| Tổng thống Putin bất ngờ chọn người 'ngoại đạo' , ông Andrei Belousov làm Bộ trưởng Quốc phòng Nga. (Nguồn: TASS) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga- Ukraine
*Nga cải thiện vị trí chiến thuật ở Kharkov: Ngày 13/5, Bộ Quốc phòng Nga cho biết quân đội Nga đã cải thiện vị trí chiến thuật của lực lượng này gần 4 khu định cư ở khu vực Kharkov của Ukraine, gồm Vesele, Neskuchne, Vovchansk và Lyptsi.
Moscow thông báo quân đội nước này đã chiếm giữ ít nhất 9 ngôi làng ở vùng Kharkov, mở ra một mặt trận mới ở phía Đông Bắc.
Trước đó, Bộ Quốc phòng Ukraine báo cáo rằng các đơn vị dự bị đã được gửi đến phía Bắc khu vực Kharkov. (AFP, Reuters)
*Phòng không Nga đánh chặn tên lửa Ukraine tấn công Belgorod: Bộ Quốc phòng Nga cho biết trong khoảng thời gian từ 19h50 đến 20h40 giờ Moscow tối 12/5, các hệ thống phòng không nước này đã phá hủy 14 tên lửa của Các Lực lượng Vũ trang Ukraine (VSU) trên bầu trời thành phố Belgorod.
Thành phố Belgorod đã hứng chịu một cuộc tấn công lớn vào sáng 12/5, trong đó 6 tên lửa chiến thuật Tochka-U của VSU đã bị phá hủy.
Thống đốc tỉnh Belgorod, ông Vyacheslav Gladkov cho biết 9 người đã thiệt mạng, 19 người bị thương, trong đó có 1 trẻ em 1,5 tháng tuổi và một thiếu niên 16 tuổi. (Sputnik)
*Nga chuẩn bị tấn công toàn diện Kharkov của Ukraine: Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ (ISW) cảnh báo rằng Nga đang chuẩn bị tiến hành một cuộc tấn công toàn diện vào thành phố Kharkov của Ukraine. Dự kiến sau khi giành quyền kiểm soát làng Liptsy, quân đội Nga sẽ triển khai lực lượng dự bị, được hỗ trợ bởi pháo binh và không quân, để tiến hành cuộc tấn công này.
Trong khi đó, tờ New York Times (NYT) cho rằng cuộc tấn công của Các Lực lượng Vũ trang Liên bang Nga (VSRF) vào Kharkov có thể buộc lãnh đạo Ukraine đồng ý về một thỏa thuận ngừng bắn với Nga.
Theo thông tin của NYT, cuộc tấn công của quân đội Nga vào Kharkov có thể khiến người Ukraine và đồng minh của họ mất tinh thần hoàn toàn. Điều này sẽ dẫn đến áp lực gia tăng lên giới lãnh đạo Ukraine để đồng ý về một thỏa thuận ngừng bắn với Nga. (TASS)
Châu Á – Thái Bình Dương
*Philippines tố Trung Quốc xây đảo ở Biển Đông, Bắc Kinh kêu gọi Manila ngừng phát ngôn "vô trách nhiệm": Ngày 13/5, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã kêu gọi Philippines ngừng đưa ra những phát ngôn vô trách nhiệm và ngừng tìm cách đánh lừa cộng đồng quốc tế.
Trung Quốc đưa ra lời kêu gọi này sau khi Philippines cáo buộc Trung Quốcxây dựng "một đảo nhân tạo" ở Biển Đông.
Cùng ngày, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines (NSC), ông Jonathan Malaya cho biết người đứng đầu NSC đã ra lệnh tăng cường bảo vệ các thực thể trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này ở Biển Đông.
Trước đó, Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines (PCG) cam kết duy trì sự hiện diện ở khu vực tranh chấp trên Biển Đông nhằm đảm bảo Trung Quốc không thực hiện các hoạt động cải tạo ở Bãi cạn Sabina. (Reuters)
*Thủ tướng Campuchia thăm Hàn Quốc: Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc ngày 13/5 cho biết Thủ tướng Campuchia Hun Manet sẽ có chuyến thăm chính thức 4 ngày tới Hàn Quốc bắt đầu từ ngày 15/5 và tiến hành hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol tại Seoul để thảo luận về các cách thức và tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực quốc phòng, thương mại và các vấn đề khác.
