Ông Obama đã tận dụng bài phát biểu cuối cùng trước ĐHĐ LHQ để nói về những thành tựu mà chủ trương đối ngoại của ông đã đem lại cho thế giới trong 8 năm qua. Ông đặc biệt nhấn mạnh đến nền tảng của chủ trương đối ngoại "kiểu Obama", đó là các cuộc xung đột lớn nhất được giải quyết hiệu quả nhất khi các quốc gia hợp tác thay vì xử lý một cách riêng rẽ.
Sự thành công của chủ trương này được thể hiện rõ qua việc Mỹ thiết lập lại quan hệ với Cuba và Myanmar cũng như những tiến triển trong hợp tác toàn cầu nhằm cắt giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Ông cũng cho rằng, một số thách thức của thế giới bắt nguồn từ những thay đổi sâu sắc mà công nghệ tạo ra cũng như sự phụ thuộc lẫn nhau ngày càng nhiều giữa các quốc gia.
| Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu tại trụ sở Liên hợp quốc. (Nguồn: Getty Images) |
Cần điều chỉnh toàn cầu hóa
Trong phát biểu trước các nguyên thủ quốc gia và Ngoại trưởng đến từ 193 quốc gia, ông Obama đã cảnh báo rằng, những lực lượng toàn cầu hóa đang bộc lộ "những chủ trương sai lầm sâu sắc" trên toàn cầu đồng thời kêu gọi cần có sự "điều chỉnh thỏa đáng" để đảm bảo các quốc gia và người dân không bị lùi về một thế giới còn bị chia rẽ sâu sắc hơn nữa.
Ông Obama đã nêu bật một nghịch lý là trong khi thế giới nói chung trở nên an toàn và thịnh vượng hơn thì cùng lúc nhiều quốc gia đang phải vật lộn với cuộc khủng hoảng người tị nạn nghiêm trọng, chủ nghĩa khủng bố và trật tự cơ bản bị đảo lộn tại Trung Đông. Công việc quản lý ngày càng trở nên khó khăn vì người dân mất lòng tin vào các thể chế, trong khi căng thẳng giữa các quốc gia thường vượt khỏi tầm kiểm soát một cách nhanh chóng.
Trong bài phát biểu, ông Barack Obama cũng trình bày quan điểm của Washington trước một số vấn đề nóng của thế giới. Về vấn đề Biển Đông, ông bày tỏ quan ngại rằng, viễn cảnh đạt được một giải pháp hòa bình cho các tranh chấp tại đây đang ngày càng xa vời do những tranh cãi xung quanh các bãi đá và rạn san hô.
Về tiến trình hòa bình Trung Đông, ông Obama kêu gọi Palestine chấm dứt các hành vi kích động bạo lực và hối thúc Iseael thừa nhận thực tế rằng họ không thể chiếm đóng và định cư vĩnh viễn trên đất của người Palestine. Về vấn đề Syria, ông Obama khẳng định ngoại giao là con đường duy nhất để chấm dứt xung đột đã kéo dài 5 năm qua tại quốc gia này.
| Hình minh họa. (Nguồn: US News) |
Đi đầu trong vấn đề người tị nạn
Phát biểu tại hội nghị, Tổng thống Obama thông báo đã có 50 quốc gia cam kết tiếp nhận 360.000 người tị nạn trong năm nay, tăng gấp đôi so với con số của năm ngoái. Ông đồng thời cũng đánh giá cao Đức, Canada và một số quốc gia khác đã mở cửa đường biên giới để tiếp nhận những người dân vội chạy trốn khỏi cuộc chiến tranh tại Syria và một số cuộc xung đột khác.
Ông Obama nhấn mạnh: "Thế giới đang phải đối diện với một cuộc khủng hoảng mất cân đối nghiêm trọng, chúng ta không thể nhắm mắt làm ngơ hay quay lưng lại. Đóng sập cánh cửa, bỏ mặc những gia đình này, là phản bội lại những giá trị sâu sắc nhất của chúng ta".
Hội nghị thống nhất đặt ra ba mục tiêu cụ thể, bao gồm thuyết phục cộng đồng quốc tế tăng 30% nguồn tiền tài trợ cho các hoạt động nhân đạo trên thế giới, từ 10 tỷ USD trong năm 2015 lên 14,5 tỷ USD trong năm nay; Tăng gấp đôi số ca được tái định cư và tìm kiếm những con đường hợp pháp mới để tiếp nhận người tị nạn đồng thời tăng số quốc gia chấp nhận số lượng đáng kể người tị nạn; Tăng số người tị nạn được đến trường trên toàn cầu thêm 1 triệu người và số người tị nạn được phép đi làm cũng tăng thêm 1 triệu người.
Các quốc gia được mời tham dự hội nghị là những nước được đánh giá là tạo điều kiện tiếp nhận tốt nhất cho người tị nạn, trong đó có Đức, Jordan, Mexico, Canada, Thụy Điển và Ethiopia.
Trước thềm hội nghị, 51 tập đoàn và công ty lớn, trong đó có Facebook, Twitter, MasterCard, Johnson & Johnson, hàng sản xuất sữa chua Chobani đã cam kết sẽ tạo điều kiện tiếp cận giáo dục, việc làm và tài chính cho khoảng 6,3 triệu người tị nạn đang trú ngụ tại hơn 20 quốc gia.