| Tổng thống Nga Vladimir Putin chào đón các công dân trở về sau cuộc trao đổi tù nhân giữa nước này và phương Tây tại sân bay quốc tế Vnukovo ở thủ đô Moscow hôm 1/8. (Nguồn: Reuters) |
Mặc dù Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các quan chức cấp cao khác chưa bình luận công khai, nhưng sự phức tạp và tầm quan trọng của thỏa thuận này không bị bỏ qua.
Điện Kremlin nhanh chóng bác bỏ mọi suy đoán rằng cuộc trao đổi này có thể dẫn đến các cuộc đàm phán hòa bình liên quan đến Ukraine. Tuy nhiên, các quan chức Ukraine đã bày tỏ lo ngại về khả năng phương Tây và Nga đàm phán bí mật và nguy cơ Kiev có thể bị loại khỏi các cuộc thảo luận quan trọng.
Ông Mykhailo Podolyak - Cố vấn của Tổng thống Zelensky - nhấn mạnh trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Washington Post rằng Ukraine phải là một phần của bất kỳ thỏa thuận nào ảnh hưởng đến tương lai của mình. Trong khi đó, Thị trưởng Kiev Vitaly Klitschko cho rằng việc trao đổi tù nhân có thể tạo ra tiền lệ đáng lo ngại.
Theo thỏa thuận trao đổi tù nhân đa quốc gia diễn ra hôm 1/8 tại đường băng sân bay ở thủ đô Ankara của Thổ Nhĩ Kỳ, 10 người Nga, trong đó có hai trẻ vị thành niên, đã được trao đổi với 16 người phương Tây và người Nga bị giam tại Nga và Belarus.
Thỏa thuận này là kết quả của nhiều tháng đàm phán bí mật giữa các bên liên quan và do Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian. Nhóm người phương Tây được thả gồm công dân các nước Mỹ, Slovenia, Na Uy, Đức, Ba Lan.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã gọi điện cho lãnh đạo của các nước đồng minh là Đức, Ba Lan, Slovenia và Na Uy để cảm ơn họ vì đã đồng ý trả tự do cho tù nhân Nga theo thỏa thuận. Ông cũng cảm ơn Thổ Nhĩ Kỳ vì đã đồng ý tổ chức buổi trao đổi tù nhân.
Nga đã trải thảm đỏ chào đón tù nhân nước này tại sân bay ở Moscow và Tổng thống Putin ôm họ khi họ bước xuống máy bay. "Tôi muốn chúc mừng các bạn đã trở về quê hương", ông Putin nói, thêm rằng những người này sẽ được trao giải thưởng cấp nhà nước.
Đây là cuộc trao đổi đầu tiên giữa Nga và phương Tây kể từ khi sao bóng rổ Mỹ Brittney Griner trở về nước để đổi lấy trùm buôn vũ khí người Nga Viktor Bout vào tháng 12/2022. Đây cũng là đợt trao đổi lớn nhất kể từ năm 2010, khi 14 người bị cáo buộc hoạt động gián điệp được trả tự do, trong đó có điệp viên hai mang Sergei Skripal, người được Moscow cử đến Anh, và điệp viên Nga Anna Chapman, được Washington cử đến Nga.
Trước đó, những cuộc trao đổi lớn gồm hơn chục tù nhân chỉ diễn ra thời Chiến tranh Lạnh, khi Liên Xô và phương Tây tiến hành các cuộc trao đổi vào năm 1985 và 1986.
Thỏa thuận trao đổi tù nhân lần này được đánh giá là thành tựu ngoại giao đáng kể cho chính quyền Biden và chiến thắng cho Tổng thống Putin.