| Chính sách xuất khẩu thép của Trung Quốc đã trở thành thảm họa đối với ngành thép thế giới. |
Giai đoạn trước, khi nền kinh tế trong thời kỳ bùng nổ, nhu cầu tiêu thụ thép của Trung Quốc tăng mạnh. Nhưng khi nền kinh tế lớn thứ hai thế giới giảm tốc và chủ trương thay thế dần “mũi nhọn” sản xuất bằng dịch vụ thì thép trở nên quá dư thừa và xuất khẩu thép giá rẻ ra nước ngoài là một giải pháp.
Chính sách xuất khẩu thép của Trung Quốc đã trở thành thảm họa đối với ngành thép thế giới, khiến nhiều nước lao đao. Cuối tháng Ba vừa qua, “đại gia” sản xuất thép của Ấn Độ - Tata Steel đã thông báo kế hoạch bán các nhà máy ở Anh, trong bối cảnh ngành công nghiệp thép của “xứ sở sương mù” lâm vào khủng hoảng nặng. Tất nhiên, công nghiệp thép Anh chỉ là một ví dụ điển hình.
Mọi vấn đề dường như chỉ là sự khởi đầu. Các nhà công nghiệp thế giới đang lo lắng nhìn vào đà giảm tốc của kinh tế Trung Quốc mà đặt câu hỏi, tiếp sau khủng hoảng thừa thép sẽ là gì. Trên thực tế, không chỉ thép, Trung Quốc cũng đang dư thừa nhiều mặt hàng công nghiệp khác.
Mặt hàng than đá của Trung Quốc sẽ dư thừa khoảng 3,3 tỷ tấn trong hai năm tới. Theo Hãng xếp hạng tín nhiệm Fitch, Trung Quốc hiện tiêu thụ chưa đến 4 tỷ tấn/năm và con số này còn tiếp tục giảm trong thời gian tới. Lâu nay, Trung Quốc chỉ nhập khẩu chứ không xuất khẩu than đá, nhưng điều này có thể sẽ sớm thay đổi. Shenhua Energy - công ty khai thác than lớn nhất Trung Quốc mới đây cho biết sẽ sớm thực hiện kế hoạch tăng lượng than xuất khẩu từ mức 1,2 triệu tấn năm 2015 lên 10 triệu tấn/năm.
Nhôm của Trung Quốc đang chiếm tới hơn một nửa nguồn cung của thế giới. Nhà máy luyện nhôm lớn nhất thế giới China Hongqiao đã có kế hoạch tăng công suất lên 6 triệu tấn/năm. Ngay ở thời điểm hiện tại, nhôm từ Trung Quốc đã thao túng thị trường thế giới, khiến giá sụt giảm mạnh.
Dầu khí cũng đang dư thừa cung nhưng các sản phẩm dầu khí từ Trung Quốc tiếp tục đe dọa thị trường. Các nhà máy lọc dầu Trung Quốc được cho là mới chỉ chạy hết 2/3 công suất. Theo dự đoán của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (CNPC), năm 2016, tổng kim ngạch xuất khẩu ròng các sản phẩm từ dầu của Trung Quốc sẽ tăng 31%.
Hóa chất cũng là mặt hàng mà Trung Quốc có thể tạo ra khủng hoảng thừa. Có 25.000 công ty hóa chất hoạt động ở Trung Quốc, rất nhiều trong số này đang hoạt động dưới công suất và tiếp tục gia tăng sản lượng.