Tổng thống Indonesia Joko Widodo sẽ thực hiện chuyến thăm cấp Nhà nước đến Australia trong hai ngày 26 và 27/2. Chuyến thăm được chờ đợi này là nhằm khôi phục và củng cố liên kết Australia - Indonesia sau khi quan hệ giữa hai nước láng giềng bị rạn nứt vì một loạt scandal.
Bước chuyển trong quan hệ
Quan hệ Indonesia - Australia trong vài năm qua chứng kiến không ít căng thẳng như vụ Indonesia tử hình hai người Australia bị kết tội buôn bán ma túy, chính sách ngăn chặn quyết liệt tàu tị nạn đến từ Indonesia của Australia, vụ rò rỉ thông tin về việc tình báo Australia tìm cách nghe lén cựu Tổng thống Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono. Mới đây nhất, Jakarta tạm ngừng mọi hoạt động hợp tác quân sự với Canberra vì phát hiện hình ảnh xúc phạm tới Pancasila - hệ thống năm tín điều thiêng liêng của Indonesia, tại căn cứ của Australia.
Việc ông Widodo quyết định thăm Australia vào thời điểm này là minh chứng cho cam kết của Jakarta về việc duy trì quan hệ song phương tốt đẹp với láng giềng Australia, bất chấp những sóng gió liên tiếp trong thời gian qua. Nó cũng là dấu hiệu cho thấy mối quan hệ đang ấm dần lên giữa Australia và Indonesia sau một thời gian giá lạnh.
Chuyến thăm Australia của ông Widodo ban đầu dự kiến diễn ra vào cuối năm ngoái nhưng đã bị hoãn lại vì làn sóng biểu tình rầm rộ nổ ra ở Indonesia. Sự việc này được châm ngòi từ những lời bình luận xúc phạm kinh Koran của người đứng đầu thành phố Jakarta, ông Basuki Purnama.
| Tổng thống Indonesia Joko Widodo gặp Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull tại Jakarta, tháng 11/2015. (Nguồn: AP) |
Thúc đẩy thương mại và đầu tư là mục tiêu trọng tâm trong chương trình nghị sự của ông Widodo khi gặp gỡ giới chức Australia. Trong cuộc gặp giữa Tổng thống Indonesia Joko Widodo và Thủ tướng nước chủ nhà Malcolm Turnbull, hai nhà lãnh đạo dự kiến thảo luận về những tiến bộ đạt được trong tiến trình đàm phán thỏa thuận thương mại tự do song phương.
“Đây là một cuộc gặp quan trọng xét trong bối cảnh Australia và Indonesia là những nước láng giềng thân thiết. Hai nước đã có hợp tác tốt đẹp và đầy ý nghĩa trong lĩnh vực thương mại, đầu tư và giáo dục”, Ngoại trưởng Indonesia Retno LP Marsudi nói.
Hai nhà lãnh đạo Australia và Indonesia hy vọng sẽ hoàn tất Thỏa thuận Đối tác Kinh tế Toàn diện Indonesia - Australia vào cuối năm nay. Chủ tịch Ban Quản lý Đầu tư Indonesia Thomas Lembong cho biết nếu đạt được, đây sẽ là thỏa thuận thương mại song phương đầu tiên của Indonesia trong 10 năm qua.
Ông Lembong nói trên Jakarta Post: “Đàm phán về thỏa thuận đang diễn ra suôn sẻ và không gặp trở ngại nào. Chúng tôi dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối năm nay”. Vì vậy, qua chuyến thăm của ông Widodo, cả hai nước đều kỳ vọng sẽ có bước chuyển mới trong quan hệ, có khả năng đánh dấu sự thay đổi lịch sử trong mối quan hệ không mấy bằng phẳng giữa hai nước.
Chia sẻ lợi ích chung
Tổng thống Widodo cũng có kế hoạch gặp gỡ các doanh nghiệp Australia đang làm ăn ở Indonesia hoặc đang tính chuyện mở rộng đầu tư vào nền kinh tế hàng đầu Đông Nam Á này. Hiện chỉ có khoảng 500 doanh nghiệp Australia đang hoạt động ở Indonesia.
Giới phân tích cho rằng, chuyến thăm của ông Widodo đến Australia có thể bị phủ bóng đen bởi scandal đình chỉ hợp tác quân sự giữa hai nước gần đây. Hiện vẫn chưa rõ Tổng thống Widodo và giới chức Australia có ý định bàn về việc nối lại quan hệ quân sự hay không, nhưng rõ ràng hai bên đang nỗ lực gạt bỏ bất đồng để đưa quan hệ song phương hướng về phía trước.
Sở dĩ cả Jakarta và Canberra đều muốn khôi phục và tăng cường hợp tác song phương vì hai nước chia sẻ nhiều lợi ích chung. Cả hai đều nhìn thấy những động lực tích cực trong quan hệ hợp tác cùng có lợi trên một loạt lĩnh vực gồm: thương mại, đầu tư, du lịch, chống buôn bán người, chống khủng bố, an ninh khu vực...
Là hai nền kinh tế lớn hàng đầu của khu vực Đông Nam Á và Nam Thái Bình Dương, Australia và Indonesia tin rằng, họ cần đến nhau và có thể bù đắp cho nhau để hưởng lợi trong kinh tế, thương mại và đầu tư. Indonesia hiện là đối tác thương mại lớn thứ 12 của Australia.
Ngoài ra, quan hệ hợp tác giữa Australia và Indonesia còn được đánh giá là có tầm quan trọng không nhỏ đối với an ninh và sự ổn định trong khu vực, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc đang nổi lên theo hướng gây lo ngại cho các nước xung quanh.
Vì những yếu tố kể trên, mối quan hệ Australia – Indonesia được dự báo sẽ tiếp tục phát triển. Hai nước sẽ tiếp tục là những đồng minh quân sự thân thiết của nhau bất chấp những sóng gió mà họ phải đối mặt trong những năm qua.