Nhân dịp Ngày châu Phi (25/5), Viện Nghiên cứu châu Phi và Trung Đông (IAMES) trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (VASS), Liên hiệp hợp tác kinh tế Việt Nam-châu Phi (VAECA) phối hợp với Tổ chức Pháp ngữ (OIF) tại châu Á-Thái Bình Dương đồng tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề “An ninh lương thực và dinh dưỡng cho tất cả mọi người”.
| Bà Nguyễn Phương Nga, Chủ tịch VUFO phát biểu tại Hội thảo quốc tế "An ninh lương thực và dinh dưỡng cho tất cả mọi người". |
Sự kiện được tổ chức trực tiếp kết hợp trực tuyến vào chiều 25/5 (giờ Việt Nam) với sự tham gia của đại diện lãnh đạo Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO), IAMES, Tổ chức Lương thực và nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) tại Việt Nam; các nhà quản lý, ngoại giao, hoạch định chính sách, nghiên cứu khoa học, các doanh nghiệp Việt Nam, châu Phi…
Hội thảo là diễn đàn để các đại biểu chia sẻ ý kiến, kinh nghiệm và biện pháp phát triển nông nghiệp nhằm bảo đảm an ninh lương thực và dinh dưỡng cho mọi người dân, đặc biệt là nhóm những người dễ bị tổn thương trên nguyên tắc các bên cùng có lợi ích.
Đây đồng thời là cơ hội để kết nối giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B), doanh nghiệp với khách hàng (B2C) và doanh nghiệp với chính phủ (B2G) của Việt Nam, các nước châu Phi, các nước nói tiếng Pháp và cộng đồng quốc tế nhằm thúc đẩy thương mại và đầu tư trong nhiều lĩnh vực, nhất là lĩnh vực nông nghiệp như: lúa gạo, ngô, hạt điều, cả phê, nuôi trồng thủy sản và chăn nuôi gia súc... Trên có sở đó, giúp châu Phi thực hiện lộ trình Các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) đến năm 2030 và Chương trình nghị sự của Liên minh châu Phi đến năm 2063.
Phát biểu khai mạc hội thảo, bà Nguyễn Phương Nga, Chủ tịch VUFO nói: “Theo nhiều nhận xét “Thế kỷ XXI là thế kỷ của châu Phi" khi dân số châu Phi dự báo đến năm 2050 đạt 2,5 tỷ người, chiếm 1/4 dân số toàn cầu. Các nước châu Phi đang nỗ lực chuyển đổi phát triển kinh tế, xã hội một cách ấn tượng và kêu gọi cộng tác, hỗ trợ từ các đối tác quốc tế ủng hộ các sáng kiến, Chương trình Nghị sự 2063 của Liên minh châu Phi”.
Chủ tịch VUFO khẳng định, Việt Nam là một đối tác tin cậy luôn sát cánh cùng bạn bè châu Phi. Mối quan hệ đó được hun đúc từ quan hệ truyền thống hữu nghị, ủng hộ lẫn nhau trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây cho đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước ngày nay.
“Chúng tôi luôn ghi nhận những là phiếu ủng hộ tích cực của bạn bè châu Phi trên các diễn đàn quốc tế, điều đó góp phần giúp Việt Nam trúng cử Ủy viên không thường trực của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỷ 2020-2021. Ngược lại, Việt Nam đã cử nhiều chuyên gia nông nghiệp, y tế... sang giảng dạy và đào tạo tại một số nước châu Phi như: Algeria, Angela, Mozambique, Bờ Biển Ngà...
Một số doanh nghiệp lớn của Việt Nam như: Viettel đã triển khai hoạt động đầu tư kinh doanh tại Tanzania, Mozambique. Cameroon... và gặt hái được một số kết quả nhất định”, bà Phương Nga nhận định.
Mặc dù dịch bệnh Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp song kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và châu Phi năm 2021 đạt hơn 7 tỷ USD, tăng 12% so với năm 2020 và có xu hướng tăng cao hơn trong năm 2022. Tuy nhiên, tiềm năng và dư địa hợp tác giữa Việt Nam và các nước châu Phi còn rất lớn.
