| Bộ Quốc phòng Anh cho biết đã hoàn thành chương trình huấn luyện binh sĩ Ukraine sử dụng xe tăng Challenger 2 (ảnh). (Nguồn: Getty Images) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraine
* Nga: Ukraine cố tấn công vùng Tula: Ngày 26/3, Bộ Quốc phòng Nga ngày cho biết Ukraine tìm cách thực hiện vụ tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) Strizh ở vùng Tula, song đã bị hệ thống tên lửa Pole-21 ngăn chặn. Trước đó, giới chức vùng này cho biết ít nhất 3 người bị thương nhẹ sau khi xảy ra một vụ nổ ở quận Kireyevsky. Theo các nguồn tin, vụ nổ là do chiếc UAV bị rơi. (Sputnik)
* Truyền thông Nga: Ukraine có thể phản công trong vài tuần tới: Trang mạng quân sự Nga ngày 26/3 nhận định Kiev sẽ nhận thêm máy bay trực thăng, máy bay chiến đấu và tên lửa tầm xa để triển khai chiến dịch phản công. Theo đó, ba khu vực đối mặt nhiều nguy cơ nhất có thể là vùng Donetsk, tỉnh Zaporozhye và tỉnh Kherson. Trang này cho rằng Ukraine sẽ tập trung các lực lượng chủ lực, đồng thời triển khai lượng vũ khí lớn nhất tại đây. Hiện Kiev vẫn đang chờ các máy bay chiến đấu từ Ba Lan, Macedonia và Slovakia để hỗ trợ trên không, bổ sung đạn dược cho Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao (HIMARS).
Trang mạng quân sự Nga cũng nhận định hướng tấn công khả dĩ nhất là hướng Donetsk. Theo đánh giá của công ty quân sự tư nhân (MPC) Wagner và một số nhà phân tích quân sự, cho rằng do giao tranh đang diễn ra, đây là phòng tuyến ít được bảo vệ nhất. Trước đó, theo các nhà phân tích quân sự từ phương Tây, các cuộc tấn công dự kiến sẽ diễn ra vào giữa tháng Tư tới, dù nhiều khả năng các cuộc tấn công của Các Lực lượng vũ trang Ukraine (VSU) sẽ bắt đầu sớm nhất là vào tuần đầu tiên của tháng Tư, mở đầu bằng các lực lượng pháo binh. (TTXVN)
* Tổng thống Ukraine họp với quân đội, khẳng định sẽ tiếp tục phát triển UAV nội địa: Viết trên Telegram cá nhân tối ngày 26/3, ông Volodymyr Zelensky viết: “Hôm nay, tôi có một cuộc họp với quân đội - một cuộc họp quân sự đặc biệt, một nhóm người tham gia đặc biệt. Một cuộc họp về an ninh, với tình báo cũng được tổ chức”. Cuộc họp đã thảo luận về các mối đe dọa từ bên ngoài và bên trong, cũng như nỗ lực bảo vệ đất nước và củng cố quốc phòng.
Ông cũng nhấn mạnh cần “huy động liên tục nhà nước và xã hội” và gọi đó là tình huống không công bằng khi các binh sĩ tiền tuyến cảm thấy rằng “đối với nhiều người ở hậu phương, giao tranh đã kết thúc”. Trước đó, Tổng thống Ukraine cũng nhận định VSU chưa không thể phản công ở miền Đông vì thiếu vũ khí và lưu ý nước này “hoàn toàn không có điều kiện nào” để nối lại đàm phán với Nga.
Trong một tin liên quan, phát biểu cùng ngày, ông nêu rõ: “Chính phủ của chúng ta đã đưa ra một số quyết định quan trọng trong tuần này. Đặc biệt là quyết định tiến hành sản xuất UAV. Tổng cộng, trong năm nay, ít nhất 20 tỷ hryvnia (hơn 541 triệu USD) sẽ được phân bổ nhằm mua UAV cho binh sĩ của chúng ta”. (TTXVN)
* Anh hoàn thành huấn luyện binh sĩ Ukraine về xe tăng Challenger 2: Ngày 27/3, Bộ Quốc phòng xứ sở sương mù cho biết các binh sĩ của Kiev đã học cách chỉ huy, lái cũng như “xác định và tấn công mục tiêu một cách hiệu quả”, gọi đây là “bước thay đổi” về năng lực của VSU trên thực địa. Đợt huấn luyện trên bắt đầu ngay sau khi Anh thông báo gửi 14 xe tăng tới Ukraine hồi tháng Một. (AFP)
Mỹ-Trung
* Trung Quốc bác bỏ cáo buộc của Mỹ về TikTok: Ngày 27/3, phản ứng trước thông tin các Hạ nghị sĩ Mỹ thúc đẩy thông qua dự luật nhằm giải quyết quan ngại đối với an ninh quốc gia liên quan đến ứng dụng TikTok, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nhấn mạnh: “Mỹ cần tôn trọng cạnh tranh công bằng và ngừng gây sức ép đối với các công ty nước ngoài”.
