Tăng trưởng của Nhật Bản bất ngờ vượt Trung Quốc, lý do thực sự là gì?

Theo số liệu GDP sơ bộ năm 2023 do Văn phòng Nội các Nhật Bản công bố ngày 15/2, tốc độ tăng trưởng danh nghĩa của nước này lần đầu tiên vượt qua Trung Quốc kể từ năm 1977.

Người tiêu dùng mua hàng tại một chợ ở Quảng Tây, Trung Quốc. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Cụ thể, nền kinh tế Nhật Bản ghi nhận mức tăng trưởng danh nghĩa năm 2023 là 5,7%, trong khi Trung Quốc tăng 4,6%.

Sự đảo chiều đáng ngạc nhiên diễn ra khi Nhật Bản bắt đầu rơi vào tình trạng lạm phát, trong khi Trung Quốc đang đối mặt với áp lực giảm phát.

Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tăng trưởng thực tế 5,2% năm ngoái. Tăng trưởng thực tế tăng tốc so với năm trước, một phần nhờ sự phục hồi từ mức tăng trưởng 3% của năm 2022, khi nền kinh tế sụt giảm mạnh vì Covid-19.

Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng danh nghĩa - có tính đến lạm phát - đã giảm xuống 4,6% vào năm 2023 từ mức 4,8% của năm trước.

Tin liên quan
Dân số trẻ trở thành lực lượng tiêu thụ vàng chính ở Trung Quốc

Các quốc gia như Mỹ và Đức có tốc độ tăng trưởng danh nghĩa trên 6%, khiến sự tăng chậm lại của Trung Quốc trở nên nổi bật khi so sánh với các nước phát triển lớn ngoài Nhật Bản.

Trong khi đó, nhu cầu trong nước ở Bắc Kinh vẫn chậm trong bối cảnh bất động sản sụt giảm kéo dài và thị trường việc làm khó khăn, đặc biệt là đối với giới trẻ. Đồng thời, đầu tư vào hạ tầng và các lĩnh vực công nghiệp vẫn tiếp tục giúp đẩy mạnh năng lực cung ứng, gây áp lực giảm phát liên tục lên nền kinh tế.

Bên cạnh đó, giá tiêu dùng giảm so với cùng kỳ trong bốn tháng liên tiếp đến tháng 1/2024, thì chỉ số giá sản xuất so với cùng kỳ năm trước lại ở mức âm kể từ tháng 10/2022.

Nhà phân tích Lillian Li của Moody's Investor Service nhận định, các biện pháp chính sách được Trung Quốc thực hiện trong những tuần gần đây nhằm mục đích thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhưng kết quả thực tế vẫn chưa rõ ràng.

Bà nói: “Tác động đến tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) danh nghĩa vào năm 2024 sẽ phụ thuộc vào việc liệu các biện pháp đó và bước kích thích trong tương lai có thể cải thiện niềm tin của thị trường và thúc đẩy nhu cầu một cách bền vững hay không”.

Còn theo chiến lược gia về Trung Quốc Thomas Gatley tại công ty nghiên cứu độc lập Gavekal, áp lực giảm phát ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có thể sẽ tiếp tục, hoặc thậm chí gia tăng và gây áp lực giảm giá toàn cầu.

Ông nói: “Với thời kỳ bùng nổ lịch sử của ngành bất động sản rõ ràng đã trôi qua, chính phủ đang dồn toàn bộ sức lực vào việc mở rộng sản xuất để thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai. Có lý do thuyết phục để tin rằng Trung Quốc thực sự sẽ vẫn là một quốc gia giảm phát trong những năm tới”.

Song song với đó, sức mạnh sản xuất của Trung Quốc là yếu tố quan trọng giúp giảm lạm phát toàn cầu trong hai thập kỷ qua, đặc biệt là kể từ khi Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vào năm 2001.

Ông Gatley tin rằng, yếu tố Trung Quốc có thể sẽ đẩy giá xuống. Ông nói: “Ảnh hưởng của Trung Quốc đối với giá cả toàn cầu thậm chí còn nghiêng rõ ràng hơn theo hướng giảm phát”.