| Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol tại Trụ sở Trung ương Đảng, ngày 23/6/2023. (Nguồn: TTXVN) |
Ngày 23/6/2023, tại cuộc gặp với Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã bày tỏ vui mừng dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước vừa qua đã đặt nền móng cho những bước tiến xa hơn nữa trong phát triển quan hệ hợp tác giữa hai nước Việt Nam - Hàn Quốc.
Người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam cho biết, giống như Hàn Quốc - đất nước đang có đà phát triển vượt bậc, là mô hình mà Việt Nam muốn noi theo đồng thời nhấn mạnh Việt Nam hết sức coi trọng sự cần thiết trong tăng cường quan hệ hợp tác chiến lược giữa hai nước. Hai nước đã trải qua nhiều khó khăn cũng như sự xâm lược trong hàng nghìn năm lịch sử. Đó là một trong những điểm tương đồng giúp hai bên sẽ trở thành những đối tác mạnh mẽ hơn trong tương lai.
Những kết quả đáng ngạc nhiên về sự thay đổi và phát triển về con số của mối quan hệ giữa Hàn Quốc và Việt Nam trong hơn 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao không phải là kết quả của những nỗ lực đơn thuần, mà có thể thấy nó xuất phát từ nhiều sự tương đồng giữa văn hóa và lịch sử hai nước.
Trong ngoại giao, khi chủ nghĩa quốc gia ngày càng trở nên rõ nét, lợi ích quốc gia được đặt lên hàng đầu, thì những quyết định của các nhà lãnh đạo sẽ trực tiếp dẫn đến lợi ích quốc gia. Do đó, chính sách “ngoại giao cây tre” do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đưa ra, có ý nghĩa to lớn trong tình hình quốc tế phức tạp, khó lường hiện nay.
Khi nhắc đến đặc điểm mềm dẻo và sức sống bền bỉ của cây tre, người ta thường liên tưởng đến Việt Nam. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh “Việt Nam tiếp tục kế thừa truyền thống tốt đẹp, tiếp thu có chọn lọc những tiến bộ của ngoại giao và văn hóa thế giới, đồng thời kế thừa tốt đẹp truyền thống của mình, như cây tre có rễ bền mà cành uyển chuyển”, thể hiện định chính xác đường lối ngoại giao của Việt Nam dựa trên chủ nghĩa thực tiễn lấy lợi ích quốc gia làm trọng tâm trong môi trường chính trị quốc tế phức tạp.
Đối với người Hàn Quốc, tre là mang nhiều ý nghĩa đặc biệt. Hòa thượng Seong-cheol được nhiều người Hàn Quốc biết đến, ông có câu nói “Hãy sống như cây tre” và quả thực ông cũng có lối sống như một cây tre. Tre chịu đựng mùa đông khắc nghiệt mà không mất đi vẻ xanh tươi. Sức sống của tre như thể nắm lấy một sợi dây cao su và kéo căng, nhưng nó không bao giờ đứt.
Một số người thậm chí còn mô tả cây tre là “món quà của thần linh”. Nhiều thứ bị tàn phá sau chiến chiến tranh nhưng tre là luôn sống sót do có sức sống dẻo dai. Thân tre như thể đã chết, nhưng một phần rễ vẫn tốt cắm sâu trong lòng đất, và từ đó sẽ lại mọc thành một khu rừng tươi tốt.
Người Hàn Quốc có quan niệm người có học thức cao, tư cách và đức độ là trúc quân, trúc là một trong tứ quân tử, tượng trưng cho sự chung thủy, một trong những đức tính lớn nhất của người quân tử. Ngoài ra, vẻ đẹp của tre là nó không chỉ được trang bị vẻ sang trọng như vậy mà còn có nhiều công dụng như bất kỳ loại cây nào khác. Nói cách khác, nó rất thiết thực vì nó được sử dụng ở nhiều nơi.
Cây tre là loài cây thích hợp nhất để tượng trưng cho Việt Nam và Hàn Quốc, là cách diễn đạt thích hợp nhất tượng trưng cho lịch sử vượt qua biết bao gian khổ và nền văn hóa trường tồn bất chấp bao nhiêu mất mát và ách đô hộ của các cường quốc. Có lẽ hình thế địa lý của hai nước kéo dài về phía Bắc và phía Nam tựa như một lũy tre. Tre có thân mảnh, lá mỏng nhưng khi cột lại với nhau sẽ thành rừng tre vững chắc. Hai quốc gia có điểm tương đồng về lịch sử và văn hóa, sẽ trở nên mạnh mẽ hơn thông qua mối quan hệ bổ sung, tương hỗ lẫn nhau, qua đó tạo ra cộng hưởng, không bị lung lay bởi các chính sách và ảnh hưởng một chiều của các nước lớn.
| Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng chủ trì tiệc chiêu đãi trọng thể Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, tối 23/6/2023. (Ảnh: Nguyễn Hồng) |
Hàn Quốc và Việt Nam đã tuyên bố quan hệ “Đối tác chiến lược toàn diện” vào năm ngoái và hai bên hiện đã xây dựng kế hoạch hành động cụ thể qua chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Yoon Seok-yeol. Về lĩnh vực kinh tế, Hàn Quốc giờ đây nên tìm kiếm phương án cụ thể hướng tới tương lai và cùng có lợi dựa trên giá trị tăng trưởng chung với Việt Nam, thay vì chạy theo thành tích số học là nhà đầu tư lớn nhất tại Việt Nam vốn tập trung vào lĩnh vực lắp ráp, sản xuất.
Hai bên cũng cần phối hợp trong ứng phó với các vấn đề khủng hoảng chung như chuỗi cung ứng, năng lượng, chuyển đổi kỹ thuật số và biến đổi khí hậu, đồng thời mở rộng từ sản xuất sang các lĩnh vực dịch vụ như tài chính, phân phối và nội dung văn hóa. Sự hợp tác để có thể phát triển và xây dựng năng lực về công nghệ công nghiệp là rất cần thiết, Việt Nam không đơn thuần là khu vực tập trung các nhà máy sản xuất.
Thật không dễ để diễn tả mối quan hệ giữa Hàn Quốc và Việt Nam trong một câu từ bởi mối quan hệ giữa hai nước rất sâu sắc và đa dạng. Thời gian gần đây, cụm từ “quan hệ thông gia” đã xuất hiện nhiều để miêu tả quan hệ hai nước. Từ góc độ chính sách ngoại giao cây tre của Việt Nam, chúng ta có thể kỳ vọng vào 100 năm quan hệ tươi sáng trong quan hệ hai nước trong thời gian tới.
Điều này không chỉ áp dụng trong lĩnh vực ngoại giao mà còn áp dụng cho tất cả các lĩnh vực như kinh tế, văn hóa, xã hội và giao lưu nhân dân. Tôi tin tưởng rằng chính sách ngoại giao vừa dẻo dai vừa mềm dẻo như cây tre của Việt Nam sẽ vượt ra khỏi phạm vi quan hệ hai nước và đóng góp vào sự phát triển của văn hóa thế giới với tư cách là một thành viên của cộng đồng quốc tế.