Trước đó, ngày 26/3, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy cho biết, các nghị sỹ nước này đang thúc đẩy thông qua dự luật để bảo vệ người dân Mỹ trước những mối đe dọa về công nghệ đến từ Trung Quốc, cụ thể là ứng dụng TikTok. Ông cho rằng Bắc Kinh đã tiếp cận dữ liệu của người dùng trên nền tảng này. (Reuters)
Đông Bắc Á
* Cựu lãnh đạo đảo Đài Loan thăm Trung Quốc: Ngày 27/3, cựu lãnh đạo đảo Đài Loan Mã Anh Cửu đã tới Trung Quốc. Phát biểu trước các phóng viên, ông Mã, người từng đảm nhiệm cương vị người đứng đầu Đài Loan (2008-2016) nói: “Ngoài việc đi thờ cúng tổ tiên, tôi cũng đưa các sinh viên của đại học Đài Loan đến đại lục để trao đổi với nhau, hy vọng sẽ cải thiện bầu không khí xuyên eo biển hiện nay thông qua sự nhiệt tình và tương tác của các bạn trẻ, để hòa bình có thể đến nhanh hơn và sớm hơn với chúng tôi ở đây”. Ông Mã Anh Cửu là cựu lãnh đạo đảo Đài Loan đầu tiên tới thăm Trung Quốc từ năm 1949. (Reuters)
* Thủ tướng Trung Quốc sẽ tham dự Diễn đàn châu Á Bác Ngao 2023: Phát biểu ngày 27/3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết Thủ tướng nước này Lý Cường sẽ dự và phát biểu tại phiên khai mạc của Diễn đàn châu Á Bác Ngao 2023 tại tỉnh Hải Nam ngày 30/3 tới. Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez, Thủ tướng Bờ Biển Ngà Patrick Achi và Giám đốc điều hành của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva sẽ tham dự diễn đàn. Đồng thời, theo lời mời của Thủ tướng Lý Cường, các Thủ tướng của Singapore, Malaysia và Tây Ban Nha cũng sẽ có chuyến thăm chính thức Trung Quốc. (Tân Hoa xã)
* Trung Quốc nói về việc bắt giữ công dân Nhật Bản: Ngày 27/3, phát biểu họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết, các nhà chức trách có liên quan của nước này hồi đầu tháng 3 này đã áp dụng các biện pháp bắt buộc theo luật hình sự đối với một công dân Nhật Bản. Bà nêu rõ: “Công dân Nhật Bản này bị nghi ngờ tham gia vào các hoạt động gián điệp” và Bắc Kinh đã thông báo vấn đề này cho Đại sứ quán Nhật Bản tại Trung Quốc.
Theo quan chức này, Trung Quốc đã phát hiện nhiều trường hợp tương tự những năm gần đây và Nhật Bản cần yêu cầu công dân không tham gia hoạt động này. (Reuters)
Châu Âu
* Nga “chắc nịch” về việc triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus: Phát biểu ngày 27/3, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định bất chấp chỉ trích từ phương Tây, Nga sẽ không thay đổi kế hoạch triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật ở nước láng giềng Belarus. Trả lời họp báo thường kỳ, quan chức này cũng nêu rõ: “Một phản ứng như vậy tất nhiên không thể ảnh hưởng đến các kế hoạch của Nga”.
Trả lời phỏng vấn cuối tuần qua, Tổng thống Vladimir Putin nhấn mạnh Nga sẽ bố trí vũ khí hạt nhân chiến thuật “mà không vi phạm các thỏa thuận quốc tế liên quan tới mục tiêu không phổ biến vũ khí hạt nhân…không có gì là bất thường”. (AFP)
* Các bên tiếp tục phản ứng trước quyết định của Nga tại Belarus: Theo Politico (Mỹ) ngày 26/3, Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Mỹ Mike Gallagher khẳng định mối đe dọa nêu trên không thể trì hoãn việc Mỹ hỗ trợ vũ khí quan trọng cho Ukraine. Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Michael McCaul cũng nhận định căng thẳng đang gia tăng vì ông Putin. Thượng nghị sĩ Mark Warner của đảng Dân chủ mô tả ông Putin là người nguy hiểm và coi lời đe dọa này ảnh hưởng đến lợi ích của nước Mỹ.
