Đại sứ Nguyễn Hồng Thao, thành viên Việt Nam tại Khóa họp 71, Ủy ban Luật pháp quốc tế. |
Ủy ban Luật pháp quốc tế thuộc Liên hợp quốc gồm có 34 thành viên do Đại hội đồng LHQ bầu ra, có vai trò quan trọng trong tiến trình pháp điển hóa và phát triển tiến bộ luật pháp quốc tế, đã soạn thảo nhiều văn kiện pháp lý quốc tế quan trọng như Công ước Viên về Luật điều ước quốc tế năm 1969, Quy chế Rome của Toà án Hình sự quốc tế, dự thảo Các điều khoản về trách nhiệm quốc tế của quốc gia cho hành vi sai phạm quốc tế năm 2001.
Tại kỳ họp này, ILC đã xem xét một số vấn đề đương đại của luật pháp quốc tế, được nhiều quốc gia quan tâm, bao gồm: (i) Tội ác chống nhân loại; (ii) Quy phạm mệnh lệnh trong luật quốc tế; (iii) Bảo vệ môi trường trong xung đột vũ trang. Các thành viên ILC cũng thảo luận chương trình làm việc dài hạn, phương pháp hoạt động, phương thức làm việc của ILC và chuẩn bị các chủ đề thảo luận cho các năm tiếp theo. Kết quả nổi bật của kỳ họp này là ILC đã kết thúc lần đọc đầu tiên của báo cáo về ba chủ đề nêu trên, thông qua dự thảo công ước về ngăn ngừa và trừng phạt Tội ác chống nhân loại, dự thảo kết luận về các quy phạm mệnh lệnh trong luật quốc tế, và dự thảo nguyên tắc về bảo vệ môi trường trong xung đột vũ trang để lấy ý kiến các quốc gia tại Đại hội đồng.
Thành viên Việt Nam tham gia tích cực vào các hoạt động của ILC tại các phiên họp toàn thể, tại Tiểu ban soạn thảo và các Tiểu ban chuyên môn khác của ILC; đề xuất xây dựng các quy định của luật pháp quốc tế trên cơ sở nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia, quyền con người và phát triển bền vững.
Nhiều thực tiễn của Việt Nam và khu vực được thành viên Việt Nam nhấn mạnh tại các phiên thảo luận được các thành viên khác của ILC đánh giá cao. Những kiến nghị của thành viên Việt Nam về nội dung và kỹ thuật pháp lý nhằm hoàn thiện các dự thảo kết luận và nguyên tắc của ILC trước khi gửi lấy ý kiến các quốc gia tại Liên hợp quốc đã được ghi nhận.
Đại sứ Nguyễn Hồng Thao (ngoài cùng bên phải) phát biểu tại Phiên họp toàn thể, Khóa họp 71 của Ủy ban Luật pháp quốc tế tại Trụ sở LHQ, Geneve, Thụy Sỹ. |
PGS.TS. Nguyễn Hồng Thao phát biểu ủng hộ việc dự thảo Công ước về Tội ác chống nhân loại ghi nhận việc ngăn ngừa và trừng phạt tội ác chống nhân loại là một quy phạm mệnh lệnh của luật quốc tế; ông nhấn mạnh điều này được minh chứng bởi phán quyết số 002/02 tháng 11/2018 của Toà án đặc biệt xét xử tội ác của Khmer Đỏ (ECCC).
Ý kiến phát biểu của PGS.TS. Nguyễn Hồng Thao về việc quân đội Hoa Kỳ sử dụng chất độc màu da cam trong chiến tranh Việt Nam và nỗ lực hợp tác của Chính phủ Hoa Kỳ cùng với Chính phủ Việt Nam tẩy độc dioxin tại sân bay Đà Nẵng, Biên Hòa đã được các thành viên ILC ghi nhận, sẽ đưa vào phần bình luận Dự thảo Nguyên tắc Bảo vệ môi trường trong xung đột vũ trang.
Ngoài ra, thành viên Việt Nam của ILC tích cực tham gia các hoạt động bên lề kỳ họp ILC như trao đổi học thuật về Quyền tài phán phổ quát, Các vấn đề khoa học của chủ đề Mực nước biển dâng; các hoạt động kỷ niệm 50 năm ngày ra đời Công ước Viên về Luật điều ước quốc tế năm 1969.
Việc tham gia ILC của chuyên gia Việt Nam về luật pháp quốc tế phù hợp với chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước Việt Nam, thể hiện rõ Việt Nam đề cao vai trò của chủ nghĩa đa phương và tôn trọng luật pháp quốc tế, tích cực đóng góp vào tiến trình pháp điển hóa và phát triển tiến bộ luật pháp quốc tế, vì hòa bình và phát triển bền vững của cộng đồng quốc tế.
-----------------------------------
* Đại sứ, PGS.TS. Nguyễn Hồng Thao là đại diện đầu tiên của Việt Nam trúng cử thành viên Ủy ban Luật pháp quốc tế thuộc Liên hợp quốc (ILC) nhiệm kỳ 2017-2021 trong cuộc bỏ phiếu tại Đại hội đồng Liên hợp quốc tháng 11/2016.
Ông Nguyễn Hồng Thao hoàn thành chương trình và được trao học vị Tiến sỹ Luật tại Đại học Paris I Pantheon-Sorbone (Pháp) năm 1996. Ông là chuyên gia về công pháp quốc tế, luật môi trường, luật biển, phân định biên giới, với gần 40 năm kinh nghiệm công tác pháp lý và ngoại giao. Ông từng đảm nhận vị trí Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới quốc gia, Đại sứ Việt Nam tại Malaysia và Kuwait, tham gia nhiều đoàn đàm phán về biên giới lãnh thổ và xuất bản nhiều đầu sách, báo về luật pháp quốc tế.