 |
| Ông Daniel Russel. (Ảnh: Dương Ngọc) |
Là người từng tham gia chuẩn bị cho nhiều chuyến thăm của lãnh đạo Việt Nam tới Mỹ, từng làm việc lâu năm tại Nhà Trắng và Bộ ngoại giao, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel cho biết có thể chia sẻ một số suy nghĩ của “người trong cuộc” về quan hệ song phương cũng như về chuyến thăm Việt Nam sắp tới của Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Những lĩnh vực quan trọng
Theo ông Daniel Russel, nguyên tắc tổ chức chuyến thăm của Tổng thống là bao gồm các nội dung cả quá khứ, hiện tại và tương lai. “Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc để vượt qua những vấn đề quá khứ khó khăn, trong đó có vấn đề do chiến tranh để lại”, ông nói.
Hai bên sẽ tiếp tục tăng cường thực hiện các chương trình hoạt động Việt - Mỹ và sẽ đẩy mạnh hợp tác giải quyết thách thức ngày càng lớn ở khu vực và trên toàn cầu; vạch hướng đi cho tương lai; đầu tư vào vốn quý nhất là giới trẻ thông qua giáo dục, trao đổi giao lưu về học giả, cũng như đầu tư nhiều hơn cho tương lai chung của hai nước, trong đó có nội dung của Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).
Ông Daniel Russel cũng cho biết, Tổng thống Obama đã “hân hạnh đón tiếp Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ và Tổng Bí thư của Việt Nam ở Mỹ nên rất mong đợi được tới Hà Nội để gặp các nhà lãnh đạo mới của Việt Nam”.
Đề cập đến những lĩnh vực quan trọng trong chuyến thăm Việt Nam sắp tới của Tổng thống Obama, ông Daniel Russel nhấn mạnh, tăng cường quan hệ đối tác giữa Mỹ và Việt Nam là một thành tố quan trong trong chính sách sách tái cân bằng của Mỹ tới khu vực. Mỹ cam kết hỗ trợ Việt Nam trong việc thực hiện TPP; mở rộng hợp tác an ninh song phương với Việt Nam về các nội dung gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa cũng như nâng cao khả năng nắm bắt tình hình trên biển và hợp tác an ninh hàng hải.
Hai bên cũng sẽ tăng cường hoạt động giao lưu nhân dân, đầu tư vào thế hệ trẻ; hợp tác đối phó với các thách thức khu vực và toàn cầu; giải quyết hậu quả chiến tranh; tiếp tục thảo luận và mở rộng hợp tác cải cách pháp luật, đối thoại về nhân quyền…
Trả lời câu hỏi phóng viên về việc ông Obama thăm Việt Nam khi sắp mãn nhiệm có ảnh hưởng tới chính sách của Mỹ nói chung với Việt Nam, ông Daniel Russel khẳng định, “chính sách của Chính phủ Mỹ là ủng hộ và tăng cường quan hệ đối tác toàn diện với Việt Nam, mong muốn củng cố quan hệ kinh tế, chính trị, văn hóa, giao lưu nhân dân và ủng hộ Việt Nam trở thành một nước thịnh vượng, ổn định, độc lập và có đóng góp vào việc giải quyết các vấn đề khu vực và quốc tế…”.
Sẽ thảo luận kỹ về Biển Đông
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ cho rằng, tình hình Biển Đông hiện thu hút sự quan tâm của tất cả các nước, không chỉ chỉ với các bên có tuyên bố chủ quyền như Việt Nam, Malaysia, Philippines, Brunei, mà với cả các nước trong khu vực và cộng đồng quốc tế. Hiện nhiều nước đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về các hành động của Trung Quốc như cải tạo các thực thể địa lý, tiến hành xây dựng quy mô lớn, quân sự hóa các tiền đồn của họ tại Biển Đông.
Ông Daniel Russel cũng cho biết, tại cuộc họp các quan chức cao cấp của ASEAN, cùng đại diện các nước tham gia Thượng đỉnh Đông Á (EAS), hầu hết các nước trong thảo luận đều bày tỏ lo ngại về sự gia tăng căng thẳng ở Biển Đông và nhấn mạnh yêu cầu các bên cần tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng quyền của tất cả các quốc gia được quy định theo luật pháp quốc tế.
“Tất cả các nước tuyên bố chủ quyền tại Biển Đông đều là bạn bè của Mỹ. Mỹ có lợi ích mạnh mẽ trong đảm bảo một khu vực ổn định. Đó là lý do chúng tôi đang hợp tác chặt chẽ với Việt Nam, Trung Quốc cũng như các nước ASEAN để giảm căng thẳng. Chúng tôi khuyến khích các bên thực hiện tiến trình ngoại giao để giải quyết bất đồng, thực hiện kiềm chế nhằm góp phần đảm bảo phát triển, ổn định, thịnh vượng khu vực. Ngoại trưởng John Kerry đã thảo luận kỹ về vấn đề Biển Đông với Phó Thủ tướng - Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh. Bản thân tôi cũng đã thảo luận với các quan chức khác. Tôi tin rằng, ông Obama và các nhà lãnh đạo Việt Nam sẽ tiếp tục bàn thảo kỹ về vấn đề này", ông Daniel Russel nói.