Chủ tịch VUFO nhấn mạnh: “Việt Nam sẽ tích cực đồng hành với OIF và các đối tác quốc tế khác hỗ trợ các nước châu Phi phát triển trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp như: chuyển giao kỹ thuật, đào tạo trồng lúa, ngô, bông, cà phê, nuôi trồng thủy sản, chăn nuôi gia súc... trên nguyên tắc “đôi bên cùng có lợi" nhằm bảo đảm an ninh lương thực và dinh dưỡng cho tất cả người dân châu Phi, vì một châu Phi tăng trưởng bao trùm và phát triển bền vững và vì một thế giới thịnh vượng và hòa bình”.
| Ông Kaloyan Kolev, đại diện OIF tại châu Á-Thái Bình Dương phát biểu trực tuyến tại hội thảo. (Ảnh chụp màn hình) |
Phát biểu tại hội thảo, ông Kaloyan Kolev, đại diện OIF tại châu Á-Thái Bình Dương nhấn mạnh, vì sự thịnh vượng của người dân, nhiều nước châu Phi đang tham gia tích cực vào OIF. Châu Phi hiện đang trên đà phát triển, số lượng tầng lớp trung lưu tăng nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là vấn đề an ninh lương thực và tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng còn cao.
Đại diện OIF châu Á-Thái Bình Dương khẳng định, Việt Nam là hình mẫu để châu Phi học hỏi kinh nghiệm phát triển kinh tế-xã hội, đặc biệt trong xóa đói giảm nghèo, phát triển nông nghiệp.
Ông Kolev cho rằng, tiềm năng hợp tác Nam-Nam hay hợp tác 3 bên giữa Việt Nam, châu Phi và OIF là rất lớn và cần được khai thác tốt hơn, hiệu quả hơn. OIF cũng đã, đang, sẽ dành sự quan tâm và nguồn lực lớn cho hợp tác Nam-Nam và hợp tác 3 bên.
Cũng theo ông, mục tiêu của IOF là tăng cường hợp tác giữa Việt Nam với các thành viên, chuyển giao công nghệ, chia sẻ kiến thức, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp như trồng lúa gạo, tiêu, điều... thúc đẩy ký kết các thỏa thuận thương mại tự do… Và đó sẽ là những công cụ để tăng cường hợp tác Việt Nam-châu Phi.
Đại diện đơn vị đồng tổ chức hội thảo, PGS.TS. Lê Phước Minh, Viện trưởng Viện nghiên cứu châu Phi và Trung Đông cho biết, năm nay, chủ đề của hội thảo hiện đang là vấn đề cấp bách đối với châu Phi và nhận được sự quan tâm của cộng đồng quốc tế.
| Các đại biểu tham dự hội thảo. (Ảnh chụp màn hình) |
Theo ông Lê Phước Minh, tiềm năng phát triển nông nghiệp của châu Phi rất lớn. Diện tích đất trồng của châu lục này là khoảng 1 tỷ ha, song diện tích đất nông nghiệp hiện nay được sử dụng mới chỉ khoảng 210 triệu ha và còn khoảng 600 triệu ha đất nông nghiệp vẫn bị bỏ hoang.
“Trên thực tế, theo số liệu thống kê năm 2020, số người bị đói của châu Phi là 282 triệu người và hơn 1/3 dân số châu Phi bị thiếu dinh dưỡng. Châu Phi hiện là một trong những châu lục chịu ảnh hưởng nặng nề bởi biến đổi khí hậu khiến hạn hán gia tăng kéo theo mất mùa.
Theo một nghiên cứu, ước tính các nước châu Phi mất khoảng từ 1,9-16,5% GDP vì trẻ em bị thiếu dinh dưỡng”, TS. Lê Phước Minh thông tin.
Viện trưởng Viện nghiên cứu châu Phi và Trung Đông cho biết, trong 20 năm qua, Việt Nam đã cử hơn 2.000 chuyên gia nông nghiệp sang giúp các nước châu Phi trồng lúa, ngô và nuôi cá dưới hình thức hợp tác ba bên như: FAO-châu Phi-Việt Nam; IFAD-châu Phi-Việt Nam hoặc JICA-châu Phi-Việt Nam…
Các chương trình hợp tác đã gặt hái được một số thành công nhất định, giúp năng suất trồng lúa và nuôi cá của một số nước châu Phi tăng lên đáng kể.
Ông Lê Phước Minh khẳng định: “Với những kinh nghiệm xóa đói, phát triển nông nghiệp, Việt Nam luôn sẵn sàng sát cánh cùng các bạn châu Phi trong công cuộc xóa đói, tự lực tự cường về lương thực, phát triển bao trùm và bền vững”.
Tại 2 phiên thảo luận của hội thảo với các chủ đề: “Tăng cường hợp tác ba bên: Nhu cầu và triển vọng” và “Làm gì để bảo đảm an ninh lương thực và dinh dưỡng cho tất cả mọi người ở châu Phi?”, các đại biểu đã thảo luận về cách thức để tăng cường hợp tác giữa Việt Nam-châu Phi, hợp tác Nam-Nam, hợp tác 3 bên để khai thác tốt hơn tiềm năng của châu Phi, giúp nâng cao đời sống, đảm bảo an ninh lương thực và dinh dưỡng cho người dân tại châu lục này.