| Tổng thống Rodrigo Duterte ngày 5/9 đã đến Vientiane, Lào, dự Hội nghị thượng đỉnh ASEAN. Ảnh: AFP |
Trước đó, trong một cuộc trả lời phỏng vấn báo giới tại Vientiane, Lào ngày 5/9 liên quan cuộc chiến chống ma túy tại Philippines, Tổng thống Duterte đã có phát biểu xúc phạm đối với người đứng đầu Nhà Trắng và cho biết sẽ "không bận tâm ông ấy nghĩ gì" về chính sách mạnh tay chống tội phạm ma túy mà ông đang áp dụng ở Philippines.
Đáp lại, Nhà Trắng đã ngay lập tức hủy kế hoạch gặp song phương giữa Tổng thống Obama với ông Duterte, dự kiến diễn ra vào chiều 6/9 bên lề Hội nghị Cấp cao ASEAN.
Trong tuyên bố xin lỗi của mình, Tổng thống Duterte nói: “Vì những phát biểu mạnh mẽ của tôi khi trả lời các câu hỏi của báo chí gây ra sự quan ngại và lo lắng, tôi lấy làm tiếc vì điều đó đã trở thành một sự công kích cá nhân đối với Tổng thống Mỹ".
Ông Duterte bày tỏ mong muốn giải quyết những bất đồng nảy sinh ngoài những ưu tiên và quan điểm quốc gia, đồng thời cùng hợp tác có trách nhiệm đối với cả hai nước. Ông cũng đề xuất hai bên nên đàm phán trực tiếp "vào một ngày nào đó sau này".
Sau khi Washington hoãn cuộc gặp song phương nói trên, phía Philippines đã ra hai tuyên bố bày tỏ sự hối tiếc cũng như đã tổ chức họp báo.
“Tổng thống Duerte giải thích rằng những báo cáo cho rằng ông sẽ bị Tổng thống Obama ‘rao giảng’ về việc giết hại những kẻ vi phạm pháp luật đã khiến ông ấy có những lời nhận định mạnh mẽ như vây”, Chính phủ Philippines trong một tuyên bố cho biết. “Ông ấy lấy làm tiếc những lời bình luận với báo chí đã gây ra nhiều tranh cãi như vậy”.
Bộ Ngoại giao Philippines nói thêm rằng ông Duterte "rất tôn trọng Tổng thống Obama và rất quan tâm thúc đẩy quan hệ đối tác giữa hai nước".
Ông Duterte nhậm chức Tổng thống Philippines hồi tháng 6 vừa qua sau 22 năm giữ chức Thị trưởng thành phố Davao - thành phố lớn thứ ba của Philippines. Ông nổi tiếng về chính sách không khoan nhượng với tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma túy.
Tháng trước, ông Duterte cũng từng dọa Philippines có thể sẽ ra khỏi Liên hợp quốc sau khi tổ chức này chỉ trích cuộc chiến chống ma túy của ông là hành động tội phạm theo luật quốc tế.
Tổng thống Obama đang có mặt tại Lào để dự hội nghị cấp cao ASEAN-Mỹ và nhiều hội nghị cấp cao khác. Chương trình nghị sự của ông cũng bao gồm nhiều cuộc gặp song phương.
Thay vì gặp ông Duterte, Tổng thống Obama đã có cuộc hội đàm với Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye. Ngoài ra, ông Obama dự kiến sẽ gặp Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Người đứng đầu Nhà Trắng cũng đồng thời là Tổng thống đương nhiệm đầu tiên của Mỹ tới thăm Lào.
Hôm nay 6/9, Tổng thống Obama còn tuyên bố muốn giải quyết vấn đề di sản chiến tranh tại Việt Nam. Ông đã thông báo Washington sẽ cung cấp thêm 90 triệu USD trong ba năm tới để giúp làm sạch các vật liệu chưa nổ vốn đã giết hại hoặc làm bị thương hơn 20.000 người thời gian qua.