Kinh tế Ukraine: Đã tìm ra chìa khóa để tái thiết, dòng vốn đang "chảy" vào Kiev

Kinh tế Ukraine bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc xung đột với Nga. (Nguồn: In-cyprus)

Tại hội nghị công nghệ Web Summit 2022 ở Lisbon, Bồ Đào Nha (diễn ra từ ngày 1-4/11), Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của công ty Sigma Software - Valery Krasovsky nhận định: "Tôi không nghĩ rằng có điều gì đó trên thế giới có thể ngăn cản khả năng thành công, khả năng làm việc và phát triển công việc kinh doanh của chúng tôi".

Sigma Software có 2.000 nhân viên đang làm việc tại trụ ở Ukraine. Công ty này đã trang bị cho các văn phòng máy phát điện diesel và thiết bị đầu cuối Internet Starlink, cho phép nhân viên tiếp tục làm việc trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine đang diễn ra.

Sigma là một trong 59 công ty khởi nghiệp của Ukraine đã tham dự Web Summit 2022.

Theo ông Valery Krasovsky, năm 2021, Ukraine chỉ có một gian hàng nhỏ tại Web Summit. Nhưng năm nay, quốc gia này có gian hàng lớn hơn nhiều và được thắp sáng bằng màu vàng và xanh lam.

Phát biểu khai mạc sự kiện, Đệ nhất phu nhân Ukraine Olena Zelenska kêu gọi các nhà đầu tư và doanh nhân công nghệ hỗ trợ đất nước.

Bà Zelenska nhấn mạnh: “Các bạn là lực lượng làm thay đổi thế giới. Cộng đồng quốc tế có những công nghệ có thể hỗ trợ Ukraine".

Xây dựng lại nền kinh tế bằng công nghệ

Các quan chức và doanh nhân Ukraine cho biết, công nghệ sẽ là chìa khóa giúp đất nước này tái thiết sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt khiến nền kinh tế Ukraine bị tàn phá nặng nề.

Theo số liệu của Bộ Kinh tế Ukraine, đến thời điểm hiện tại, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của quốc gia này đã giảm 30%. Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính, GDP của Ukraine sẽ giảm 45% trong cả năm 2022.

Dima Shvets, Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của công ty khởi nghiệp truyền thông xã hội Reface nhận định: “Tại Kiev và một số thành phố khác, người dân và doanh nghiệp vẫn đang tiến hành các hoạt động xây dựng, kinh doanh và xuất khẩu".

Ông Shvets hiện đang sống tại London (Anh) và điều hành Reface từ xa. Khoảng một nửa trong số gần 200 nhân viên của ông vẫn tiếp tục làm việc ở Ukraine.

Reface đã thuê một khách sạn cho 50 nhân viên ở miền Tây Ukraine, với cơ sở hạ tầng riêng, có đầy đủ điện, nước để họ có thể tiếp tục làm việc.

Ông nói thêm rằng, công ty đã cố gắng điều chuyển nhân viên đến Bồ Đào Nha công tác nhưng không thuyết phục được họ rời đất nước ra đi. “Họ có nhà, có người thân ở Ukraine", ông nói.

Theo WSJ, công ty vận chuyển Nova Poshta cũng cho biết, sản lượng giao hàng đã hồi phục 90% so với mức trước chiến dịch quân sự, với một triệu bưu kiện mỗi ngày.

Đồng Giám đốc của Nova Poshta, ông Vyacheslav Klimov nói: "Tôi từng nghĩ công ty có thể biến mất. Hồi tháng 2, doanh thu của công ty giảm xuống còn 2% so với mức trước xung đột.

Nhưng hết mùa Xuân, thương mại điện tử và hoạt động kinh doanh hồi phục. Nhiều nhà máy chuyển sang cung cấp cho quân đội. Điều đó giúp chúng tôi sinh lợi và thậm chí có tiền để đầu tư trong tương lai".

Tại Web Summit 2022, Đệ nhất phu nhân Ukraine nói rằng, không thể đánh giá thấp vai trò của công nghệ đối với Ukraine.