Ông Yoon và ông Hun Manet đã hội đàm tại thủ đô Jakarta của Indonesia hồi tháng 9 năm ngoái bên lề các hội nghị cấp cao thường niên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á và các nước đối tác. Vào thời điểm đó, hai bên đã nhất trí tích cực khai thác hiệp định thương mại tự do Hàn Quốc-Campuchia để tăng cường hơn nữa thương mại song phương, với kim ngạch đạt mức kỷ lục 1,05 tỷ USD năm 2022. (Yonhap)
*Singapore công bố cải tổ nội các: Truyền thông Singapore ngày 13/5 đưa tin Thủ tướng sắp nhậm chức của Singapore, ông Lawrence Wong đã công bố một cuộc cải tổ nội các trước khi đảm nhận vị trí lãnh đạo vào ngày 15/5 tới.
Ông Wong đã chỉ định Bộ trưởng Thương mại Gan Kim Yong, 65 tuổi, làm Phó thủ tướng. Ông Gan sẽ thay thế vị trí của ông Wong làm Chủ tịch ngân hàng trung ương.
Phó Thủ tướng Lawrence Wong, 51 tuổi, sẽ thay thế ông Lý Hiển Long làm Thủ tướng từ ngày 15/5 tới, bắt đầu thế hệ lãnh đạo thứ 4 của "đảo quốc Sư tử". (Strait Times)
*Trung Quốc muốn duy trì quan hệ hữu nghị với Hàn Quốc: Trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Hàn Quốc Cho Tae-yul ngày 13/5 tại Bắc Kinh, Ngoại trưởng nước chủ nhà Vương Nghị lưu ý hai nước đang phải đối mặt với những khó khăn ngày càng gia tăng và không phù hợp với lợi ích chung đồng thời bày tỏ hy vọng hai nước duy trì mối quan hệ hữu nghị.
Về phần mình, ông Cho kêu gọi Trung Quốc cùng quản lý quan hệ song phương để ngăn chặn sự bất đồng leo thang thành xung đột. Ông Cho cho rằng quan hệ kinh tế giữa Hàn Quốc và Trung Quốc đối mặt với rủi ro, thách thức do cạnh tranh ngày càng gay gắt về công nghệ.
Ngoại trưởng Hàn Quốc đang có chuyến thăm đầu tiên tới Bắc Kinh kể từ khi ông nhậm chức vào tháng 1 và là chuyến thăm đầu tiên của một ngoại trưởng Hàn Quốc tới Trung Quốc sau hơn 6 năm. (Yonhap)
Châu Âu
*Tổng thống Putin đề xuất Bộ trưởng Quốc phòng mới: Ngày 12/5, thông báo của Hội đồng Liên bang Nga (Thượng viện) cho hay Tổng thống Nga Vladimir Putin đề xuất ông Andrei Belousov cho chức Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, vị trí trước đây do ông Sergei Shoigu nắm giữ.
Trong chính phủ trước đây, ông Belousov giữ chức Phó Thủ tướng thứ nhất.
Ông Belousov, 65 tuổi, từng giữ các chức vụ Trợ lý cho Tổng thống Putin về các vấn đề kinh tế, Bộ trưởng Bộ Phát triển Kinh tế Liên bang Nga. Ông Belousov hiện đang là quyền Phó Thủ tướng Chính phủ thứ nhất và không có tên trong thành phần Chính phủ mới do Thủ tướng Mitshustin đề xuất.
Giải thích nguyên nhân bổ nhiệm Bộ trưởng Quốc phòng mới, Thư ký báo chí của Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov cho biết điều này là cần thiết để đưa ra những đổi mới. Ông Peskov cũng cho biết Tướng Valery Gerasimov sẽ tiếp tục đảm nhiệm cương vị Tổng tham mưu trưởng Các Lực lượng Vũ trang LB Nga. (TASS)
*Thụy Điển sẵn sàng cho phép bố trí vũ khí hạt nhân trong thời chiến: Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson ngày 13/5 tuyên bố ông sẵn sàng cho phép có vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ nước mình trong thời chiến, trong khi những người chỉ trích kêu gọi quốc gia thành viên mới của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) này cấm triển khai vũ khí hạt nhân.
Quốc hội Thụy Điển sẽ bỏ phiếu về Thỏa thuận hợp tác quốc phòng (DCA) với Mỹ vào tháng 6, cho phép Mỹ tiếp cận các căn cứ quân sự và lưu trữ các thiết bị quân sự và vũ khí trên lãnh thổ Thuỵ Điển.
