| Tin thế giới 24/11: Ukraine tìm kiếm thỏa hiệp trong kế hoạch hòa bình, đòi Nga chịu trách nhiệm; Trung Quốc-Nhật Bản căng thẳng chưa từng có. (Nguồn: Cpecnews) |
Châu Âu
* Ukraine sẽ tiếp tục phối hợp với các đối tác để tìm kiếm các thỏa hiệp trong đề xuất hòa bình của Mỹ theo hướng “củng cố chứ không làm suy yếu” quốc gia Đông Âu, theo lời Tổng thống nước này Volodymyr Zelensky ngày 24/11.
Bên cạnh đó, ông Zelensky nhấn mạnh, Nga phải chịu trách nhiệm cho cuộc xung đột và quyết định về việc sử dụng tài sản Nga bị đóng băng mang ý nghĩa then chốt.
Cuộc đàm phán của Ukraine và Mỹ ngày 23/11 tại Geneva (Thụy Sỹ) về kế hoạch hòa bình do Washington đề xuất được Nhà Trắng đánh giá là có bước tiến đáng kể, với việc hai bên xây dựng khuôn khổ hòa bình cập nhật và hoàn thiện hơn.
Trước đó cùng ngày, đăng trên X, Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto đánh giá, kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ là “cơ hội lớn” để chấm dứt xung đột và mọi chính trị gia châu Âu có trách nhiệm ủng hộ kế hoạch “đầy đủ và vô điều kiện”.
Trong khi đó, các lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) cũng đang họp về vấn đề Ukraine bên lề Hội nghị thượng đỉnh EU-Liên minh châu Phi tại Luanda, Angola. Ngày 23/11, EU đã đề xuất kế hoạch hòa bình 24 điểm, phiên bản sửa đổi của kế hoạch Mỹ, bác bỏ các giới hạn đối với lực lượng vũ trang Ukraine và yêu cầu về nhượng bộ lãnh thổ. (Reuters, TASS)
* Lithuania đóng cửa sân bay Vilnius do xuất hiện các khinh khí cầu trong không phận, buộc một số chuyến bay đến phải chuyển hướng sang các thành phố khác. Đây là lần thứ 9 hoạt động của sân bay thủ đô Lithuania bị gián đoạn kể từ đầu tháng 10 vừa qua.
Chính phủ Lithuania cáo buộc đây là các khinh khí cầu thời tiết chở thuốc lá lậu từ nước láng giềng Belarus. Về phần mình, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko lên tiếng phản đối tình trạng đóng cửa biên giới của Lithuania. (TVP)
* Anh đã điều động một tàu tuần tra hộ tống hai tàu của Hải quân Nga tại eo biển Manche. Bộ Quốc phòng Anh cho biết, hai tàu Nga là tàu hộ tống nhỏ và tàu chở dầu.
Bộ Quốc phòng Anh cũng thông báo rằng, họ đã điều động 3 máy bay trinh sát Poseidon đến Iceland như một phần của nhiệm vụ Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) được cho là nhằm giám sát các tàu của Nga ở Bắc Đại Tây Dương và Bắc Cực. (Sputnik)
Châu Á-Thái Bình Dương
* Việc Nhật Bản triển khai tên lửa trên đảo Yonaguni, cách Đài Loan (Trung Quốc) chỉ 110 km đang được tiến hành theo tiến độ, theo lời Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Koizumi Shinjiro ngày 23/11.
Ông Koizumi khẳng định, bằng cách triển khai tên lửa, “chúng ta có thể giảm khả năng xảy ra một cuộc tấn công quân sự vào đất nước mình”, lưu ý rằng nhận định việc triển khai tên lửa sẽ làm gia tăng căng thẳng trong khu vực “là không chính xác”.
Tuy nhiên, Trung Quốc đã phản đối hành động này. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh ngày 24/11 gọi kế hoạch trên là hành động “cố ý tạo căng thẳng khu vực và kích động đối đầu quân sự”, trong bối cảnh quan hệ song phương giữa hai quốc gia láng giềng này rơi vào giai đoạn tồi tệ nhất trong nhiều năm.
Bà Mao Ninh cho biết, Bắc Kinh “có quyết tâm và năng lực bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia” và cảnh báo động thái của Nhật Bản “là cực kỳ nguy hiểm và cần làm dấy lên quan ngại nghiêm túc từ các nước lân cận và cộng đồng quốc tế”. (Japan Times, THX)
* Hải quân Trung Quốc và Mỹ thảo luận “thẳng thắn và mang tính xây dựng” về an ninh hàng hải từ ngày 18-20/11 tại Hawaii, đánh dấu việc dần nối lại các kênh liên lạc quân sự giữa hai nước sau nhiều tháng căng thẳng thương mại.
Thông cáo của Hải quân Trung Quốc xác nhận: “Hai bên đã có trao đổi thẳng thắn và mang tính xây dựng… chủ yếu trao đổi quan điểm về tình hình an ninh hàng hải và hàng không hiện nay giữa Trung Quốc và Mỹ”.
Hai bên cũng thảo luận “những trường hợp điển hình về các cuộc chạm trán trên biển và trên không giữa hai quân đội… nhằm giúp lực lượng hải quân và không quân tuyến đầu của Trung Quốc và Mỹ tương tác chuyên nghiệp và an toàn hơn”. (Stratnews Global)
* Hàn Quốc cam kết nối lại đối thoại với Triều Tiên và tăng cường hợp tác với hai quốc gia Đông Bắc Á, theo lời Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung ngày 23/11 khi ông đến Nam Phi tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20.