Trước đó cùng ngày, Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ cho biết sẽ theo sát động thái mới của Nga. Điều phối viên về truyền thông chiến lược của Hội đồng An ninh quốc gia, ông John Kirby cho biết Washington chưa nhận thấy dấu hiệu về việc Nga chuyển vũ khí hạt nhân sang nước khác.
Cũng trong ngày 26/3, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) chỉ trích tuyên bố của Tổng thống Vladimir Putin. Người phát ngôn khối này, bà Oana Lungescu cho biết: “Liên minh đang theo dõi chặt chẽ vấn đề này. Việc Nga ám chỉ vấn đề chia sẻ hạt nhân của NATO là hoàn toàn hiểu lầm. Các thành viên của NATO luôn hành động với tất cả sự tôn trọng cho những cam kết quốc tế. Trong khi đó, Nga liên tục phá vỡ các cam kết về kiểm soát vũ khí, gần đây là đình chỉ việc tham gia Hiệp ước New START”. Tuy nhiên, người phát ngôn của liên minh này cho biết hiện chưa thấy có sự thay đổi nào về bố trí hạt nhân của Nga. Cũng theo bà, hiện NATO chưa nhận thấy “bất cứ thay đổi nào để buộc khối này phải có những điều chỉnh tương xứng”.
Châu Âu cũng tiếp tục phản ứng trước tuyên bố của Nga. Ngày 27/3, phát biểu sau cuộc gặp Tổng Thư ký NATO tại Brussels (Bỉ), Ngoại trưởng Czech Jan Lipavsky kêu gọi Nga nên tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế của mình và không phổ biến vũ khí hạt nhân tới Belarus. Ông cũng cảnh báo: “NATO là một liên minh hạt nhân và có đủ phương tiện để răn đe các đối thủ”. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Lithuania ngày 26/3 khẳng định: “Cùng với các đối tác ở châu Âu, Lithuania sẽ quyết định xem cách để đáp lại kế hoạch quân sự của Nga và Belarus”. (AFP/Reuters/TTXVN)
* Belarus cáo buộc Ba Lan gây ùn tắc tại biên giới: Ngày 27/3, Minsk cáo buộc Ba Lan cố tình làm chậm quá trình di chuyển của xe tải và ôtô vào Liên minh châu Âu (EU) tại biên giới, cáo buộc Warsaw không thực hiện thỏa thuận song phương. Ủy ban biên giới Belarus nêu rõ: “Kể từ thứ Sáu (24/3), hàng dài phương tiện trước cửa khẩu duy nhất có thể tiếp cận ở biên giới Belarus-Ba Lan, Kukuryki (Kozłowiczy), đã tăng gấp đôi. Hiện đã có tổng cộng 1.000 xe ô tô”. (Reuters)
Trung Đông-Châu Phi
* Israel: Tuần hành lan rộng, Tổng thống kêu gọi khẩn, Thủ tướng nói gì? Đêm 26/3, các cuộc tuần hành với quy mô và tính chất chưa từng có đã nổ ra trên khắp Israel sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant bị cách chức vì đứng ra phản đối cải cách tư pháp. Ngay sau đó, đảng đối lập cũng bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với Chính phủ tại Quốc hội. Tuy nhiên, liên minh của Thủ tướng Benjamin Netanyahu, với 64/120 ghế tại Quốc hội, đã dễ dàng bác bỏ các đề xuất trên. Kết quả hai lần đề xuất bỏ phiếu bất tín nhiệm lần lượt là 59/53 và 60/51. Mặc dù vậy, uy tín của Chính phủ Israel hiện nay đang xuống thấp chưa từng thấy.
Ngày 27/3, Văn phòng Tổng thống Isaac Herzog nêu rõ: “Tôi kêu gọi Thủ tướng, các thành viên chính phủ, và các thành viên của Liên minh… Nền an ninh, kinh tế, xã hội của chúng ta đang bị đe dọa… Vì sự thống nhất của dân tộc Israel, vì trách nhiệm cần thiết, tôi kêu gọi các ngài dừng tiến trình cải cách tư pháp ngay lập tức”.
Trong khi đó, Ynetnews (Israel) ngày 27/3 dẫn nguồn tin từ Văn phòng chính phủ của Israel cho biết Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã trao đổi với các thành viên trong liên minh cầm quyền về việc dừng cải cách tư pháp. Đồng thời, Đài phát thanh truyền hình nhà nước KAN, kênh Channel và một số cơ quan truyền thông đưa tin ông Netanyahu phát biểu chính thức ngày 27/3 về quyết định này. Tuy nhiên, một số khác lại cho rằng ông vẫn chưa sẵn sàng do vấp phải sự phản đối của đảng phái trong liên minh cầm quyền, với lời đe dọa sẽ phá vỡ chính phủ. (TTXVN)