Binh sỹ Mỹ trong một cuộc tập trận với binh sỹ Philippines. (Nguồn: Reuters) |
Theo ông Theodore Te, Tòa đã ra phán quyết khẳng định, Thỏa thuận tăng cường hợp tác quốc phòng (EDCA) giữa Philippines với Mỹ là hợp hiến và phù hợp với các điều ước quốc tế hiện có. Ông Theodore Te cho biết, trong 15 thành viên của Tòa, 10 thành viên ủng hộ phán quyết, bốn thành viên bỏ phiếu chống và một thành viên bỏ phiếu trắng.
Phán quyết của Tòa được đưa ra chỉ vài giờ trước khi các Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại giao hai nước có cuộc hội đàm tại Washington để thảo luận về các vấn đề an ninh, kinh tế, bao gồm vấn đề Biển Đông và Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).
Thỏa thuận EDCA giữa Philippines-Mỹ được ký năm 2014, một vài ngày trước khi Tổng thống Mỹ Barack Obama có chuyến thăm chính thức tới Philippines. Tuy nhiên, EDCA chưa được thực hiện do những cản trở pháp lý. Theo thỏa thuận, binh lính Mỹ sẽ được quyền tiếp cận sâu rộng hơn đối với các căn cứ quân sự của Philippines. Hơn nữa, EDCA cho phép Washington xây dựng các cơ sở tích trữ nhiên liệu và thiết bị tại Philippines, vì mục đích an ninh hàng hải.
Manila từ lâu đã là đồng minh quân sự của Washington. EDCA được coi là một thỏa thuận quan trọng với cả hai bên, khi Philippines đang phải đối mặt với những hành động thể hiện chủ quyền ngày càng quyết đoán của Trung Quốc ở Biển Đông và Mỹ đang triển khai chính sách “Xoay trục” về châu Á.
Rommel Banlaoi - một chuyên gia an ninh của Philippines khẳng định, thỏa thuận sẽ tăng cường liên minh giữa hai nước dưới thời Tổng thống Philippines Benigno Aquino, trước khi ông Aquino hết nhiệm kỳ vào cuối tháng 6 tới.
Trả lời phỏng vấn Reuters, ông Banlaoi cho rằng, EDCA sẽ là di sản của Tổng thống Aquino dành cho chính quyền kế nhiệm, và buộc chính quyền kế nhiệm phải thực hiện.