Thụy Điển đã từ bỏ hai thế kỉ không liên kết quân sự để gia nhập NATO hồi tháng 3 năm nay.
Trong khi đó, các quốc gia láng giềng Bắc Âu của Thụy Điển là Đan Mạch và Na Uy, vốn đã là thành viên NATO, đều từ chối cho phép nước ngoài đặt căn cứ quân sự vĩnh viễn hoặc vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ của mình trong thời bình. (AFP)
*Nga tuyên bố sẵn sàng đối phó với phương Tây trên chiến trường Ukraine: Hãng thông tấn RIA dẫn lời quyền Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết nếu phương Tây muốn chiến đấu vì Ukraine trên chiến trường, Moscow đã chuẩn bị sẵn sàng cho kịch bản đó.
Hồi tuần trước, Điện Kremlin tuyên bố việc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) gửi quân tới Ukraine sẽ cực kỳ nguy hiểm, đồng thời cho hay Moscow đang theo dõi chặt chẽ đề nghị của Ukraine kêu gọi can thiệp như vậy.
Hôm 10/5, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cảnh báo Moscow tập trận hạt nhân để sẵn sàng đáp trả những cuộc tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga khi Kiev sử dụng vũ khí do phương Tây cung cấp. (TASS)
*Ngoại trưởng Ukraine thăm Serbia: Ngày 13/5, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba đã bắt đầu chuyến thăm chính thức Serbia.
Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Kuleba tới Serbia kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch đặc biệt tại Ukraine vào tháng 2/2022.
Chuyến thăm diễn ra chưa đầy một tuần sau khi Serbia trải thảm đỏ đón Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong chuyến công du ba nước châu Âu của nhà lãnh đạo này.
Serbia vẫn là một trường hợp ngoại lệ hiếm hoi ở châu Âu vì từ chối trừng phạt Điện Kremlin và đã chào đón hàng chục nghìn người Nga chạy trốn xung đột. (AFP)
Trung Đông – Châu Phi
*Israel và Mỹ thảo luận về hoạt động quân sự ở Rafah: Văn phòng Bộ trưởng Quốc phòng Israel ngày 13/5 cho biết người đứng đầu bộ này, ông Yoav Gallant đã thông báo với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken về hoạt động quân sự của Israel tại thành phố Rafah ở phía Nam Gaza và việc tiếp quản cửa khẩu biên giới gần đó vào Ai Cập.
Tuyên bố của Văn phòng trên cho biết, trong cuộc điện đàm, ông Gallant và Ngoại trưởng Mỹ Blinken "đã thảo luận về những diễn biến ở Gaza... và hoạt động chính xác ở khu vực Rafah chống lại các tiểu đoàn Hamas còn lại, đồng thời đảm bảo an ninh cho cửa khẩu". (Al Jazeera)
*Tình báo Mỹ tiết lộ Thủ lĩnh Hamas không ở Rafah: Báo Ahram Online ngày 12/5 dẫn thông tin từ tình báo Mỹ tiết lộ thủ lĩnh hàng đầu của phong trào Hamas ở Dải Gaza, Yahya Sinwar, được cho là không ẩn náu ở thành phố Rafah.
Thông tin trên có thể thách thức lời biện minh của Israel về mục tiêu của các hoạt động quân sự quy mô lớn tại thành phố Rafah, phía Nam Gaza. Bất chấp những nỗ lực của Israel nhằm thủ tiêu Sinwar, sự sống sót của thủ lĩnh Hamas được coi là biểu tượng cho sự thất bại của Israel trong cuộc xung đột Gaza.
Lãnh đạo Israel cáo buộc Yahya Sinwar tham gia dàn dựng vụ tấn công ngày 7/10/2023. Loại bỏ Sinwar là mục tiêu trọng tâm của Israel trong nỗ lực chống lại Hamas. Giới chức Mỹ khẳng định cơ quan tình báo Israel đồng tình với đánh giá cho rằng Sinwar và các thủ lĩnh khác của Hamas không ẩn náu ở Rafah, mà có khả năng trú ẩn trong mạng lưới đường hầm dưới thành phố Khan Younis. (Arab News)
*Các nhà tài trợ tại Hội nghị Kuwait cam kết hơn 2 tỷ USD cho Gaza: Một hội nghị của các nhà tài trợ quốc tế tại Kuwait đã cam kết viện trợ hơn 2 tỷ USD cho Dải Gaza ngày 12/5, trong bối cảnh Tổng Thư ký Liên hợp quốc (TTK LHQ) Antonio Guterres kêu gọi ngừng bắn “ngay lập tức” ở Dải Gaza.
