Tăng cường hợp tác toàn diện với Campuchia, cùng ASEAN ứng phó các thách thức

Lần đầu tiên Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thăm chính thức Campuchia và dự Hội nghị cấp cao ASEAN trực tiếp đầu tiên sau đại dịch Covid-19.

Thăm chính thức Campuchia, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chào Quốc vương Norodom Sihmoni, hội đàm với Thủ tướng Samdech Techo Hun Sen, hội kiến Chủ tịch Thượng viện Campuchia Samdech Say Chhum, Chủ tịch Quốc hội Campuchia Samdech Heng Samrin và dự Diễn đàn xúc tiến đầu tư và thương mại Việt Nam-Campuchia.

Chuyến thăm diễn ra trong “Năm Hữu nghị Việt Nam-Campuchia 2022” chào mừng 55 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Do vậy, đây là dịp để hai bên rà soát lại tổng thể quan hệ, từ đó xác định những xung lực mới, động lực mới và biện pháp mới nhằm thúc đẩy quan hệ hai nước đi vào giai đoạn mới thực chất, hiệu quả và tin cậy hơn.

Đặc biệt, trong bối cảnh năm nay, Campuchia đảm nhận vị trí chủ nhà các hội nghị ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác, Việt Nam cũng đảm nhiệm nhiều vị trí đa phương quan trọng, chuyến thăm là dịp để lãnh đạo hai nước trao đổi quan điểm, lập trường trên các vấn đề khu vực, quốc tế, hỗ trợ nhau trên các diễn đàn đa phương, đặc biệt thể hiện Việt Nam hỗ trợ mạnh mẽ Campuchia đảm trách thành công vai trò chủ nhà ASEAN.

Ngày càng gắn bó, tin cậy

“Lúc sinh thời, cố Quốc vương Norodom Sihanouk luôn căn dặn phải cố gắng duy trì tình hữu nghị giữa hai dân tộc”, Quốc vương Norodom Sihamoni chia sẻ khi tiếp Thủ tướng Phạm Minh Chính. Chắc rằng, tiếp bước những trang sử trong quan hệ song phương được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quốc vương Norodom Sihanouk cùng các thế hệ lãnh đạo và nhân dân dày công xây dựng, vun đắp, hai nước ngày nay càng quyết tâm củng cố và phát triển hơn nữa quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài giữa Việt Nam và Campuchia.

Lãnh đạo hai nước chúc mừng lẫn nhau về những nỗ lực và thành quả vừa đạt được. Việt Nam chúc mừng Chính phủ và nhân dân Campuchia đã nhanh chóng kiểm soát dịch bệnh Covid-19, phục hồi kinh tế và ổn định an sinh xã hội; chúc Campuchia tổ chức tốt cuộc bầu cử Quốc hội khóa VII năm 2023, tiếp tục xây dựng đất nước Campuchia hòa bình, ổn định và phát triển phồn vinh, thịnh vượng.

Lãnh đạo Campuchia chúc mừng những thành tựu to lớn và toàn diện Việt Nam đã đạt được trong công cuộc xây dựng, đổi mới và phát triển đất nước, cũng như kết quả rất ấn tượng trong phòng chống dịch Covid-19, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội sau đại dịch; chúc mừng Việt Nam vừa trúng cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025, thể hiện vị thế quốc tế ngày càng cao; bày tỏ tin tưởng và chúc nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đứng đầu, tiếp tục giành nhiều thắng lợi mới, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Hai bên bày tỏ hài lòng về sự phát triển của quan hệ Việt Nam-Campuchia thời gian qua. Vượt qua những khó khăn, cản trở bởi đại dịch, quan hệ chính trị-ngoại giao giữa hai nước vẫn không ngừng được củng cố, ngày càng gắn bó, tin cậy thông qua duy trì tiếp xúc, trao đổi cấp cao thường xuyên trên tất cả các kênh, phát huy hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương.

Hai nước nhất trí tiếp tục tăng cường hợp tác quốc phòng và an ninh, nhấn mạnh nguyên tắc không cho phép bất kỳ lực lượng thù địch nào sử dụng lãnh thổ của nước này làm phương hại đến an ninh và lợi ích của nước kia; khẳng định phối hợp triển khai hiệu quả các thỏa thuận, cơ chế hiện có nhằm giữ vững ổn định chính trị, an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở mỗi nước, ngăn chặn các loại tội phạm xuyên biên giới như buôn người, vận chuyển và buôn lậu ma túy, đẩy mạnh hợp tác bảo đảm an ninh mạng, bảo hộ công dân...

Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn Campuchia tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho cộng đồng người gốc Việt sinh sống, làm việc ổn định và hợp pháp tại Campuchia, hòa nhập và đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế-xã hội của sở tại, góp phần gắn kết và thắt chặt quan hệ láng giềng hữu nghị.

Cùng nhìn nhận về bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, khó lường, Việt Nam và Campuchia nhất trí tăng cường phối hợp, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương, nhất là trong khuôn khổ ASEAN và các cơ chế hợp tác tiểu vùng Mekong; tích cực góp phần củng cố đoàn kết, thống nhất và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN; cùng đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và thế giới.

Về vấn đề Biển Đông, hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không, tăng cường xây dựng lòng tin, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, tuân thủ luật pháp quốc tế, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982; ủng hộ các bên thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) cũng như thúc đẩy hoàn thành Bộ Quy tắc ứng xử (COC) hiệu lực, thực chất, phù hợp luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.

Tạo thuận lợi cho đầu tư, thương mại

Hợp tác kinh tế được hai bên chú trọng thảo luận, nhấn mạnh việc tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho doanh nghiệp Việt Nam đầu tư, kinh doanh ổn định, lâu dài tại Campuchia trên cơ sở cùng có lợi.

