Lời kêu gọi diễn ra trong lúc quan ngại về các ký sinh trùng sốt rét kháng thuốc gia tăng, kể cả artemisinin - là hợp chất chính của các thuốc sốt rét tốt nhất hiện có. Cho đến nay, đã phát hiện thấy ký sinh trùng sốt rét kháng thuốc ở 5 trong 6 nước GMS, bao gồm: Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam. Cách tốt nhất để giải quyết mối đe dọa do kháng thuốc gây ra là các nước Tiểu vùng Mekong cùng nhau loại trừ sốt rét.
Tại một hội nghị cấp cao do Bộ Y tế Myanmar phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Liên minh Các nhà Lãnh đạo chống sốt rét châu Á - Thái Bình Dương (APLMA) nhóm họp, đại diện của 6 nước đã nhấn mạnh rằng, loại trừ sốt rét trong Tiểu vùng Mekong đòi hỏi phải có hành động khẩn cấp và phối hợp, với sự hỗ trợ của các đơn vị thực hiện, các nhà tài trợ và nhiều đối tác khác.
| Giải quyết mối đe dọa do kháng thuốc là cùng nhau loại trừ sốt rét. (Nguồn: Freepik) |
Các nước đề nghị WHO hỗ trợ để đạt được mục tiêu loại trừ sốt rét của mình.
TS. Poonam Khetrapal Singh, Giám đốc WHO Khu vực Đông Nam Á cho rằng: "Sốt rét là căn bệnh mà chúng ta có thể và phải loại trừ khỏi Tiểu vùng Mê Kông. Việc vận động để đạt mục tiêu này vào năm 2030 cho thấy cam kết chung của các nhà lãnh đạo trong lĩnh vực y tế ở Tiểu vùng Mekong sẽ đảm bảo sức khỏe và phúc lợi cho các nhóm dân yếu thế và chắc chắn không ai bị bỏ lại".
Các nỗ lực phòng chống sốt rét gần đây ở Tiểu vùng Mekong đã đạt được kết quả ấn tượng. Theo ước tính mới nhất của WHO, các ca sốt rét ở 6 nước trong Tiểu vùng Mekong đã giảm khoảng 74% trong khoảng thời gian từ năm 2012 - 2016. Các ca tử vong do sốt rét đã giảm xuống 91% so với cùng kỳ.
Tiến bộ này có thể đạt được là nhờ cách tiếp cận tốt hơn với các công cụ phòng chống sốt rét hiệu quả, đặc biệt là các liệu pháp kết hợp điều trị sốt rét dựa vào artemisinin, xét nghiệm chẩn đoán nhanh và màn tẩm hóa chất chống côn trùng. Từ năm 2012, cung cấp trọng điểm các phương tiện này cho các nhóm dân yếu thế đã cơ bản gia tăng trong Tiểu vùng, dẫn đến kết quả cũng tăng lên. Tình hình kháng thuốc sốt rét, nếu không được giải quyết khẩn trương, có thể hủy hoại những thành quả này.
Sốt rét là căn bệnh đe dọa đến tính mạng gây ra bởi ký sinh trùng Plasmodium lây truyền cho con người khi bị muỗi cái Anopheles mang mầm bệnh đốt phải. Các công cụ phòng chống sốt rét do WHO khuyến cáo bao gồm: màn tẩm hóa chất tồn lưu lâu, phun thuốc diệt muỗi trong nhà, điều trị dự phòng cho trẻ em và phụ nữ mang thai, xét nghiệm chẩn đoán nhanh và điều trị các ca mắc sốt rét bằng thuốc chống sốt rét có hiệu lực.
TS. Shin Young-soo, Giám đốc WHO Khu vực Tây Thái Bình Dương nói: "Muỗi Anopheles không cần "hộ chiếu" hay "thị thực" để bay qua biên giới. Các bạn phải làm việc cùng với nhau chặt chẽ hơn nữa như trong cùng một khu vực, với cùng một chiến lược nhắm đến việc loại trừ sốt rét. Tăng tốc loại trừ sốt rét ở Khu vực Mekong sẽ không chỉ giúp cải thiện cuộc sống hôm nay, nó còn giúp giải phóng các thế hệ tương lai khỏi tai họa sốt rét và sẽ là tấm gương cho các khu vực khác của thế giới".