Bà Zelenska nhấn mạnh: “Trong tình huống này, thật khó để nói về tính bền vững và tiến bộ vì chúng tôi chỉ đang cố gắng duy trì và sống cuộc sống bình thường nhất có thể. Tuy nhiên, Ukraine có rất nhiều công ty khởi nghiệp và tôi hy vọng rằng, tất cả các ý tưởng được trình bày tại Web Summit 2022 có thể đưa chúng tôi đến chiến thắng”.

Tuy nhiên, khi mùa Đông đến gần, Ukraine không chỉ cần đầu tư vào công nghệ thông tin để vượt qua những tháng lạnh giá khắc nghiệt. Theo chính phủ nước này, khoảng 40% hệ thống năng lượng của Ukraine đã bị phá hủy và đã có báo cáo về tình trạng mất điện trên diện rộng kéo dài vài giờ trên toàn quốc.

Một trung tâm xử lý đơn hàng của Nova Poshta. (Nguồn: WSJ)

Một trung tâm xử lý đơn hàng của công ty Nova Poshta. (Nguồn: WSJ)

Dòng vốn đang "chảy" vào Ukraine

Theo Ngân hàng Quốc gia Ukraine, ngành công nghệ thông tin của Ukraine đã mang lại 2 tỷ USD doanh thu trong quý I/2022, tăng 28% so với cùng kỳ năm ngoái, bất chấp xung đột đang diễn ra.

Hàng triệu người Ukraine, bao gồm cả các chuyên gia công nghệ, đã phải di tản khi xung đột bùng phát. Và Kiev đang hy vọng các chuyên gia này sẽ quay trở lại sau khi xung đột chấm dứt. Một số công ty cũng tăng cường tuyển dụng ở Ukraine, với mong muốn rằng, ngành công nghiệp công nghệ của nước này sẽ phát triển mạnh mẽ hơn.

Hai tháng trước, hãng phần mềm Nord Security của Lithuania đã mở văn phòng tại thành phố Lviv, miền Tây Ukraine. Theo Giám đốc điều hành (CEO) Tom Okman, công ty có kế hoạch tuyển dụng khoảng 100 người ở Lviv.

CEO Okman cho hay: “Chúng tôi nghĩ rằng, đã đến lúc xây dựng lại Ukraine và tiềm năng ở đó rất lớn. Ukraine là quê hương của hàng nghìn kỹ sư và lập trình viên phần mềm lành nghề. Có rất nhiều công ty Mỹ có dịch vụ gia công công nghệ thông tin ở quốc gia này".

Không chỉ thế, một số người sáng lập "kỳ lân" trị giá hàng tỷ USD đến từ Ukraine như Max Lytvyn của Grammarly, Alex Shevchenko và Dmitriy Zaporozhets của GitLab. Google, Samsung và Amazon cũng có các trung tâm nghiên cứu và phát triển tại đất nước này.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, bên cạnh chiến dịch quân sự đặc biệt, còn nhiều thách thức mà hệ sinh thái công nghệ của Ukraine phải đối mặt. Theo dữ liệu của Dealroom, các công ty khởi nghiệp ở nước này chỉ thu hút được 22 triệu USD trong năm nay.

Giám đốc Dima Shvets chia sẻ: "Không có dòng vốn nào đủ lớn để hỗ trợ những gì chúng tôi làm".

Ông Shvets cho biết, chính phủ Ukraine nên tìm cách hỗ trợ các doanh nhân bằng các ưu đãi về thuế và các sáng kiến ủng hộ doanh nghiệp.

Mặc dù vậy, có những dấu hiệu cho thấy, tâm lý từ các nhà đầu tư công nghệ đối với Ukraine đang được cải thiện.

Tháng trước, Horizon Capital, một công ty VC có trụ sở tại Kiev, đã huy động được 125 triệu USD cho một quỹ khởi nghiệp nhằm hỗ trợ các nhà sáng lập Ukraine.

Ông Krasovsky cũng tiết lộ, đến nay, SID Venture Partners - một quỹ đầu tư mạo hiểm được thành lập bởi Sigma và các công ty công nghệ khác của Ukraine là Ideasoft và Datrics - đã đầu tư vào 10 công ty khởi nghiệp với các nhà sáng lập Ukraine.

SID Venture Partners có kế hoạch huy động thêm từ 50 đến 60 triệu USD từ các nhà đầu tư, tổ chức; sau khi huy động được 15 triệu USD vào tháng 12/2021. "Lãi rất lớn", ông Krasovsky khẳng định.