Hai bên cùng nhấn mạnh tầm quan trọng của thương mại biên giới và hợp tác phát triển kinh tế khu vực giáp biên, kinh tế cửa khẩu; hoan nghênh việc nỗ lực hoàn tất Hiệp định thương mại biên giới Việt Nam-Campuchia để ký kết nhân chuyến thăm này.

Thời gian qua, thương mại và đầu tư song phương trở thành điểm sáng trong quan hệ.

Kim ngạch thương mại hai chiều năm 2021 đạt trên 9,5 tỷ USD, tăng gần 80% so với năm 2020; kim ngạch chín tháng đầu năm nay đạt 8,45 tăng 16,7% so với cùng kỳ năm 2021, cán cân thương mại tương đối cân bằng.

Đến nay, Việt Nam có 198 dự án đầu tư còn hiệu lực ở Campuchia với tổng vốn đăng ký đạt 2,92 tỷ USD, đứng đầu ASEAN và trong nhóm năm nước có đầu tư lớn nhất tại Campuchia.

Hai bên nhất trí đẩy mạnh kết nối hai nền kinh tế, cả về cơ sở hạ tầng cứng cũng như thể chế, chính sách; ưu tiên thúc đẩy hợp tác về chuyển đổi số giữa các cơ quan quản lý nhà nước cũng như giữa các doanh nghiệp hai nước; hỗ trợ nhau xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ ở mỗi nước, đồng thời bảo đảm hội nhập quốc tế sâu rộng, hiệu quả.

Về công tác biên giới, hai bên nhất trí tôn trọng và thực hiện đầy đủ các điều ước về biên giới đã ký kết giữa hai nước, tiếp tục thúc đẩy đàm phán, cùng nỗ lực tìm kiếm giải pháp thỏa đáng đối với 16% đường biên giới trên đất liền chưa hoàn thành phân giới cắm mốc; đồng thời, giải quyết các vấn đề phát sinh trên tinh thần đoàn kết, hữu nghị, góp phần xây dựng đường biên giới Việt Nam-Campuchia hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

Cùng hành động ứng phó với thách thức

Theo Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ, Hội nghị Cấp cao ASEAN và các hội nghị cấp cao liên quan lần này có ý nghĩa đặc biệt ở ba điểm.

Thứ nhất, đây là Hội nghị gặp mặt trực tiếp đầu tiên của các nguyên thủ, người đứng đầu Chính phủ các nước ASEAN với các đối tác, trong đó có nhiều cường quốc trong và ngoài khu vực sau ba năm dịch bệnh. Thời gian qua, các nước ASEAN cơ bản đều đã vững vàng vượt qua giai đoạn khó khăn, thể hiện sức sống và khả năng tự cường mạnh mẽ của ASEAN.

Thứ hai, các diễn biến phức tạp gần đây trong cả tình hình an ninh, kinh tế khu vực và toàn cầu đang rất cần được các nhà lãnh đạo ASEAN và thế giới thảo luận và tìm ra giải pháp thỏa đáng, nhằm sớm khôi phục kinh tế và giải quyết các tình huống khủng hoảng an ninh hiện nay. Đây là thách thức nhưng cũng là cơ hội để ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm cũng như khả năng đóng góp quan trọng trong nỗ lực giải quyết các vấn đề chung.

Thứ ba, điều quan trọng nhất đối với ASEAN là qua các Hội nghị đó, ASEAN không chỉ tiếp tục thúc đẩy củng cố cộng đồng vững mạnh, đoàn kết, gắn kết trong nội khối mà còn thảo luận và xác định các động lực mới, hướng đi mới, giải pháp mới để khu vực Đông Nam Á tiếp tục duy trì được sự hấp dẫn, tính năng động và tiên phong trong thúc đẩy tăng trưởng bền vững, bao trùm và gắn với quá trình chuyển đổi số, kinh tế số đang diễn ra mạnh mẽ.

Với chủ đề “ASEAN cùng hành động ứng phó các thách thức”, nhiều vấn đề trọng tâm sẽ được thảo luận như hợp tác phục hồi kinh tế khu vực, phối hợp tìm kiếm các giải pháp cho các điểm nóng của khu vực cho đến vấn đề nâng cấp quan hệ đối tác giữa ASEAN với các đối tác nước lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Ấn Độ. Với các Hội nghị Cấp cao của ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác cùng hàng trăm các hoạt động song phương bên lề, chuỗi Hội nghị Cấp cao ASEAN sẽ là những đóng góp quan trọng của ASEAN cho hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực và trên thế giới.

Đoàn đại biểu Việt Nam do Thủ tướng Phạm Minh Chính dẫn đầu sẽ tham dự kỳ Hội nghị với tinh thần nhất quán của Việt Nam trong hợp tác ASEAN và ASEAN với các đối tác.

Nhìn lại chặng đường 27 năm gia nhập và tham gia ASEAN từ 1995, trải qua nhiều thăng trầm, biến động của thế giới và khu vực, có thể tự hào nói rằng Việt Nam đã thể hiện rất rõ phương châm hợp tác chủ động-trách nhiệm-sáng tạo-hài hòa trong tham gia ASEAN. Đó cũng chính là bí quyết thành công của Việt Nam trong ASEAN và đã nhận được sự ủng hộ và coi trọng của các nước thành viên ASEAN và đối tác.

Như vậy, chuyến thăm song phương kết hợp đa phương của Thủ tướng Phạm Minh Chính một lần nữa thể hiện Việt Nam coi trọng quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài với Campuchia; tích cực, chủ động trong hợp tác với ASEAN, giữa ASEAN và các đối tác.