Ông cảnh báo nguy cơ xảy ra va chạm bất ngờ với Triều Tiên trong bối cảnh quan hệ liên Triều “cực kỳ thù địch”, song Seoul phải kiên trì thúc đẩy đối thoại với Bình Nhưỡng để giảm căng thẳng. Nhà lãnh đạo tái khẳng định, Hàn Quốc không theo đuổi “thống nhất bằng cách hòa tan” và mục tiêu thống nhất chỉ có thể được thảo luận sau khi đối thoại và chung sống hòa bình được thiết lập.
Bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20, Tổng thống Hàn Quốc đã có các cuộc gặp riêng rẽ với Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae và Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường, trong đó tái khẳng định cam kết làm sâu sắc hợp tác với hai nước láng giềng Đông Bắc Á.
Với Nhật Bản, Tổng thống Lee Jae Myung hy vọng hai nước tiếp tục phát triển quan hệ, tập trung vào những lĩnh vực có thể hợp tác song phương. Hai bên nhất trí duy trì trao đổi thường xuyên, còn gọi là “ngoại giao con thoi” và tăng cường liên lạc trong nhiều vấn đề, bao gồm kinh tế và an ninh.
Đối với Trung Quốc, Tổng thống Lee Jae Myung kêu gọi hai nước thúc đẩy hợp tác mang lại lợi ích thiết thực cho đời sống của người dân. (Yonhap)
* Lộ diện 3 ứng cử viên thủ tướng Thái Lan của đảng Nhân dân (PPP) cho cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra trong khoảng tháng 3-4/2026 là lãnh đạo đảng Natthaphong Ruangpanyawut, Phó lãnh đạo đảng phụ trách chính sách Sirikanya Tansakul và Phó Lãnh đạo đảng phụ trách chiến lược Wirayut Kanchanachuchat.
Hiện PPP là đảng đối lập có số ghế lớn nhất tại Hạ viện với 143/500 ghế. Trong cuộc bầu cử tới, đảng này đặt mục tiêu giành ít nhất 250 ghế để có thể độc lập thành lập chính phủ. Tuy nhiên, PPP cũng đang đối mặt nguy cơ bị Tòa án Hiến pháp giải thể nếu bị xác định vi phạm liên quan cáo buộc thúc đẩy sửa đổi Điều 112 của Bộ luật Hình sự (luật khi quân). (Bangkok Post)
Trung Đông-châu Phi
* Thủ lĩnh quân sự trên thực tế của Hezbollah Haytham Ali Tabatabai đã thiệt mạng trong vụ không kích do Israel tiến hành ngày 23/11 tại khu vực ngoại ô phía Nam thủ đô Beirut của Lebanon. Bốn thành viên khác của lực lượng này cũng đã thiệt mạng trong vụ không kích, gồm Ibrahim Ali Hussein, Rifaat Ahmed Hussein, Mustafa Asaad Barrou và Qassem Hussein Barjawi.
Theo Bộ Y tế Lebanon, tổng cộng có 5 người thiệt mạng và 28 người khác bị thương trong vụ tấn công. Đòn không kích đã đánh trúng một tòa nhà nhiều tầng, khiến các mảng bê tông lớn đổ sập xuống những phương tiện đang di chuyển bên dưới.
Giới chức Israel mới đây tuyên bố, sau vụ việc trên, Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) đang chuẩn bị ứng phó với phản ứng tiềm tàng từ phong trào Hezbollah. Không quân Israel đã tăng cường phòng thủ ở phía Bắc, đồng thời nâng mức cảnh báo nguy cơ.
Trong bối cảnh đó, Tổng thống Lebanon Joseph Aoun “một lần nữa kêu gọi cộng đồng quốc tế thực hiện trách nhiệm của mình và can thiệp một cách kiên quyết, nghiêm túc để chấm dứt các cuộc tấn công nhằm vào Lebanon và người dân nước này”. (Times of Israel)
* Phái đoàn cấp cao Hamas do Chủ tịch Hội đồng lãnh đạo Hamas Mohammed Darwish dẫn đầu đã đến Ai Cập gặp Giám đốc Cơ quan tình báo nước chủ nhà Hassan Rashad để trao đổi về việc thực thi thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza và tình hình trên thực địa sau những vi phạm liên tiếp của Israel.
Lực lượng Hamas kêu gọi thiết lập một cơ chế rõ ràng, có giám sát quốc tế dưới sự tham gia của các bên trung gian, nhằm ghi nhận và xử lý ngay mọi vi phạm để ngăn chặn các bước đi đơn phương có thể làm leo thang căng thẳng. (Arab News)
Châu Mỹ
* Mỹ vẫn chưa tính toán đầy đủ các lợi ích từ việc áp thuế quan, theo lời Tổng thống Donald Trump, đồng thời nhấn mạnh những người phản đối thuế quan đang “phục vụ lợi ích nước ngoài thù địch, không phù hợp với thành công, an toàn và thịnh vượng của Mỹ”.
Nhà lãnh đạo Mỹ tuyên bố ông đang chờ đợi “quyết định của Tòa án Tối cao Mỹ về vấn đề cấp bách và nhạy cảm về thời gian này”.
Sau phiên điều trần đầu tiên tại Tòa án Tối cao Mỹ hôm 5/11 liên quan vụ kiện về thuế quan, tờ Washington Post đưa tin một số thẩm phán đã bày tỏ hoài nghi về tính hợp pháp của các mức thuế. Vụ việc được đưa ra tòa sau khi một nhóm đại diện doanh nghiệp kiện chính phủ Mỹ, cho rằng các mức thuế là bất hợp pháp và gây thiệt hại cho doanh nghiệp của họ. (CBS News)