Hội nghị do Tổ chức từ thiện Hồi giáo quốc tế (IICO) và Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của LHQ (OCHA) phối hợp tổ chức tại Kuwait.
Tổng giám đốc IICO Bader Saud Al-Sumait tuyên bố sáng kiến này được thiết kế “để huy động các nỗ lực hỗ trợ các hoạt động can thiệp nhân đạo nhằm cứu mạng sống và hỗ trợ triển vọng phục hồi sớm” cho của người dân ở Dải Gaza.
Trong video phát biểu gửi tới Hội nghị, Tổng thư ký LHQ nhắc lại lời kêu gọi lập tức ngừng bắn nhân đạo, trả tự do vô điều kiện cho các con tin và tăng viện trợ nhân đạo khẩn cấp. (Al Jazeera)
Châu Mỹ
*Mỹ-Trung sắp đàm phán đầu tiên về AI: Mỹ và Trung Quốc sẽ tổ chức các cuộc thảo luận đầu tiên về Trí tuệ nhân tạo (AI) vào ngày 14/5 tại Geneva (Thụy Sĩ), trong đó Washington sẽ nêu lên mối lo ngại về việc Bắc Kinh sử dụng công nghệ đang phát triển nhanh chóng này.
Các quan chức Mỹ cho biết, họ không kỳ vọng đạt được bất kỳ thỏa thuận hay đề nghị hợp tác cụ thể nào từ cuộc đối thoại mà muốn có một kênh liên lạc về quan điểm và nhận thức về rủi ro từ AI của mỗi quốc gia.
Một quan chức của Mỹ lưu ý rằng Washington đã từng lên tiếng lo ngại về khả năng can thiệp bầu cử thông qua AI, mặc dù vấn đề này sẽ không nằm trong chương trình nghị sự cụ thể ở cuộc họp tại Geneva. (Reuters)
*Bầu cử Mỹ 2024: Cựu Tổng thống Trump bác tin chọn bà Nikki Haley làm "Phó tướng": Tờ The Hill (Mỹ) ngày 12/5 cho biết cựu Tổng thống Donald Trump, người được coi là ứng viên hàng đầu của đảng Cộng hòa ra tái tranh cử Tổng thống năm 2024, đã bác bỏ tin đồn cựu Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Nikki Haley nằm trong danh sách cho vị trí Phó Tổng thống cùng liên danh tranh cử với ông.
Bà Haley là ứng cử viên cuối cùng đối đầu với ông Trump trong bầu cử sơ bộ trước khi bỏ cuộc hồi tháng 3 vừa qua. Cho đến nay, bà Haley chưa chính thức ủng hộ ông Trump tranh cử Tổng thống.
Hiện ông Trump đang chọn người làm "Phó tướng" trong liên danh tranh cử của đảng Cộng hòa, bao gồm các Thượng nghị sĩ Tim Scott (bang Nam Carolina), Marco Rubio (Florida), JD Vance (Ohio), Thống đốc Doug Burgum (bang Bắc Dakota), Hạ nghị sĩ Elise Stefanik (New York) và một số người khác. (Reuters)
*Mexico thuê thêm 1.200 bác sĩ Cuba: Ngày 13/5, Chính phủ Mexico tuyên bố sẽ thuê thêm 1.200 bác sĩ Cuba. Thỏa thuận nêu trên đạt được sau cuộc gặp giữa Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel và Giám đốc Viện An sinh Xã hội Mexico (IMSS) Zoé Robledo hôm 10/5.
Hiện đang có 768 chuyên gia Cuba làm việc trong lĩnh vực y tế công cộng của Mexico và 123 người sẽ gia nhập lực lượng bác sĩ gia đình trong vài ngày tới.
Việc thuê bác sĩ Cuba ở Mexico đã làm dấy lên làn sóng chỉ trích từ phe đối lập, với lập luận rằng Mexico thừa năng lực y tế và việc thuê chuyên gia Cuba chỉ là động tác giả che giấu mục đích thực sự là cung cấp tài chính cho La Habana. (AFP)