giá cà phê thế giới quay đầu giảm mạnh, thị trường đón tín hiệu mới, sắp 'có biến'?

Giá cà phê hôm nay 29/3/2024: Giá cà phê thế giới quay đầu giảm mạnh, thị trường đón tín hiệu mới, sắp 'có biến'?

Giá cà phê robusta thế giới dự kiến còn hướng lên vùng kỷ lục 4.000 USD/tấn. Giá cà phê trong nước sẽ tiếp tục hướng tới các mức trên 100.000 đồng/kg...
Giá heo hơi hôm nay 29/3: Giá heo hơi tiếp đà giảm; sản lượng thịt hơi xuất chuồng tăng

Giá heo hơi hôm nay 29/3: Giá heo hơi tiếp đà giảm; sản lượng thịt hơi xuất chuồng tăng

Giá heo hơi hôm nay tiếp đà giảm 1.000 đồng/kg. Hiện tại, giá khảo sát ở các tỉnh thành dao động trong khoảng 58.000 - 62.000 đồng/kg.
Giá xăng dầu hôm nay 29/3: Giảm nhẹ; trong nước tăng mạnh, xăng RON 95-III tăng hơn 500 đồng/lít

Giá xăng dầu hôm nay 29/3: Giảm nhẹ; trong nước tăng mạnh, xăng RON 95-III tăng hơn 500 đồng/lít

Giá xăng dầu hôm nay 29/3, giá dầu Brent và WTI giảm nhẹ. Xăng trong nước được điều chỉnh tăng mạnh từ chiều 28/3, riêng xăng RON 95-III tăng hơn 500 đồng/lít.
Hợp tác thương mại Việt Nam-Canada trở thành ‘ngôi sao sáng’ trong khối CPTPP

Hợp tác thương mại Việt Nam-Canada trở thành ‘ngôi sao sáng’ trong khối CPTPP

Kể từ khi Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có hiệu lực, thương mại hai chiều Việt Nam-Canada tăng trưởng 170%.
PetroVietnam và các đối tác ký kết các thỏa thuận thương mại cho chuỗi dự án khí điện Lô B – Ô Môn

PetroVietnam và các đối tác ký kết các thỏa thuận thương mại cho chuỗi dự án khí điện Lô B – Ô Môn

PetroVietnam và các đối tác ký kết các thỏa thuận thương mại cho chuỗi dự án khí điện Lô B – Ô Môn
Bất động sản mới nhất: Thị trường đặc biệt nhạy cảm với thông tin quy hoạch, các phân khúc hút vốn ngoại, chuyển mục đích sử dụng đất nhiều dự án

Bất động sản mới nhất: Thị trường đặc biệt nhạy cảm với thông tin quy hoạch, các phân khúc hút vốn ngoại, chuyển mục đích sử dụng đất nhiều dự án

Tránh rủi ro khi đầu tư 'đón sóng' quy hoạch hạ tầng, các phân khúc địa ốc thu hút nguồn vốn ngoại… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Giải mã hiện tượng giá chung cư Hà Nội tăng vù vù, cơn sốt ‘món khoái khẩu’ đất nền đang trở nên khác biệt

Bất động sản mới nhất: Giải mã hiện tượng giá chung cư Hà Nội tăng vù vù, cơn sốt ‘món khoái khẩu’ đất nền đang trở nên khác biệt

Giá chung cư Hà Nội liên tục tăng, đất nền vẫn được săn đón, Vinhomes rộng cửa đầu tư dự án tại Long An… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất
Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Bất động sản mới nhất: Chung tay phá ‘cục máu đông’, nhà giá rẻ đang ‘tuyệt chủng’, giá đất ven Hà Nội tăng theo dự án vành đai 4

Nỗ lực lấy lại niềm tin vào thị trường; nguồn cung khan hiếm, giá nhà tăng cao… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà ở trong nước, TPHCM thu hồi đất 31 dự án, mức phạt khi chậm sang tên sổ đỏ

Bất động sản mới nhất: Đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà ở trong nước, TPHCM thu hồi đất 31 dự án, mức phạt khi chậm sang tên sổ đỏ

Bộ Xây dựng đề xuất điều kiện để Việt kiều sở hữu nhà trong nước, TPCM thu hồi đất 31 dự án trong năm 2024… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Chính phủ yêu cầu giải quyết việc ‘thổi giá’, giải mã hiện tượng giá chung cư tăng vù vù, chuyên gia hiến kế

Bất động sản mới nhất: Chính phủ yêu cầu giải quyết việc ‘thổi giá’, giải mã hiện tượng giá chung cư tăng vù vù, chuyên gia hiến kế

Yêu cầu khắc phục nghịch lý thừa nhà cao cấp, giá nhà trung bình ở Việt Nam cao gấp gần 24 lần thu nhập… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Hồ sơ miễn thuế đối với trường hợp thừa kế bất động sản

Hồ sơ miễn thuế đối với trường hợp thừa kế bất động sản

Xin cho tôi hỏi hồ sơ miễn thuế đối với trường hợp thừa kế bất động sản gồm những gì? - Độc giả Thanh Huyền
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/3: Đồng USD leo dốc trước dữ liệu lạm phát quan trọng của Mỹ; Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/3: Đồng USD leo dốc trước dữ liệu lạm phát quan trọng của Mỹ; Yen Nhật giảm mạnh

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 29/3 ghi nhận đồng USD tăng giá trước khi dữ liệu lạm phát quan trọng của Mỹ được công bố.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/3: Yen Nhật 'long đong', USD trên đà tăng trưởng vững chắc

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/3: Yen Nhật 'long đong', USD trên đà tăng trưởng vững chắc

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 28/3 ghi nhận đồng USD đang trên đà tăng trưởng hằng quý vững chắc.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 27/3: Đồng USD tăng nhẹ, Yen Nhật đón tin không vui

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 27/3: Đồng USD tăng nhẹ, Yen Nhật đón tin không vui

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 27/3 ghi nhận USD tăng nhẹ khi các nhà giao dịch chờ đợi các dữ liệu mới về chính sách tiền tệ của Fed.
Từ ngày 1/7/2024, chuyển khoản trên 10 triệu phải xác thực bằng khuôn mặt vân tay

Từ ngày 1/7/2024, chuyển khoản trên 10 triệu phải xác thực bằng khuôn mặt vân tay

Tôi đọc được thông tin tới đây nếu chuyển khoản trên 10 triệu thì phải xác thực bằng khuôn mặt, vân tay. Vậy thông tin này có đúng không? – Độc giả Hà Phương
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/3: Đồng Yen trượt dốc, giới chức Nhật Bản bàn về khả năng can thiệp chính thức

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/3: Đồng Yen trượt dốc, giới chức Nhật Bản bàn về khả năng can thiệp chính thức

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 26/3 ghi nhận đồng USD quay đầu giảm, trong khi đó, Yen Nhật cũng không giữ được mức tăng lâu dài.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/3: USD tăng cao kéo Euro lao dốc, trong nước liên trục đi lên

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/3: USD tăng cao kéo Euro lao dốc, trong nước liên trục đi lên

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/3 ghi nhận đồng USD tăng cao, phục hồi toàn bộ khoản lỗ và kéo đồng Euro xuống thấp hơn.
Phiên bản di động